Thay đổi quy chế thi học sinh giỏi để tạo sự công bằng

Thí sinh tại điểm thi Trường THPT Trưng Vương (Quận 1) thoải mái, tự tin bước vào kỳ thi học sinh giỏi cấp thành phố năm học 2023 - 2024. Ảnh: M.A

Năm nay học sinh lớp chuyên khối 12 không được đăng ký thi học sinh giỏi cấp thành phố với môn chuyên đang theo học. Đây là điểm mới trong quy chế của Sở GD&ĐT TPHCM.

Nhiều điểm mới

Kỳ thi học sinh giỏi tại TPHCM năm học 2023 - 2024 được tổ chức tại 3 điểm thi: THPT chuyên Lê Hồng Phong (Quận 5), THPT Trưng Vương và THPT Bùi Thị Xuân (Quận 1). Các thí sinh tranh tài ở 12 môn thi, gồm: Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý, Tóán, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Tin học, Tiếng Anh, Tiếng Pháp, Tiếng Nhật, Tiếng Trung. Theo đại diện Sở GD&ĐT TPHCM, kỳ thi học sinh giỏi cấp thành phố năm nay diễn ra với khóa học sinh lớp 12 cuối cùng của chương trình cũ. Do đó, đề thi không có gì thay đổi so với những năm trước. Tuy nhiên, sở vẫn giữ vững chủ trương ra đề theo định hướng đánh giá năng lực tư duy và vận dụng kiến thức vào thực tiễn của học sinh.

Điểm mới của kỳ thi năm nay là thay đổi cách tính giải thưởng. Theo đó, cơ cấu giải thưởng, chỉ xếp giải cá nhân (Nhất, Nhì, Ba) theo từng môn thi. Trong đó, tỷ lệ học sinh đoạt giải không quá 60% số học sinh dự thi. Tuy nhiên, thay vì khống chế tỷ lệ giải cụ thể như năm trước, năm nay sở quy định cụ thể mức điểm đối với từng giải. Cụ thể: Giải Nhất từ 18 - 20 điểm, giải Nhì từ 15 - 18 điểm, giải Ba từ 10 - 15 điểm.

Đặc biệt, quy định đối tượng dự thi cũng thay đổi. Cụ thể học sinh lớp chuyên không được dự thi học sinh giỏi cấp thành phố theo môn chuyên của mình, thay vào đó, chỉ được đăng ký dự thi ở các môn khác. Học sinh trong đội tuyển học sinh giỏi của thành phố dự kỳ thi học sinh giỏi quốc gia cũng không được tham gia cuộc thi này.

Lý giải về quy định học sinh chuyên không được thi học sinh giỏi ở môn chuyên, ông Phạm Quang Tâm - Phó Trưởng phòng Giáo dục Trung học, Sở GD&ĐT TPHCM cho biết, năm nay quy định về đối tượng dự thi được “siết” hơn đối với học sinh lớp chuyên nhằm tạo sân chơi bổ ích, khách quan, công bằng. Do đó, sau khi nắm bắt ý kiến từ các cơ sở giáo dục, sở GD&ĐT đã điều chỉnh quy định, học sinh chuyên cũng được dự thi nhưng phải chọn môn không phải là môn chuyên.

Thí sinh TPHCM làm thủ tục vào phòng thi học sinh giỏi cấp thành phố. Ảnh: M.A.

Tạo sự công bằng

Thầy Đặng Đình Quý - Phó Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Thái Bình (quận Tân Bình) cho hay: “Với những điểm mới trong kỳ thi học sinh giỏi năm nay, đặc biệt là quy định học sinh chuyên không được thi học sinh giỏi ở môn chuyên tôi thấy hợp lý. Nhiều năm qua, trong các kỳ thi học sinh giỏi, học sinh chuyên có lợi thế lớn hơn trong môn chuyên do lượng kiến thức chuyên sâu. Vì vậy, quy định này đảm bảo sự công bằng giữa học sinh trường chuyên và không chuyên”.

Tương tự, giáo viên một trường THPT trên địa bàn TP Thủ Đức chia sẻ, sau khi biết Sở GD&ĐT TPHCM có quy định này, nhiều giáo viên và học sinh tham gia kỳ thi năm nay cảm thấy vui mừng. Bởi, thực tế những học sinh chuyên về năng lực sẽ hơn bạn lớp thường.

Ông Phạm Quang Tâm cho biết thêm, việc hạn chế môn thi với học sinh lớp chuyên dựa trên góp ý của nhiều trường để đảm bảo công bằng và khuyến khích phong trào bồi dưỡng học sinh giỏi một cách đồng đều. Chẳng hạn như cùng thi môn Toán, làm chung đề, chung thang điểm đánh giá thì rõ ràng học sinh lớp chuyên có lợi thế, khả năng đạt giải cao hơn.

“Sở đưa ra quy định này để đánh giá sát năng lực học sinh. Tất nhiên, quy định cũng không ảnh hưởng đến quyền lợi của học sinh lớp chuyên. Bởi thành phố đã tổ chức kỳ thi chọn học sinh giỏi vào đội tuyển quốc gia hồi tháng 10/2023. Ở kỳ thi này, học sinh được dự thi đúng môn chuyên đang học. Những em đỗ vào đội tuyển được xếp giải theo kết quả thi, không mất quyền lợi”, ông Tâm cho hay.

Theo TS Nguyễn Thị Thu Huyền - Hiệu trưởng Trường Tiểu học - THCS - THPT quốc tế Canada (TPHCM), bất kỳ cuộc thi nào cũng có quy tắc, quy định riêng và có thể giới hạn đối tượng tham gia để đảm bảo mục đích đề ra. Mục đích của kỳ thi học sinh giỏi các địa phương nói chung và TPHCM nói riêng để các em có sân chơi, thử tài, thể hiện năng lực học tập xuất sắc của mình. Do đó với cuộc thi này và tiêu chí nội dung, đơn vị tổ chức sẽ xem xét và quyết định những đối tượng nào phù hợp.

“TPHCM quy định học sinh lớp chuyên không được thi môn chuyên theo quan điểm của tôi là phù hợp. Kỳ thi học sinh giỏi chỉ là một trong những sân chơi giúp học sinh thể hiện năng lực. Chắc chắn sẽ có nhiều kỳ thi để các em được cọ xát, thể hiện mình”, TS Nguyễn Thị Thu Huyền chia sẻ.

Theo quy định của Sở GD&ĐT TPHCM, tất cả học sinh đoạt giải trong kỳ thi học sinh giỏi cấp thành phố đều được sở cấp giấy chứng nhận. Riêng đối với học sinh lớp 12 đã dự kỳ thi chọn đội tuyển học sinh giỏi tham dự kỳ thi học sinh giỏi quốc gia THPT năm học 2023 - 2024 được xếp giải học sinh giỏi cấp thành phố (Nhất, Nhì, Ba) dựa trên kết quả của từng môn thi. Học sinh đoạt giải Nhất được UBND khen thưởng 12 triệu đồng theo Nghị quyết 02/2021/NQ-HĐND.

Minh Anh