Tờ giấy photo viết tay 'đánh bay' chủ quyền thửa đất

Bỗng dưng bị kiện

Theo đơn cầu cứu gửi đến Chuyên đề Công an TPHCM, ông Trần Minh Nghĩa (SN 1979, ngụ tại xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh) trình bày: "Tháng 4/2019, ông được bà Lâm Nguyên Thảo (là môi giới bất động sản) giới thiệu thửa đất số 1121, tờ bản đồ số 27, địa chỉ ấp Giồng Tre, xã Bình Minh, TP.Tây Ninh của bà Nguyễn Thị Thanh Hiếu đang kêu bán. Sau khi thỏa thuận giá chuyển nhượng là 1.885.000.000đ (một tỷ tám trăm tám mươi lăm triệu), ông Nghĩa đã 2 lần chuyển tiền cọc cho bà Hiếu. Ngày 04/5/2019, hai bên đến công chứng chuyển nhượng. Nhận đủ tiền, bà Hiếu đã bàn giao đầy đủ giấy tờ kèm theo hợp đồng công chứng cho ông Nghĩa làm thủ tục sang tên. Ngày 24/6/2019 ông Nghĩa đã hoàn tất các thủ tục và đã được Sở Tài nguyên - Môi trường tỉnh Tây Ninh cấp GCN QSDĐ, Quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất số CR343955 tại thửa đất nêu trên.

Tuy nhiên, gần 2 năm sau, ông Nghĩa bất ngờ nhận được thông báo từ TAND TP.Tây Ninh, thụ lý vụ án đối với nguyên đơn là bà Nguyễn Thị Thanh Hiếu và bị đơn là ông và bà Lâm Nguyên Thảo. Theo nội dung khởi kiện, bà Hiếu trình bày: Ngày 03/5/2019, bà chuyển nhượng cho bà Thảo phần đất trên với giá hơn 1,8 tỷ đồng. Khi chuyển nhượng, bà Hiếu và bà Thảo có viết giấy mua bán đất (giấy tay). Hai bên thỏa thuận để cho em trai bà Thảo là ông Nghĩa ký hợp đồng chuyển nhượng với bà Hiếu để tiện cho việc vay ngân hàng.

Ngày 04/5/2019, bà Thảo ra công chứng đưa trước cho bà Hiếu 800 triệu đồng, hẹn 20 ngày sau đưa thêm 200 triệu đồng, số còn lại là 885 triệu đồng hẹn 4 tháng sau sẽ trả đủ, nếu bà Thảo không làm đúng hợp đồng thì bà Hiếu có quyền lấy lại đất. Những thỏa thuận này trong giấy mua bán đất ngày 03/5/2019, có chữ ký, chữ viết của bà Hiếu và bà Thảo.

Giấy CNQSDĐ, và tờ giấy viết tay photocopy

Theo bà Hiếu, sau khi ông Nghĩa được cấp sổ hồng nhưng đến nay bà Thảo vẫn chưa thanh toán hết số tiền còn lại nên bà Hiếu khởi kiện yêu cầu tòa án tuyên hủy hợp đồng chuyển nhượng giữa bà Hiếu và ông Nghĩa. Bà Hiếu cũng phủ nhận đã nhận 1,2 tỷ đồng từ vợ chồng ông Nghĩa mà khẳng định chỉ nhận 800 triệu đồng từ bà Thảo.

Trong khi đó, ông Nghĩa khẳng định không biết và không liên quan gì đến giấy thỏa thuận viết tay giữa bà Hiếu và bà Thảo. Tôi và chị Lâm Nguyên Thảo không hề có bà con họ hàng gì. Chị Thảo chỉ là người môi giới bán đất của chị Hiếu cho tôi. Tôi mua bán đất theo đúng quy định của pháp luật. Hoàn tất đầy đủ thủ tục cập nhật tên trong GCQ SDĐ theo quy định, giờ bị tòa tuyên thua vì một tờ giấy viết tay photocopy thì hết sức vô lý. Để làm rõ vấn đề, tôi yêu cầu được đối chất với chị Hiếu và chị Thảo thì chị Thảo liên tục vắng mặt, Tòa triệu tập nhiều lần nhưng không tới. Còn chị Hiếu ủy quyền cho Luật sư và đòi có chị Thảo thì mới chịu đối chất với tôi - ông Nghĩa bức xúc.

Ngày 06/4/2022, TAND TP.Tây Ninh xử sơ thẩm, bà Thảo được triệu tập nhiều lần nhưng vắng mặt không lý do. Cấp sơ thẩm nhận định, tờ giấy viết tay thỏa thuận giữa bà Hiếu và bà Thảo không có sơ sở vì không hề có chữ ký của anh Nghĩa. Hơn nữa, bà Hiếu là người có đầy đủ năng lực hành vi dân sự và có sự tự nguyện về mặt ý chí tại thời điểm ký hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ với ông Nghĩa. Tòa yêu cầu bà Hiếu cung cấp bản chính giấy mua bán đất viết tay nhưng bà này không cung cấp, không nêu rõ lý do nên HĐXX không có cơ sở xem xét, vì bản photo không phải là chứng cứ vụ án. Đại diện Văn phòng công chứng ông Trần Công Duy Linh trình bày: Hợp đồng chuyển nhượng đất giữa bà Hiếu và ông Nghĩa đảm bảo đúng quy định. Việc bà Hiếu khởi kiện yêu cầu hủy hợp đồng này với lý do bà Thảo vi phạm nghĩa vụ thanh toán là không có cơ sở, bởi lẽ văn phòng công chứng không biết bà Thảo là ai. Từ đó, HĐXX đã không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Hiếu.

"Sức nặng" của... tờ giấy photocopy

Sau bản án sơ thẩm, bà Hiếu kháng cáo. Ngày 22/6/2023, TAND tỉnh Tây Ninh xử phúc thẩm đã tuyên chấp nhận yêu cầu kháng cáo, tuyên hủy hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ giữa bà Hiếu và ông Nghĩa.

Tìm hiểu bản án mà HĐXX phúc thẩm TAND tỉnh Tây Ninh tuyên ngày 22/6/2023, không riêng gì ông Nghĩa mà chúng tôi và cả nhiều người đang hoạt động trong lĩnh vực tư vấn pháp luật và các luật sư đều hết sức bất ngờ với bản án mà HĐXX phiên tòa phúc thẩm trên tuyên.

Ông Nghĩa bức xúc cho rằng, HĐXX thiếu trách nhiệm dẫn đến thực thi nhiệm vụ, công vụ không đúng quy định, quy trình, gây hậu quả rất lớn cho cá nhân ông. Theo đó, HĐXX không xác minh mối quan hệ giữa ông Nghĩa và bà Thảo như thế nào (ông Nghĩa có phải là em trai bà Thảo không - PV). Không tìm hiểu kỹ giấy mua bán tay giữa bà Hiếu và bà Thảo. Giấy viết tay bản photo có nội dung: "đất này tôi tên Lâm Nguyên Thảo mua nhưng vì lý do vay ngân hàng nên để cho em tôi đứng tên". Nội dung này không nêu rõ "em tôi" là ai, tên gì, ở đâu? cũng không được làm rõ trong tài liệu vụ án? Thế nhưng lại được cấp phúc thẩm lấy làm cơ sở để tuyên hủy hợp đồng chuyển nhượng. Lạ lùng hơn, ông Nghĩa cũng không ký tên vào giấy viết tay này để xác nhận nội dung mình là em trai bà Thảo và đứng tên giùm. Cấp phúc thẩm cũng không xem xét ý kiến của Văn phòng công chứng Trần Duy Linh về việc công chứng mua bán đất giữa ông Nghĩa với bà Hiếu, mà tuyên hủy hợp đồng.

Rõ ràng với một phán quyết mà tờ giấy viết tay (lại là bản photocopy) nhưng có trọng lượng hơn GCN QSDĐ được Nhà nước công nhận thì thật đáng phải suy ngẫm. Chắc chắn lãnh đạo TAND cấp cao sẽ không thể bỏ qua một phán quyết kỳ cục như trên. Để vụ việc không bị đẩy đi quá xa kiểu "gạo đã nấu thành cơm", chúng tôi đề nghị TAND cấp cao tại TPHCM cần sớm xem xét đơn kháng cáo mà ông Nghĩa đã gửi về việc đề nghị xem xét thủ tục Giám đốc thẩm đối với Bản án số 219/2023/DS-PT ngày 22/6/2023 của TAND tỉnh Tây Ninh.

Hà An