Thỏa thuận Iraq - Kurdistan sắp đi đến hồi kết

Bộ trưởng Dầu mỏ Iraq, Hayyan Abdul Ghani nói: "Tất cả các chỉ số đều tích cực. Liên quan đến thỏa thuận với khu vực Kurdistan, chúng tôi đã bước đến giai đoạn cuối và hy vọng chúng tôi sẽ đạt được thỏa thuận cuối cùng về xuất khẩu dầu thô trong vòng tối đa hai tuần".

Quan chức dầu mỏ Iraq nhấn mạnh rằng hầu hết các nút thắt đã được thống nhất ngoại trừ việc Iraq sẽ xử lý tài khoản ngân hàng - nơi giữ tiền bán dầu của Erbil như thế nào.

Vài tuần trước, Thủ tướng Iraq, Mohamed Shia al-Sudani từng nói rằng Iraq sẽ khởi động lại việc xuất khẩu dầu thô từ khu vực Kurdistan trong vòng vài ngày sau khi phó chủ tịch quốc hội nước này thông báo Erbil và Baghdad đã giải quyết hầu hết các khác biệt đối với việc xuất khẩu dầu.

"Hôm nay hoặc ngày mai, chúng tôi sẽ ký các thỏa thuận với Công ty tiếp thị dầu mỏ Iraq (SOMO) và các công ty dầu mỏ khác để tiếp tục xuất khẩu", Thủ tướng Al-Sudani nói với Rudaw hồi giữa tháng Tư.

Trên thực tế, dầu đã không tiếp tục chảy kể từ cuối tháng 3. Xuất khẩu dầu thô của Kurdistan ước đạt khoảng 400.000 - 450.000 thùng/ngày, được vận chuyển qua đường ống Iraq - Thổ Nhĩ Kỳ tới cảng Ceyhan và sau đó trên các tàu chở dầu tới thị trường quốc tế.

Phòng Thương mại Quốc tế đã ra phán quyết ủng hộ Iraq chống lại Thổ Nhĩ Kỳ trong tranh chấp về dòng dầu thô từ Kurdistan. Iraq lập luận rằng Thổ Nhĩ Kỳ không nên cho phép xuất khẩu dầu của người Kurd qua đường ống Iraq - Thổ Nhĩ Kỳ và Ceyhan mà không có sự chấp thuận của Chính phủ Liên bang Iraq.

Tòa án phán quyết rằng Thổ Nhĩ Kỳ phải trả cho Iraq khoản bồi thường 1,5 tỷ USD vì hành động xuất khẩu dầu bất hợp pháp trong 5 năm. Thổ Nhĩ Kỳ sau đó đã đóng cửa đường ống Kirkuk - Ceyhan để đáp trả, khiến dòng dầu từ khu vực Kurdistan bị đình chỉ. Các mỏ dầu của người Kurd cũng ngừng hoạt động do thiếu kho chứa.

Các cuộc đàm phán giữa Baghdad và Erbil tập trung vào việc ai có quyền kiểm soát nhiều hơn đối với các dòng dầu, song, cả hai bên buộc phải nhượng bộ để xuất khẩu có thể tiếp tục.

Bình An