Thành tích không thể san bằng cách biệt lương giữa bóng đá nam và nữ

Ngày 6/2, đội tuyển nữ Trung Quốc đã đánh bại tuyển Hàn Quốc với tỷ số 3-2 và lần thứ 9 bước lên ngôi vô địch tại giải Asian Cup.

Theo Sup China, chiến thắng này đem đến cảm xúc vui buồn lẫn lộn vì nó làm nổi bật sự chênh lệch giữa bóng đá nam và nữ. Dù có thành tích nổi bật hơn hẳn so với đội tuyển nam, các nữ cầu thủ nhận mức lương, thưởng khiêm tốn hơn nhiều.

Trên mạng xã hội Weibo, người dùng đang cố gắng đòi lại công bằng cho đội tuyển nữ bằng cách đưa hashtag "tăng lương cho các cầu thủ nữ" lên top thịnh hành với 100 triệu lượt xem.

"Đây là ví dụ điển hình của việc con trai trong gia đình hưởng những điều kiện tốt nhất nhưng không làm được gì, trong khi con gái bị sai khiến lại thành công. Hãy trả công bình đẳng cho công việc như nhau", một bài đăng thu hút hơn 40.000 lượt chia sẻ được Sixth Tone trích dẫn hôm 7/2.

Đội tuyển nữ Trung Quốc lần thứ 9 vô địch tại giải Asian Cup. Ảnh: Sup China.

Chênh lệch về lương

Trận chung kết với sự góp mặt của tuyển nữ Trung Quốc và Hàn Quốc có tỷ suất người xem ấn tượng trên truyền hình. Chiến thắng của các nữ cầu thủ cũng gây tiếng vang trên mạng xã hội.

Đội tuyển nữ Trung Quốc hiện đứng ở vị trí thứ 19 trên bảng xếp hạng FIFA thế giới (so với vị trí 74 của đội tuyển nam quốc gia).

Trái ngược với sự thành công của tuyển nữ, đội tuyển nam Trung Quốc bị người hâm mộ thể thao nước nhà chỉ trích, quay lưng vì thành tích đáng thất vọng ở đấu trường quốc tế.

Gần đây nhất, tuyển nam Trung Quốc đánh mất cơ hội cuối cùng giành suất tham dự World Cup 2022 khi để thua Việt Nam với tỷ số 1-3.

Nhưng bất chấp sự thành công và nổi tiếng vượt trội, cầu thủ nữ vẫn kiếm được ít tiền hơn đồng nghiệp nam.

Theo báo cáo năm 2018 của Hiệp hội Bóng đá Trung Quốc, chưa đến 20% nữ cầu thủ tại Super League và League One, hai giải đấu hàng đầu dành cho nữ ở Trung Quốc, kiếm được hơn 10.000 nhân dân tệ/tháng.

Ngôi sao của bóng đá nữ Trung Quốc Sun Wen có thu nhập chỉ bằng 10% so với một cầu thủ bóng đá nam tầm trung. Ảnh: Getty.

Trong cuộc phỏng vấn với Soccer News hôm 7/2, Liu You, huấn luyện viên trưởng đội Changchun Zhuoyue, tiết lộ rằng mặc dù lương của các cầu thủ nữ đã tăng đáng kể trong vài năm qua, những ngôi sao được trả công cao nhất hiếm khi kiếm được hơn 2 triệu nhân dân tệ/năm, khoảng 20% lương của cầu thủ nam.

Li Jiayue, cầu thủ thuộc đội bóng Thượng Hải, cho biết trong một cuộc phỏng vấn vào năm ngoái rằng cô "ước mình có thể nhận được tiền thưởng" sau khi giành huy chương bạc tại Đại hội Thể thao Quốc gia.

"Bạn có nhận ra rằng không ai trong số 10 cầu thủ có thu nhập cao nhất là nữ cả", Li nói.

Trước đây, sự khác biệt về tiền lương thậm chí lớn hơn nhiều. Một bài báo năm 2003 tiết lộ thu nhập hàng năm của Sun Wen, người từng được vinh danh là Nữ cầu thủ xuất sắc nhất thế kỷ của FIFA năm 2000, chỉ bằng 10% so với một cầu thủ bóng đá nam tầm trung của Trung Quốc.

Zhao Lina, người đang chơi ở vị trí thủ môn cho đội tuyển quốc gia, từng phàn nàn rằng cô không đủ tiền mua một căn hộ dù là thủ môn hàng đầu nước này.

Đội tuyển bóng đá nữ Trung Quốc ăn mừng sau trận chung kết tại Asian Cup 2022. Ảnh: Reuters.

Phân biệt đối xử

Chênh lệch tiền lương theo giới trong bóng đá không chỉ xảy ra ở Trung Quốc. Trong những năm gần đây, vấn đề này đã được toàn thế giới chú ý khi đội tuyển nữ Mỹ, đội bóng đá nữ hàng đầu thế giới, bắt đầu cuộc chiến giành công bằng.

Tháng 3/2019, đội tuyển Mỹ do Megan Rapinoe dẫn đầu, đã đệ đơn kiện chống lại Liên đoàn Bóng đá Mỹ, cho rằng tổ chức này phân biệt đối xử dựa trên giới tính, dẫn đến việc trả lương, điều kiện làm việc không bình đẳng giữa đội tuyển nam và nữ.

"Các cầu thủ nam gánh vác nhiều trọng trách hơn và đòi hỏi trình độ, kỹ năng cao hơn", Liên đoàn Bóng đá Mỹ đưa ra lập luận trong các tài liệu gửi lên tòa án vào tháng 3/2020.

Hai tháng sau, đơn kiện bị một thẩm phán bác bỏ. Tuy nhiên, các cầu thủ đã quyết định kháng cáo và gửi lập luận bằng văn bản cuối cùng của họ vào năm ngoái để lật lại vụ việc.

Megan Rapinoe lên tiếng về việc Liên đoàn Bóng đá Mỹ phân biệt đối xử với đội tuyển nữ. Ảnh: Guardian.

Trong phiên điều trần của Ủy ban Giám sát và Cải cách Hạ viện hồi tháng 3/2021, Megan Rapinoe, người từng cùng đội tuyển nữ Mỹ vô địch Olympic và World Cup, nói: "Tôi ở đây hôm nay vì tôi biết trước rằng điều này là đúng đắn. Ở đất nước này, chúng tôi được bảo rằng chỉ cần làm việc chăm chỉ và đạt được thành tích, bạn sẽ được khen thưởng một cách công bằng. Đó là lời hứa của giấc mơ Mỹ. Nhưng lời hứa đó đã không dành cho tất cả".

Đội tuyển nữ của Mỹ giành 4 chức vô địch World Cup và 4 huy chương vàng Olympic, lấp đầy các sân vận động, phá vỡ kỷ lục lượt xem và luôn luôn bán hết áo đấu.

"Tuy nhiên, bất chấp tất cả những thành công đó, chúng tôi được trả lương ít hơn nam giới, cho mỗi chiếc cúp, mỗi trận thắng, mỗi lần chúng tôi thi đấu.

Với sự thiếu đầu tư thích đáng, chúng tôi không biết tiềm năng thực sự của thể thao nữ. Những gì chúng tôi biết là thể thao nữ đã thành công như thế nào dù phải đối mặt với sự phân biệt đối xử, thiếu đầu tư ở mọi cấp độ so với nam giới", Rapinoe nói.

Lê Vy