Thúc đẩy phát triển vườn trại kinh tế gắn với yếu tố sinh thái

Vườn hộ gia đình ông Lê Văn Hưởng, thôn Yên Doãn, xã Đông Yên (Đông Sơn) được cắt tỉa và phát triển hệ thống tưới thông minh sau khi dự thi vườn, trại kiểu mẫu cấp tỉnh.

Đây cũng là cuộc thi mang tính chất đồng hành với Chương trình Mục tiêu quốc gia XDNTM trên địa bàn tỉnh bởi các tiêu chí phát triển vườn và trang trại được lấy từ tiêu chí vườn mẫu và phát triển mô hình sản xuất trong bộ tiêu chí NTM và một số thông tư liên quan của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Từ tháng 3/2023, Chủ tịch UBND tỉnh đã có văn bản giao Hội Làm vườn và Trang trại tỉnh và các đơn vị liên quan phối hợp tổ chức tốt cuộc thi lần thứ 2. Sau đó, Ban tổ chức cuộc thi đã có văn bản hướng dẫn và yêu cầu hội làm vườn và trang trại các huyện phối hợp với các phòng, ban liên quan, tổ chức chấm và xét chọn vòng sơ loại. Được tuyên truyền rộng rãi về cuộc thi, năm nay, toàn tỉnh đã có 863 chủ vườn, 460 chủ trang trại ở 301 xã, thuộc 20 huyện, thị xã, thành phố đăng ký tham gia cuộc thi.

Trên cơ sở các hướng dẫn cụ thể và bảng điểm đã được cấp tỉnh xác lập, các địa phương đã chấm và chọn lựa được 80 vườn, trại của 20 huyện, thị xã, thành phố, trong đó có 44 vườn, 36 trang trại tiêu biểu được lọt vào vòng thi cấp tỉnh. Đến cuối tháng 10/2023, ban giám khảo cuộc thi cấp tỉnh đã hoàn thành chấm điểm vòng 1 trên hồ sơ, lựa chọn được 33 vườn và 30 trang trại của 20 đơn vị huyện để tiến hành chấm điểm trên thực địa. Chia theo vùng miền, cuộc thi năm 2023 này, khu vực miền núi của tỉnh có 9 vườn và 8 trang trại lọt vào vòng 2 cấp tỉnh; khu vực trung du và đồng bằng có 15 vườn, 16 trang trại; khu vực đồng bằng ven biển có 9 vườn và 6 trang trại.

Điều đáng nói, hệ thống thang điểm của cuộc thi ưu tiên nhiều đến các yếu tố như sản xuất hữu cơ gắn với quy trình vệ sinh an toàn thực phẩm, áp dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật. Cùng với yếu tố hiệu quả kinh tế, các vườn mẫu và trang trại dự thi cũng phải bảo đảm vấn đề môi trường, tạo cảnh quan hài hòa với môi trường xung quanh. Do vậy, trong quá trình chấm điểm, nhiều mô hình kinh tế vườn hoặc trang trại có hiệu quả kinh tế rất cao nhưng chưa bảo đảm môi trường và các chỉ tiêu khác thì vẫn không được đánh giá cao. Nhiều chỉ tiêu như có sự liên kết sản xuất, đầu ra sản phẩm ổn định, công tác xử lý rác thải và tạo cảnh quan tại mô hình... cũng có tác động đến điểm số của các mô hình dự thi.

Bà Lê Thị Oanh - chủ trang trại tổng hợp tại thôn Ao Mè, xã Yên Lạc (Như Thanh), chia sẻ: "Tham gia cuộc thi “Vườn đẹp, Trang trại kiểu mẫu” toàn tỉnh, tôi mới vỡ ra nhiều điều. Phát triển kinh tế trang trại hiện đại không chỉ là yếu tố kinh tế, mà phải gắn với tạo cảnh quan, sản xuất theo quy trình sạch, có áp dụng nhiều kỹ thuật tiên tiến. Chắc chắn chúng tôi sẽ từng bước hoàn thiện để nâng tầm giá trị trang trại đồi rừng của gia đình”.

Theo ông Võ Duy Sang, Chủ tịch Hội Làm vườn và Trang trại Thanh Hóa, Trưởng Ban tổ chức cuộc thi: “Mục tiêu kép mà cuộc thi hướng đến là từng bước thay đổi tư duy sản xuất của các chủ vườn trại theo hướng hiện đại, khoa học. Đồng thời, thúc đẩy phát triển nông nghiệp xanh, nông nghiệp tuần hoàn”.

Những ngày đầu tháng 11 này, Ban Giám khảo cấp tỉnh bắt đầu đến từng vườn, trang trại để tìm hiểu thực tế, chấm trên bộ thang điểm xây dựng sẵn. Đây là tổ công tác gồm 8 thành viên đến từ các cơ quan chuyên môn như: Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh, Văn phòng Điều phối Chương trình XDNTM Thanh Hóa, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, Báo Thanh Hóa, Hội Làm vườn và Trang trại tỉnh...

Ông Bùi Công Anh, Phó Chánh Văn phòng Điều phối Chương trình XDNTM tỉnh Thanh Hóa, đồng thời là thành viên Ban Giám khảo cuộc thi, cho rằng: “Mới được tổ chức năm thứ 2, nhưng cuộc thi “Vườn đẹp, Trang trại kiểu mẫu” đã tạo được phong trào thi đua phát triển sản xuất, tạo ra không gian sống xanh – sạch – đẹp, bước đầu được các địa phương và tỉnh đánh giá cao. Cuộc thi còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường, góp phần từng bước thay đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp”.

Bài và ảnh: Lê Đồng