Nhiều tư liệu quý trong cuốn 'Phạm Văn Kiêm và trăm năm hầu bóng - nhạc - văn'

Mới đây, nhà nghiên cứu âm nhạc Lê Y Linh và nhà sưu tầm văn cổ Ngô Nhật Tăng đã cho ra mắt cuốn sách "Phạm Văn Kiêm và trăm năm hầu bóng - nhạc - văn". Công trình này đã được nghiên cứu qua nhiều năm với nhiều tư liệu quý, giúp phần làm giàu thêm cho kho tàng tri thức về loại hình nghệ thuật đặc biệt này.

"Phạm Văn Kiêm và trăm năm hầu bóng - nhạc - văn" là câu chuyện lịch sử trăm năm của tín ngưỡng hầu bóng và nghệ thuật hát văn, đồng thời là tuyển tập đầy đủ nhất hàng trăm bài hát chưa công bố của một trong những "cây đại thụ" trong làng nhạc văn - hầu bóng: thầy Phạm Văn Kiêm. Những di sản mà nghệ nhân Phạm Văn Kiêm để lại xứng đáng trở thành nguồn tư liệu quý giá trong hành trình phụng sự nhà Thánh.

Tác giả (áo dài đỏ) và các khách mời trong buổi ra mắt và giới thiệu cuốn 'Phạm Văn Kiêm và trăm năm hầu bóng - nhạc - văn'

Trong hơn 800 trang sách tác giả đưa bạn đọc lần ngược thời gian tìm về âm nhạc hát văn và thực hành hầu bóng trước năm 1990 và công bố gần một trăm năm mươi bản văn. Cụ thể là: Hiểu về tín ngưỡng hầu bóng và nghệ thuật hát văn qua những miêu tả, chú giải, phân tích, tổng kết ngôn ngữ âm nhạc và cấu trúc nghi lễ. Gần 100 bản văn của nghệ nhân Phạm Văn Kiêm sưu tầm và sáng tác từ 1945 – 1990, trong đó có hơn 60 bản được Ngô Nhật Tăng, Lê Phương Duy và Kim Trung Linh chú giải.

Trong gần 40 năm tác giả đã gặp, đã đàm đạo, đã trao đổi với rất nhiều đồng nghiệp, giáo sư, nhà nghiên cứu, đệ tử, cung văn... để hiểu được về gia tài nhạc, văn và lễ Tứ phủ được tiền nhân để lại, từ đó công trình nghiên cứu góp phần để giải mã về Tứ phủ và Văn cho những người quan tâm, những nhà nghiên cứu, cho làng đạo và con công đệ tử, từ quy trình kiến tạo điện thần tới ngôn từ nhà đạo, từ cách hát, cách nhịp đến cấu trúc âm nhạc và nghi lễ của một buổi hầu.

Bìa cuốn sách được họa sĩ Lê Thiết Cương thực hiện.

Có thể nói, đây là công trình nghiên cứu lâu năm nhất mà tiến sĩ âm nhạc Lê Y Linh theo đuổi. Bắt đầu từ những năm 80, nghệ thuật hát văn và hầu bóng đã thu hút mối quan tâm của chị. Theo đuổi đề tài này ở giai đoạn ấy là một thử thách vì nghệ thuật hầu bóng còn bị cấm. Lê Y Linh đã chọn cách đi theo công văn được đánh giá là giỏi và có nghề của thầy Phạm Văn Kiêm để nghiên cứu bộ môn này.

Cuốn sách "Phạm Văn Kiêm và trăm năm hầu bóng - nhạc - văn" nhờ đó có được dấu ấn của lịch sử, sự quý giá của tư liệu và tính khoa học từ góc nhìn đa chiều.

Bìa cuốn sách được họa sĩ Lê Thiết Cương thực hiện. Ngoài ra, cuốn sách được minh họa bởi hình ảnh do các học trò của thầy Phạm Văn Kiêm vẽ trong những tập chép văn của thầy từ những năm 1970, cũng như tranh dân gian Hàng Trống về Đạo thờ Tứ phủ từ đầu thế kỷ XX.

PV