Thừa Thiên Huế: Giải quyết thỏa đáng cho người dân liên quan Dự án 'Rừng mưa nhiệt đới'?

Dự án mang hệ sinh thái đặc trưng

Dự án “Rừng mưa nhiệt đới” được giao cho Công ty TNHH Một thành viên Lâm nghiệp Tiền Phong (gọi tắt là Công ty Lâm nghiệp Tiền phong) làm chủ đầu tư thực hiện. Thời gian trồng rừng được thực hiện trong vòng 3 năm, từ năm 2016 – 2018. Tổng mức đầu tư cho dự án sau khi điều chỉnh là hơn 7,7 tỷ đồng. Trong nội dung dự án, phần nội dung “Phương án giải phóng mặt bằng, tái định cư” không được ghi nhận.

Mục tiêu của Dự án “Rừng mưa nhiệt đới” nhằm lưu giữ, bảo tồn đa dạng sinh học, bảo tồn gen các loài thực vật rừng đặc trưng và tiêu biểu cho hệ sinh thái rừng mưa nhiệt đới của các tỉnh duyên hải miền Trung, phục vụ cho việc nghiên cứu khoa học, giáo dục đào tạo và du lịch sinh thái trên địa bàn và trong khu vực. Dự án sau khi hoàn thành sẽ góp phần nâng cao ý thức của cộng đồng về bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, môi trường sống.

Tổng thể Quy hoạch Bảo tàng thiên nhiên duyên hải miền Trung tại Huế

Trong năm 2016, Công ty Lâm nghiệp Tiền phong  đã sưu tập các giống cây rừng theo thiết kế Dự án  và trồng được 27,2 ha rừng bản địa bao gồm: các ưu hợp kiền kiền, ưu hợp gụ huỷnh và ưu hợp táu. Ngoài ra, 1,35 ha rừng tre, trúc đặc trưng của Việt Nam đã được trồng xung quanh hồ Châu Chữ để tạo cảnh quan đẹp cho khu rừng mưa.

Số diện tích còn lại Công ty Lâm nghiệp Tiền phong tiếp tục thực hiện trong năm 2017 và 2018. Tính đến thời điểm này, số diện tích rừng mưa nhiệt đới được trồng mới thêm là 15ha.

Tuy nhiên, vào ngày 3/10 vừa qua, trong quá trình đơn vị thi công đang tiến hành trồng phần diện tích rừng mưa nhiệt đới còn lại tại địa phận khu vực 5, phường An Tây thì xảy ra việc người dân cản trở thi công. Lý do người dân cho rằng trong khi thi công đơn vị đã dùng máy múc đào hố trồng cây, làm hư hỏng một số cây trồng trước đó của họ.

Trong đơn thư của 9 hộ dân sống tại khu vực 5 (phường An Tây, TP. Huế) đứng tên gửi cho chúng tôi, người dân trình bày rằng họ sống tại khu vực này đã rất lâu, trải qua nhiều thế hệ từ ông, bà, cha mẹ đến con cháu. Trong quá trình sinh sống, những hộ dân này đã canh tác được một số diện tích đất xung quanh để sản xuất nông nghiệp.

Giải quyết thỏa đáng

Theo người dân, từ những năm 1986 – 1989, khi Nhà nước có phong trào trồng cây gây rừng, các học sinh thời điểm đó đã mang cây thông đến trồng sát với phần diện tích người dân đã canh tác ra. Khi rừng thông lớn lên, phần diện tích trồng hoa màu của người dân bị bạc màu và không thể trồng được nữa. Lúc này, họ chuyển qua trồng các loại cây ăn quả và cây lâm nghiệp như: tràm, mít, và một số loại cây địa phương.

Từ bao năm nay, việc sản xuất của người dân không gặp phải sự cản trở hay xử lý của các cơ quan có thẩm quyền, cũng như họ không hề biết đất đó đã được tỉnh Thừa Thiên Huế giao cho Công ty Lâm nghiệp Tiền phong quản lý.

Rừng thông đặc dụng ở Huế

Ông Phan Thế Sơn, Giám đốc Công ty Lâm nghiệp Tiền Phong cho biết, toàn bộ Dự án “Rừng mưa nhiệt đới” được thực hiện trong phần diện tích đất của Công ty đã được UBND tỉnh Thừa Thiên Huế cấp GCNQSDĐ số BP521131, ngày 8/11/2013. Diện tích đất mà người dân khu vực 5 đang canh tác thực ra là đất đã được tỉnh Thừa Thiên Huế giao cho Công ty Lâm nghiệp Tiền phong quản lý từ lâu.

“Khi thực hiện trồng rừng, đơn vị không trồng thông vào các khu vực ven khe, suối để giữ lại để làm vành đai xanh, làm khu phòng cháy chữa cháy cũng như để giữ sự đa dạng sinh học. Tùy theo khu vực mà để rộng từ 5 – 10m. Trong quá trình đó, người dân thấy đất không có rừng thông nên họ canh tác, sản xuất rồi mới xảy ra sự việc như ngày hôm nay”, ông Sơn lý giải

Trả lời câu hỏi tại sao đất Công ty bị lấn chiếm lâu như vậy mà đơn vị không có hình thức xử lý nào, ông Sơn cho biết: Do trước đây, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế giao cho Công ty quản lý đất và rừng lâm nghiệp nhưng Công ty chỉ quản lý chung dựa trên bản đồ và khu rừng nên không xác định được ranh giới. Lúc đó, Công ty cũng chưa được cấp GCNQSDĐ nên pháp lý cũng chưa rõ ràng.

Tuy nghiên, nếu theo hồ sơ pháp lý hiện nay thì người dân đã lấn chiếm đất thuộc quản lý của Công ty Lâm nghiệp Tiền Phong. Còn xét theo lịch sử của vùng đất và khu dân cư thì người dân họ đã canh tác ở đó từ rất lâu.

Có thể nói, sống bên bìa rừng, người dân trở thành lực lượng quan trọng nhất mỗi khi không may xảy ra hỏa hoạn, cháy rừng. Trong khi Nhà nước luôn khuyến khích người dân trồng rừng phủ xanh đất trống, đồi trọc.

Sau một thời gian làm đơn kiến nghị, ông Phan Ngọc Thọ, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Thừa Thiên Huế chỉ đạo cơ quan liên quan kiểm tra nhằm kiểm đếm những thiệt hại của người dân, đồng thời yêu cầu giải quyết thỏa đáng cho người dân liên quan đến Dự án rừng mưa nhiệt đới này.

Quốc Toàn