Sức mạnh loại xe tăng đông đảo nhất trên chiến trường Ukraine

Xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT) T-72 được Liên Xô phát triển từ thời chiến tranh Lạnh trên cơ sở xe tăng T-62, nhưng mượn tháp pháo của T-80, được đưa vào biên chế Quân đội Liên Xô năm 1977. T-72 là một trong những MBT thế hệ 3 được sản xuất nhiều nhất trong thời kỳ chiến tranh Lạnh và Nga là quốc gia được thừa kế nhiều xe tăng loại này nhất sau khi Liên Xô sụp đổ.

Trong cuộc xung đột Nga-Ukraine đang diễn ra, T-72 là loại xe tăng chiến đấu chủ lực được cả hai bên tham chiến sử dụng nhiều nhất trên chiến trường và theo lẽ đương nhiên, đây cũng là loại xe tăng bị thiệt hại nhiều nhất.

Xe tăng T-72 có ưu điểm về nhiều mặt, sau đây là một số ưu điểm chính. Thứ nhất là hỏa lực mạnh: T-72 được trang bị pháo chính cỡ nòng 125 mm, có khả năng tiêu diệt tất các mục tiêu bọc thép của đối phương, kể cả giáp xe tăng hiện đại. Nó cũng có thể phóng tên lửa phóng từ pháo chính, cải thiện tính linh hoạt trong chiến đấu và tầm tấn công.

Thứ hai là khả năng cơ động cao: Xe tăng T-72 được trang bị động cơ diesel tăng áp công suất 780 mã lực, mang lại khả năng cơ động và tốc độ tốt. Nó có thể di chuyển nhanh chóng trong nhiều điều kiện địa hình khác nhau và thích ứng với các môi trường chiến trường khác nhau.

Thứ ba là khả năng bảo vệ mạnh mẽ: T-72 áp dụng công nghệ và thiết kế lớp giáp tiên tiến, có thể bảo vệ tổ lái khỏi các mối đe dọa hỏa lực của đối phương một cách hiệu quả và mang lại khả năng bảo vệ tương đối cao.

Lớp giáp phía trước của xe tăng T-72 có khả năng chống lại hầu hết loại đạn pháo chống tăng và tên lửa chống tăng thông thường. Vỏ giáp xe bao gồm lớp giáp composite, lớp giáp phản ứng nổ (ERA) và hệ thống chữa cháy tự động, mang lại khả năng sống sót cao.

Thứ tư là thiết bị điện tử tiên tiến: T-72 được trang bị hệ thống điều khiển hỏa lực, thiết bị quan sát và hệ thống liên lạc số hóa, mang lại khả năng chỉ huy và nhận biết chiến trường cao. Những thiết bị này, cho phép chỉ huy và xạ thủ khóa và nhắm mục tiêu chính xác hơn, nâng cao hiệu quả tấn công.

Về hỏa lực: Xe tăng T-72 được trang bị pháo nòng trơn 125mm, có khả năng bắn nhiều loại đạn khác nhau, bao gồm đạn xuyên giáp, đạn sát thương và đạn nổ mạnh. Nó cũng có thể phóng tên lửa chống tăng qua nòng, tăng cường khả năng tấn công các mục tiêu trên mặt đất và trên không.

Tính cơ động: T-72 được trang bị động cơ mạnh mẽ, mang lại khả năng cơ động cao trên chiến trường. Nó có thể nhanh chóng vượt qua nhiều địa hình khác nhau và đổi hướng nhanh chóng. Ngoài ra, T-72 còn được trang bị hệ thống treo thủy lực, cho phép nó thích ứng với các điều kiện địa hình khác nhau.

Khả năng chiến đấu: T-72 có độ chính xác và ổn định khi bắn cao, có thể tấn công hiệu quả các mục tiêu đang di chuyển và đứng yên nhờ hệ thống ổn định hai mặt phẳng của pháo chính. Nó cũng có thời gian ngắm và bắn nhanh, cho phép nó phản ứng nhanh trong chiến đấu.

Dễ bảo trì và sửa chữa: Thiết kế của T-72 tập trung vào việc dễ sản xuất và sửa chữa, khiến nó có độ tin cậy cao và có thể sửa chữa ngay trên chiến trường. Điều này rất quan trọng để duy trì hiệu quả chiến đấu và khả năng nhanh chóng quay trở lại hoạt động.

Nhìn chung, T-72 đã trở thành loại xe tăng xuất sắc được sử dụng rộng rãi nhờ hỏa lực mạnh, tính cơ động cao, khả năng bảo vệ vững chắc, thiết bị điện tử tiên tiến và dễ bảo trì, sửa chữa; nên không khó hiểu nó là loại MBT xuất hiện nhiều nhất trên chiến trường Ukraine.

Để đáp ứng yêu cầu chiến tranh hiện đại, phiên bản T-72 hiện đại hóa sâu rộng nhất của Quân đội Nga là T-72B3 và đã được sử dụng nhiều trên chiến trường Ukraine. T-72B3 được nâng cấp hệ thống điều khiển hỏa lực, trang bị kính ngắm ảnh nhiệt Sona-U có tầm nhìn khoảng 5 km và giáp bảo vệ, nhằm tăng khả năng sống sót trên chiến trường.

Phiên bản nâng cấp T-72B3 lđược đưa vào trang bị cho lực lượng lục quân Nga từ năm 2013. T-72B3 có trọng lượng 45 tấn; chiều dài tổng thể (từ mặt cắt nòng pháo đến sau xe) 9,53 m, chiều rộng 3,46 m, chiều cao 2,2 m. Xe có kíp chiến đấu 3 người gồm: lái xe, pháo thủ và trưởng xe.

Khả năng bảo vệ của T-72B3 được cải thiện đáng kể với ERA Relikt. Ngoài ra, ERA cũng được trang bị ở hai bên hông, trong khi phía sau thân xe được bao phủ bởi lớp giáp lồng. Lớp giáp mới cung cấp khả năng bảo vệ vượt trội trước các đầu đạn nổ lõm nối tiếp (Tandem).

Ban đầu T-72B3 sử dụng động cơ diesel V-84-1 dùng cho phiên bản nâng cấp T-72B2, có công suất 840 mã lực. Nhưng với những phiên bản nâng cấp sau này, T-72B3 được trang bị động cơ V-92S2F mới, có công suất 1.130 mã lực giúp xe tăng khả năng cơ động và đạt tốc độ cao hơn.

Động cơ V-92S2F giúp T-72B3 có thể di chuyển với tốc độ tối đa 70 km/h, tầm hoạt động 500 km. Ngoài ra, xe có thể leo dốc 60%, vượt chướng ngại vật thẳng đứng 0,85 m và vượt qua hào rộng 2,8 m.

T-72B3 vẫn giữ nguyên vũ khí chính là pháo nòng trơn 125 mm 2A46M5 với cơ số đạn mang theo là 40 viên. Pháo có khả năng bắn các loại đạn xuyên giáp thoát vỏ (APDS); nổ phá (HEF); đạn lõm (HEAT) và các tên lửa chống tăng như 9M119 Svir hoặc 9M119M Refleks phóng qua nòng.

Về vũ khí phụ được trang bị cho xe là súng máy PKTM 7,62 mm được gắn đồng trục bên phải pháo chính và một súng máy NSV 12,7 mm được gắn trên nóc xe. Ngoài ra còn 8 ống phóng đạn khói bố trí ở hai bên thành xe (mỗi bên 4 ống), nhằm đánh lừa tên lửa dẫn đường bằng laser và hồng ngoại đang bắn tới.

Tiến Minh (theo Military)