Tăng cường quản lý đất có nguồn gốc nông, lâm trường quốc doanh
Phát huy hiệu quả việc khai thác, quản lý, sử dụng đất có nguồn gốc từ các nông, lâm trường quốc doanh, thời gian qua, UBND tỉnh đã chỉ đạo ngành chức năng thực hiện rà soát, cắm mốc ranh giới, đo đạc, cấp giấy chứng nhận, phê duyệt phương án sử dụng đất. Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn một số tồn tại, hạn chế trong quản lý, sử dụng đất như phê duyệt phương án sử dụng đất, xử lý các vi phạm, phân định ranh giới, chồng lấn giữa các đơn vị... cần những giải pháp đồng bộ, quyết liệt hơn.
Diện tích đất có nguồn gốc từ nông, lâm trường do Trung tâm Nông lâm nghiệp Vĩnh Phúc quản lý được sử dụng hiệu quả. Ảnh: Thế Hùng
Vĩnh Phúc hiện có 3 đơn vị sử dụng đất có nguồn gốc từ nông, lâm trường quốc doanh gồm: Công ty TNHH Đầu tư sản xuất và phát triển nông nghiệp VinEco Tam Đảo, Công ty Lâm nghiệp Lập Thạch và Trung tâm Phát triển nông lâm nghiệp Vĩnh Phúc.
Theo Nghị định 118/2014 của Chính phủ về sắp xếp, đổi mới và phát triển, nâng cao hiệu quả hoạt động của công ty nông, lâm nghiệp, Vĩnh Phúc có 2 đơn vị gồm: Công ty TNHH Đầu tư sản xuất và phát triển nông nghiệp VinEco Tam Đảo (Công ty VinEco) – tiền thân là Nông trường Tam Đảo và Công ty Lâm nghiệp Lập Thạch (Trực thuộc Tổng Công ty Giấy Việt Nam) thuộc diện phải sắp xếp lại.
Tuy nhiên, Công ty Lâm nghiệp Lập Thạch là đơn vị trực thuộc Tổng Công ty Giấy Việt Nam, Tổng công ty đã đề xuất không tiến hành sắp xếp, đổi mới theo Nghị định 118 mà tiến hành Cổ phần hóa các Công ty lâm nghiệp (trong đó có Công ty Lâm nghiệp Lập Thạch) và được Bộ NN&PTNT đồng ý.
Hiện, Công ty VinEco đã thực hiện sắp xếp, diện tích giữ lại trên 75 ha, trả lại cho các địa phương trên 498 ha. Sau khi sắp xếp, công ty VinEco đã chuyển sang trồng rau khoảng 70 ha, tăng hệ số sử dụng đất từ 3 vụ/năm lên 6-7 vụ/năm, nhiều diện tích tăng 8-10 vụ/năm, năng suất tăng 13 lần, doanh thu gấp 4 lần so với trước, đồng thời tạo việc làm, thu nhập cho hàng trăm lao động.
Trên phương án sắp xếp đổi mới của Công ty VinEco, hầu hết diện tích đất công ty đề nghị bàn giao cho các địa phương đã phối hợp kiểm tra rà soát và UBND tỉnh đã thu hồi bàn giao cho huyện Bình Xuyên trên 308 ha, Tam Dương gần 25 ha và Tam Đảo trên 70 ha.
Tuy nhiên, đến nay, phần diện tích đất bàn giao cho các địa phương chưa hoàn thành việc lập và thẩm định để UBND tỉnh phê duyệt phương án sử dụng đất.
Nguyên nhân do quy định về việc ưu tiên thứ tự giao đất, cho thuê đất các đối tượng theo các quy định tại các Nghị định chưa thống nhất; các Nghị định, Thông tư hiện hành không quy định cụ thể trình tự, hồ sơ lập, thẩm định và phê duyệt phương án sử dụng đất đối với diện tích bàn giao về cho địa phương.
Bên cạnh đó, trùng với thời điểm lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021-2030 của các cấp nên địa phương còn nhiều lúng túng trong việc lập phương án. Đến nay, chỉ huyện Bình Xuyên triển khai lập phương án, huyện Tam Dương gửi Tờ trình nhưng chưa có hồ sơ phương án, còn huyện Tam Đảo chưa đề xuất được phương án sử dụng đất.
Công ty Lâm nghiệp Lập Thạch đang quản lý, sử dụng trên 1.500 ha đất lâm nghiệp; đã xây dựng được quy hoạch sử dụng đất chi tiết đến năm 2015 và dự kiến 9 luân kỳ tiếp theo; hiện nay đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho trên 1.300 ha và được đánh giá là một trong các đơn vị sử dụng đất lâm nghiệp hiệu quả cao; đóng góp to lớn vào sự phát triển chung của Tổng công ty Giấy Việt Nam.
Trung tâm Phát triển nông lâm nghiệp Vĩnh Phúc đang quản lý trên 891 ha đất có nguồn gốc từ các nông, lâm trường không thuộc diện sắp xếp lại theo Nghị định 118.
Những năm qua, trung tâm đã phối hợp với các cơ quan chức năng, các địa phương tập trung tuyên truyền vai trò của rừng đối với cuộc sống, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người dân và chính quyền địa phương trong công tác trồng rừng, bảo vệ rừng.
Đồng thời rà soát, khảo sát chi tiết từng lô rừng, xây dựng phương án tối ưu để trồng cây gây rừng. Đến nay, diện tích được cấp GCN trên 312 ha.
Tăng cường quản lý, sử dụng hiệu quả đất nông, lâm trường quốc doanh, hiện nay, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở NN&PTNT rà soát việc quản lý và sử dụng đất của các tổ chức do mình quản lý để có biện pháp khắc phục, xử lý dứt điểm các tồn tại, hạn chế; chỉ đạo Sở TN&MT, UBND các huyện tăng cường công tác quản lý nhà nước, lập phương án sử dụng đất có nguồn gốc từ các nông, lâm trường.
Đồng thời, tăng cường công tác xử lý, giải quyết dứt điểm và ngăn chặn các vi phạm lấn, chiếm, chuyển mục đích sử dụng đất trái phép diện tích trên; kết hợp với rà soát lại toàn bộ diện tích đang quản lý, sử dụng đất của các đơn vị này và Vườn Quốc gia Tam Đảo để xác định rõ phạm vi, ranh giới sử dụng đất của từng đơn vị, làm cơ sở cắm mốc, cấp Giấy chứng nhận và điều chỉnh chính xác phạm vi, ranh giới, diện tích Vườn Quốc gia Tam Đảo trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc.
Ngoài ra, UBND tỉnh đã giao cho các sở, ngành xin ý kiến các bộ, đề nghị Chính phủ có các hướng dẫn cụ thể chi tiết hơn về lập, phê duyệt phương án sử dụng đất; tháo gỡ khó khăn về việc thực hiện nghĩa vụ tài chính để có chính sách hỗ trợ, miễn giảm đối với các đơn vị trên do chu kỳ sử dụng dài và diện tích đất thuê lớn.
