'Thỏi nam châm' Singapore trước nỗi lo mất sức hút

Theo Nikkei Asia, cuộc thăm dò mới công bố hôm 9-4 do Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản (JETRO) thực hiện cho thấy, trong số các công ty Nhật Bản có trụ sở tại Singapore, 31% số công ty đã chuyển một phần chức năng hoạt động của họ sang một quốc gia khác hoặc đang cân nhắc sẽ làm điều đó. Tỷ lệ này tăng đáng kể so với mức 7,4% trong cuộc khảo sát tài chính năm 2019.

Malaysia và Thái Lan tăng sức hút nhờ ưu đãi thuế

Dù Singapore vẫn là địa điểm ưa thích của các công ty Nhật Bản khi đặt trụ sở ở khu vực Đông Nam Á, nhưng Sakata Inx, nhà sản xuất mực in của Nhật Bản, đã chọn Malaysia làm nơi đặt trụ sở chính vào tháng 2-2024. Trụ sở chính này sẽ giám sát hoạt động kinh doanh của công ty tại khu vực Nam Á và Đông Nam Á, trong đó có Ấn Độ, Thái Lan và Indonesia, với hoạt động dự kiến bắt đầu vào cuối năm 2024 hoặc đầu năm 2025.

Sakata Inx đã có mặt trên thị trường Đông Nam Á nhưng cho đến nay vẫn chưa thành lập trụ sở khu vực ở đó. Sakata Inx nhấn mạnh rằng động thái này sẽ tạo điều kiện phục vụ khách hàng châu Á tốt hơn cũng như góp phần làm tăng lợi nhuận. Theo lời người phát ngôn của Sakata Inx, trụ sở mới dự kiến giúp bổ sung 6,6-13,1 triệu USD vào lợi nhuận hoạt động theo kế hoạch kinh doanh trung hạn của công ty đến năm 2026, và “lợi thế về thuế” là yếu tố quyết định khi lựa chọn Malaysia. Theo đó, ngân sách đề xuất năm tài khóa 2024 của Malaysia gồm các ưu đãi thuế “trung tâm dịch vụ toàn cầu” cho việc đặt trụ sở khu vực ở quốc gia này, gồm mức ưu đãi thuế thu nhập 5-10% lên đến 10 năm.

Thái Lan cũng là ứng cử viên hàng đầu khác để thu hút các công ty tới mở trụ sở. Malaysia và Thái Lan đang nổi lên như những lựa chọn hấp dẫn nhờ ưu đãi thuế. Chính sách mới nhất của Malaysia đề xuất giảm thuế đáng kể cho các doanh nghiệp thành lập trụ sở khu vực tại nước này, trong khi Thái Lan, với kế hoạch chiến lược mở rộng sản xuất và bán hàng, đã thành công trong việc thu hút các công ty đến đặt trụ sở tại nước này.

Chính phủ Thái Lan cũng đang nỗ lực thu hút các tập đoàn đa quốc gia thông qua các ưu đãi thuế. Một ví dụ điển hình là Nissin Foods Holdings đã chuyển trụ sở khu vực Đông Nam Á của mình từ Singapore sang Thái Lan vào năm 2020. Thái Lan là điểm đến phổ biến nhất khi được 19 doanh nghiệp Nhật Bản, đã chuyển hoặc đang cân nhắc chuyển các hoạt động ra khỏi Singapore, lựa chọn. Malaysia đứng thứ hai với 5 doanh nghiệp.

Ông Keisuke Asakura, Phó Giám đốc điều hành văn phòng JETRO tại Singapore, cho biết, thay vì chuyển toàn bộ chức năng hoạt động khỏi Singapore, nhiều công ty Nhật Bản đã lựa chọn việc chuyển các chức năng cụ thể, chẳng hạn như bán hàng hoặc kế hoạch doanh nghiệp ra khỏi Singapore do thị trường nước này có quy mô nhỏ so với các nước đông dân ASEAN.

Chi phí hoạt động tại Singapore tăng lên

Xu hướng chuyển trụ sở không chỉ giới hạn ở các doanh nghiệp Nhật Bản. Cuộc khảo sát của Phòng Thương mại Châu Âu tại Singapore cho thấy, số lượng đáng kể công ty Châu Âu cũng đang xem xét điều chuyển nhân sự do chi phí hoạt động tại Singapore ngày càng tăng.

Theo Financial Times, cuộc khảo sát về tâm lý kinh doanh của Liên đoàn doanh nghiệp Singapore vào tháng 1-2024 cho thấy, chi phí kinh doanh tăng là thách thức hàng đầu mà các công ty đang phải đối mặt, đặc biệt chi phí nhân lực. Theo X0PA AI, công ty phần mềm sử dụng trí tuệ nhân tạo và tự động hóa để giúp khách hàng thuê nhân viên tốt hơn và nhanh hơn, môi trường kinh doanh tại Singapore đã trở nên khó khăn hơn. Singapore là thị trường lớn nhất của X0PA AI nhưng công ty đang tập trung phát triển ở châu Âu, Trung Đông, châu Phi và Mỹ. “Đối với doanh nghiệp như chúng tôi, sẽ không thể tồn tại và phát triển chỉ ở Singapore”, Nina Suri , người sáng lập X0PA AI, cho biết.

Bất chấp những bất lợi này, Nikkei Asia nhận định, lợi thế chiến lược của Singapore về vị trí, trình độ ngôn ngữ và các dịch vụ tài chính giúp quốc đảo sư tử duy trì vị thế là trung tâm cho các trụ sở của khu vực.

NGHI VĂN