Tăng nguy cơ mất trí nhớ do ô nhiễm không khí và thiếu vitamin D

Các chuyên gia từ trường Đại học Edinburgh đã cảnh báo nguy cơ gia tăng bệnh mất trí nhớ do ô nhiễm điện, không khí và thiếu ánh sáng Mặt Trời.

Các nhà khoa học tin rằng khoảng 2/3 các nguy cơ của bệnh mất trí nhớ được gây ra bởi các yếu tố từ lối sống thường ngày như hút thuốc lá, tiểu đường, béo phì cũng như di truyền. Tuy vậy, 1/3 nguy cơ vẫn chưa rõ nguyên nhân và các nhà nghiên cứu Edinburgh tin rằng các yếu tố về môi trường có thể là thủ phạm.

Nhóm nghiên cứu xem xét lại 4.000 nghiên cứu nhằm xây dựng một danh sách ngắn những thủ phạm có khả năng nhất. Họ nhận thấy rằng việc thiếu vitamin D vốn được sản sinh khi cơ thể tiếp xúc với ánh sáng Mặt Trời và việc tiếp xúc với tình trạng ô nhiễm không khí đã dẫn đến những tác động rất mạnh mẽ. Công việc phải tiếp xúc với một số loại thuốc trừ sâu cũng là một trong những yếu tố đó.

Ô nhiễm không khí và thiếu vitamin D có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ, nguồn: Alamy

Theo các nhà nghiên cứu việc sống dưới đường dây điện cũng như nồng độ các khoáng chất vượt mức được tìm thấy trong nước uống chẳng hạn như selenium cũng có thể có mối liên quan với căn bệnh này.

Các nhà nghiên cứu suy đoán rằng ô nhiễm không khí được cho là làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch vì vậy nó cũng có thể gây ra những căng thẳng oxi hóa hay viêm nhiễm ở não bộ. Các hạt từ tính cực nhỏ từ vật liệu được sản sinh ra bởi động cơ và phanh xe hơi cũng vừa được tìm thấy trong não của bệnh nhân mắc Alzheimer.

Theo các nhà khoa học, có đến 1/3 nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ vẫn chưa giải thích được

Cơ quan Y tế Công cộng của Anh lo ngại về tình trạng người dân Anh không nhận được đầy đủ vitamin D đến nỗi mà mới đây họ đã khuyến khích tất cả mọi người uống viên bổ sung vào mùa đông. Các vitamin là cực kì quan trọng và cần thiết cho một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh và giúp làm sạch các mảng amyloid từ não bộ, vốn là một dấu hiệu của bệnh Alzheimer.

Tiến sĩ Tom Russ, thuộc Trung tâm Nghiên cứu bệnh mất trí nhớ Alzheimer tại Đại học Edinburgh, Scotland, cho biết “Mục tiêu cuối cùng của chúng tôi là ngăn chặn hoặc trì hoãn sự khởi đầu của bệnh mất trí nhớ. Các yếu tố có nguy cơ từ môi trường là một lĩnh vực mới cần xem xét, đặc biệt từ khi chúng tôi có thể làm điều gì đó với chúng”.

“Chúng tôi tìm thấy rằng các bằng chứng về ô nhiễm môi trường và thiếu hụt vitamin D là cực kì mạnh mẽ. Tuy vậy chúng tôi cần nghiên cứu thêm để biết liệu yếu tố nào thực sự gây ra chứng mất trí nhớ và cách thức hoạt động của chúng. Nếu thực hiện được điều này, chúng ta có thể làm được nhiều điều để ngăn chặn căn bệnh”, Russ nói.

Khoảng 550.000 người mắc chứng Alzheimer tại Anh, nguồn: Alamy

Ước tính hiện nay có khoảng 600.000 người ở Anh mắc bệnh mất trí nhớ, phần lớn trong số đó là bệnh Alzheime. Mỗi năm quốc gia này phải chi trả 26 tỷ euro cho căn bệnh này.

Tuy nhiên các bác sĩ và các nhà khoa học tin rằng một tỷ lệ đáng kể các trường hợp trên có thể được ngăn chặn hoặc trì hoãn bằng cách giải quyết các yếu tố về môi trường và lối sống có liên quan. Nhóm nghiên cứu đứng sau công trình mới nhất cho biết các nghiên cứu trong tương lai nên tập trung vào danh sách ngắn những yếu tố có nguy cơ từ môi trường.

Giáo sư Tom Dening, giáo sư từ Viện nghiên cứu Dementia tại Đại học Nottingham, cho biết: "Đây là một nghiên cứu hấp dẫn và việc đánh giá được thực hiện khá tốt. Điều khó khăn để nói ở đây là liệu việc tiếp xúc với môi trường là yếu tố đóng góp vào căn bệnh mất trí nhớ hay thực tế còn nhiều yếu tố khác. Chẳng hạn nhiều yếu tố khó chịu như khí thải giao thông, sống gần đường dây điện, chất lượng nguồn nước kém lại liên quan đến tình trạng thiếu thốn kinh tế - xã hội, mà chính điều này lại có mối liên hệ với chế độ ăn uống nghèo nàn, trình độ học vấn thấp, căng thẳng cao và sức khỏe tồi tệ. Vì vậy, thực sự không dễ dàng để chúng tôi kết luận bất cứ nguyên nhân nào”.

Jim Pearson, Giám đốc Viện Chính sách và Nghiên cứu Alzheimer, Scotland, nói thêm “Công trình nghiên cứu cải thiện đáng kể kiến thức và hiểu biết về các yếu tố môi trường có thể làm tăng nguy cơ phát triển chứng mất trí nhớ và trên cơ sở đó, chúng tôi có nền tảng cho những nghiên cứu chuyên sâu trong tương lai”.

Tiến sĩ Tara Spires-Jones, Giám đốc của Trung tâm nghiên cứu về nhận thức và thần kinh hệ thống tại Đại học Edinburgh, cho biết “Các nghiên cứu hiện tại chỉ mới cung cấp các thông tin cho các nhà khoa học tìm hiểu về các nguyên nhân gây mất trí nhớ, nhiều nghiên cứu nữa cần được thực hiện nhằm thiết lập các mối quan hệ nhân quả”.

Nghiên cứu này được công bố trên tạp chí BMC Geriatrics.

Long Lê (telegraph)

Nguồn Khám Phá: http://khampha.vn/khoa-hoc-cong-nghe/tang-nguy-co-mat-tri-nho-do-o-nhiem-khong-khi-va-thieu-vitamin-d-c7a457243.html