Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng

Công tác kiểm tra, giám sát của Đảng là một bộ phận quan trọng, là nội dung và phương thức lãnh đạo của Đảng, là nhân tố cấu thành toàn bộ công tác xây dựng Đảng, đan xen, hòa quyện vào các lĩnh vực chỉ đạo, lãnh đạo và tổ chức thực hiện đường lối của Đảng. Công tác kiểm tra, giám sát là phương thức hữu hiệu, ngăn ngừa những sai lầm, khuyết điểm, góp phần xây dựng nhân cách người cán bộ, đảng viên. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: "chín phần mười khuyết điểm trong công việc của chúng ta là vì thiếu sự kiểm tra"(*).

Để góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết T.Ư 4, khóa XI về xây dựng Đảng, công tác kiểm tra, giám sát của Đảng cần chú trọng hơn nữa các vấn đề sau:

Thứ nhất: Công tác kiểm tra góp phần thúc đẩy việc hoàn thành nhiệm vụ, không được gây khó khăn cho việc thực hiện nhiệm vụ bình thường của đảng viên. Công tác kiểm tra, giám sát của Đảng cần chỉ ra ưu điểm, khuyết điểm của đảng viên trong từng nhiệm vụ, những vấn đề cần chấn chỉnh kịp thời trong từng thời gian, vụ việc cụ thể. Đối với ưu điểm, những nhân tố mới thì động viên, phát huy, tạo điều kiện để phát triển; đối với khuyết điểm thì nhắc nhở cảnh báo kịp thời; đối với vi phạm thì chỉ rõ vi phạm đó có tính nhất thời hay có hệ thống, do cố tình hay do khách quan, do chủ trương, nghị quyết thiếu chặt chẽ, hay do chủ quan trong quá trình thực hiện để xem xét, xử lý một cách khách quan, cụ thể, đạt lý, thấu tình.

Nhờ kiểm tra giám sát mà đánh giá đúng việc làm của đảng viên, động viên cán bộ, đảng viên hăng hái thực hiện nhiệm vụ. Đối với kiểm tra đảng viên thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao phải "có trọng tâm, trọng điểm" và "giám sát phải mở rộng" mới ngăn ngừa, khắc phục được khuyết điểm từ lúc mới manh nha; ngăn ngừa, hạn chế tình trạng thiếu trách nhiệm, dựa dẫm vào tập thể, thành tích thì muốn nhận, khuyết điểm thì đổ lỗi cho người khác.

Thứ hai: Công tác kiểm tra, giám sát góp phần nâng cao tính gương mẫu, tự giác của cán bộ, đảng viên; cảnh báo, nhắc nhở đảng viên tránh xa tiêu cực, tệ nạn xã hội, làm những việc tốt để nêu gương trước nhân dân. Đó là sự gương mẫu trong đạo đức, lối sống, sự thống nhất giữa lời nói và việc làm, chuyển biến mạnh từ nói nhiều làm ít sang nói ít làm nhiều và nhất là chú trọng chống chủ nghĩa cá nhân của một bộ phận cán bộ lãnh đạo, quản lý có quyền lực, hoặc thường xuyên tiếp xúc với tiền bạc, tài sản của công, kể cả cán bộ cao cấp.

Để phát huy tính gương mẫu, tự giác của cán bộ, đảng viên, công tác kiểm tra, giám sát cùng với công tác tư tưởng phải góp phần nâng cao bản chất cộng sản trong mỗi đảng viên. Hoạt động kiểm tra, giám sát phải có lý, có tình, dựa trên tình đồng chí sâu sắc; kiểm tra không phải truy tìm khuyết điểm để trừng phạt, để kỷ luật, mà quan trọng hơn là giúp đảng viên khắc phục khuyết điểm, phấn đấu ngày càng tiến bộ, từ đó nâng cao ý thức tự giác. Thực tế cho thấy, nhiều vụ việc do chúng ta chưa làm tốt công tác này dẫn đến đảng viên luôn tìm cách che giấu khuyết điểm, hoặc tổ chức biết đến đâu thì nhận đến đó, vì sợ bị kỷ luật. Công tác kiểm tra hướng tới rèn luyện tính tự giác để đảng viên chủ động báo cáo trung thực với Đảng khi được kiểm tra, tự giác báo cáo những kết quả và những vi phạm và cao hơn là tự giác nhận hình thức xử lý.

Tính tự giác cần được đề cao qua công tác kiểm tra và thể hiện cùng với mở rộng dân chủ trong Đảng. Thái độ gia trưởng, độc đoán, trù dập, định kiến trong công tác kiểm tra sẽ bóp nghẹt tính tự giác của cán bộ, đảng viên, càng làm cho họ cố tình che đậy khuyết điểm một cách tinh vi hơn. Do đó, thực hành dân chủ rộng rãi trong Đảng cũng như trong công tác kiểm tra, giám sát của Đảng là "chìa khóa vạn năng" để nâng cao ý thức gương mẫu, tự giác, trách nhiệm trong cán bộ, đảng viên. Đó cũng là mục tiêu quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát hiện nay.

Thứ ba: kiểm tra, giám sát góp phần nâng cao tinh thần tự phê bình và phê bình trong Đảng. Qua kiểm tra, giám sát, sự việc được công khai, minh bạch, mọi vấn đề không được che giấu hoặc xử lý nội bộ mà phải được cấp ủy, tổ chức đảng có thẩm quyền phân tích, mỗi sai phạm đều được tập thể cân nhắc làm rõ; công khai, dân chủ, minh bạch làm cho mọi người cùng thấy khuyết điểm rõ hơn để tìm cách khắc phục. Tự phê bình và phê bình cũng là nguyên tắc trong công tác kiểm tra, giám sát, nhờ phương châm công minh, chính xác, kịp thời mà tránh việc lợi dụng phê bình để tâng bốc nhau hoặc soi mói, chỉ trích nhau gây mất đoàn kết nội bộ, mất tình đồng chí trong Đảng.

Đồng thời, công tác kiểm tra, giám sát của Đảng kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, kẻ thù của tự phê bình và phê bình. Cũng vì chủ nghĩa cá nhân mà sinh ra nhiều thói hư, tật xấu, vì chủ nghĩa cá nhân mà quanh co, giấu giếm khuyết điểm, lợi dụng tự phê bình và phê bình để hại đồng chí mình, để "đục nước béo cò", làm ảnh hưởng đến uy tín của Đảng.

Thứ tư: kiểm tra, giám sát góp phần hoàn thiện nhân cách của cán bộ, đảng viên. Không phải tự nhiên mà có, nhân cách được hình thành qua quá trình giáo dục và rèn luyện của mỗi người. Thông qua việc chỉ ra cái xấu để khắc phục, cái tốt để phát huy, xét trên khía cạnh văn hóa, mục tiêu của kiểm tra, giám sát là hướng tới cái đẹp, cái thiện. Việc chỉ ra khuyết điểm của đảng viên là bảo vệ chính họ, bảo vệ Đảng; vì khuyết điểm của người đảng viên không chỉ ảnh hưởng đến bản thân, mà còn có hại đến uy danh của Đảng, đến lòng tin của nhân dân đối với Đảng.

Công tác kiểm tra, giám sát sẽ góp phần xây dựng tính trung thực, kiên quyết bảo vệ cái đúng, chống cái sai, cái tiêu cực, xây dựng dũng khí của đảng viên, dám nhìn thẳng vào sự thật, nói rõ sự thật, dũng cảm nhìn nhận trách nhiệm của mình với thái độ cầu thị và quyết tâm sửa chữa.

Thứ năm: Công tác kiểm tra, giám sát góp phần xây dựng phẩm chất đạo đức cán bộ, đảng viên, "cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư" và góp phần ngăn ngừa, cảnh báo sai phạm. Do đó, cần chú trọng kiểm tra việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và kiểm tra việc thực hiện Quy định về những điều đảng viên không được làm. Qua kiểm tra, giám sát cần phát hiện, biểu dương người tốt, việc tốt, làm động lực cho mọi người thi đua hết lòng vì việc công.

Đối với những trường hợp vi phạm về tham ô, tham nhũng phải kiên quyết, xử lý kịp thời, chỉ đạo các cơ quan tư pháp sớm đưa ra xét xử để giữ nghiêm kỷ cương, phép nước. Đối với các vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật, cần chuyển ngay cho cơ quan điều tra theo quy định. Đồng thời công tác kiểm tra, giám sát của Đảng phải có biện pháp hữu hiệu để bảo vệ, vinh danh những người chống tiêu cực, tố cáo tham ô, tham nhũng.

Để bồi đắp những phẩm chất nêu trên, việc kiểm tra phải chủ động, phải chú trọng ngay từ khi ban hành các quyết định để đề phòng tham nhũng do lợi dụng các chính sách. Đối với phòng, chống tham nhũng quyền lực, cần thực hiện tuyên thệ công khai không tham nhũng khi nhậm chức, xây dựng cơ chế trách nhiệm của người đứng đầu được lựa chọn cấp phó của mình, quy định về từ chức khi đơn vị phụ trách trực tiếp để xảy ra tham nhũng, tiêu cực. Quy định về bỏ phiếu tín nhiệm đối với cán bộ lãnh đạo chủ chốt; về lâu dài, xây dựng văn hóa từ chức trong cán bộ, đảng viên.

Đối với công tác giám sát, cần mở rộng để ngăn ngừa khuyết điểm từ lúc mới manh nha, không để khuyết điểm từ nhỏ trở thành lớn; khuyết điểm, vi phạm từ một người thành của nhiều người. Phải chú trọng phương châm "giám sát từ xa, kiểm tra tại chỗ" để phòng ngừa vi phạm, giám sát từ xa để chấn chỉnh, nhắc nhở đảng viên kịp thời trong sinh hoạt hằng ngày; thực chất giám sát cũng là thực hiện một phần của nguyên tắc tự phê bình và phê bình. Nếu không sửa chữa phải tiến hành kiểm tra tại chỗ để xem xét, xử lý kịp thời.

Công tác kiểm tra, giám sát của Đảng góp phần ngăn ngừa và đẩy lùi sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên là một quá trình gian nan, vì nó tác động đến lĩnh vực con người, liên quan đến sinh mệnh chính trị của cán bộ, đảng viên; phải làm từng bước, thực hiện đồng bộ, kiên trì, đúng phương châm công minh, chính xác, kịp thời.

TS TÔ QUANG THU

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra T.Ư

(*) Hồ Chí Minh toàn tập, NXB Chính trị quốc gia, HN-2000, TẬP 5, TRANG 521.

Nguồn Nhân Dân: http://www.nhandan.org.vn/cmlink/nhandandientu/thoisu/chinh-tri/2.670/t-ng-c-ng-cong-tac-ki-m-tra-giam-sat-c-a-ng-1.359264