Tách thửa đất: Các địa phương cần linh hoạt, chủ động!

Từ năm 2017 - 2021, những mảnh đất nông nghiệp ở vùng nông thôn, vùng ven đô thị tại các địa phương có thể tách thửa hầu hết đều được giải quyết, hoàn thiện thủ tục theo nhu cầu của chủ đất. Theo quy định của pháp luật, hồ sơ thủ tục đơn giản, việc tiếp nhận và giải quyết trả kết quả loại hồ sơ này cũng được các cơ quan chức năng tại các địa phương thực hiện nhanh chóng.

Ảnh minh họa.

Tại huyện Tiên Du (tỉnh Bắc Ninh), ông Nguyễn Đại Đồng - Chủ tịch UBND huyện cho biết, trên tinh thần hỗ trợ và phục vụ nhân dân đúng luật, đúng quy định, địa phương đã chỉ đạo các phòng, ban trực thuộc nhanh tập trung, kịp thời giải quyết thủ tục tách thửa cho người dân.

Việc giải quyết hồ sơ tách thửa không có quy định hạn chế, nên phải giải quyết khi người dân có đề nghị. Chỉ trường hợp huyện phát hiện việc tách thửa là nhằm chia nhỏ diện tích đất, đón đầu dự án, trục lợi chính sách bồi thường đất đai thì mới hạn chế, Chủ tịch UBND huyện Tiên Du thông tin thêm.

Không giống như tại huyện Tiên Du, nhiều địa phương đã xuất hiện hàng loạt các khu dân cư tự phát có nguyên nhân từ việc chính quyền địa phương cho tách thửa tràn lan. Thậm chí, có một căn nhà trên một mảnh vườn cho tách thành 5 - 7 thửa; có 100m2 đất cho tách thành 2 - 3 thửa.

Theo Luật sư Phạm Thị Nguyệt Tú - Giám đốc Công ty Luật TNHH Thái Hà (Đoàn Luật sư TP Hà Nội), việc cho tách thửa tùy tiện sẽ gây nhiều hệ lụy cho công tác quản lý đất đai tại địa phương, nhất là công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, tái định cư để triển khai các dự án.

Thực tế cho thấy đã có rất nhiều dự án đầu tư công, dự án đầu tư ngoài ngân sách vướng giải phóng mặt bằng nhiều năm là do hậu quả của việc tách thửa tràn lan, tạo điều kiện cho một số người trục lợi chính sách.

Chính vì vậy, các địa phương cần sớm ban hành văn bản hướng dẫn, quy định về trình tự, thủ tục, điều kiện để tách thửa dựa trên quy định của pháp luật hiện hành. Đây là vấn đề quan trọng và khá cấp thiết, Luật sư Nguyệt Tú nhấn mạnh.

Cùng quan điểm với đồng nghiệp, Luật sư Vũ Thị Nhung (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) khẳng định, việc quy định điều kiện tách thửa là rất cần thiết, để thống nhất việc giải quyết các yêu cầu của người dân, đảm bảo cơ chế đất đai không bị trục lợi, làm phát sinh những phức tạp sau này cho công tác quản lý nhà nước về đất đai. Đồng thời, tạo hành lang pháp lý chặt chẽ, thuận lợi cho việc bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư khi thực hiện dự án, công trình; hạn chế tình trạng xé lẻ, manh mún đất đai như trước đây.

Mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, ông Đặng Văn Minh ký ban hành Quyết định số 85/2021/QĐ-UBND quy định điều kiện tách thửa đất, điều kiện hợp thửa đất và diện tích tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất trên địa bàn tỉnh. Quyết định này có hiệu lực từ ngày 15/1/2022.

Theo quyết định này, chỉ đất ở mới được tách thửa, nếu là các loại đất khác phải có điều kiện đi kèm, cụ thể: Đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp được hình thành từ việc tách thửa phải có ít nhất một cạnh tiếp giáp với đường giao thông hiện hữu, phải đảm bảo điều kiện cụ thể theo quy định. Không được tách thửa đối với thửa đất có nhà, công trình xây dựng gắn liền với đất mà khi thực hiện tách thửa có nhà, công trình nằm trên hai thửa đất trở lên (trừ các công trình chăn nuôi gia súc, gia cầm, các công trình khác xây dựng tạm để phục vụ đời sống, sinh hoạt).

Trường hợp tách thửa đất ở có hình thành mới đường giao thông, thì việc tách thửa đất được thực hiện theo các quy định cụ thể.

Về diện tích tối thiểu sau khi tách thửa đối với thửa đất ở, diện tích tối thiểu không được nhỏ hơn 50m2 đối với đất ở tại đô thị. Đối với đất ở nông thôn có 2 mức là 50m2 hoặc 100m2 tùy thuộc vào vị trí đất. Các thửa đất tiếp giáp Quốc lộ 1, Quốc lộ 24, 24B, 24A, Tỉnh lộ 623B và huyện Lý Sơn, điều kiện tách thửa là diện tích phải đạt tối thiểu 50m2. Diện tích tối thiểu sau khi tách thửa đối với đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp khu vực đô thị là 200m2; khu vực nông thôn 300m2.

Gia Hải