Sát cánh vì hòa bình

Thời gian qua, Chính phủ Mỹ liên tiếp gia tăng sức ép đối với Caracas, nhất là sau cuộc bầu cử Quốc hội lập hiến (ANC) hồi cuối tháng 7 tại Venezuela. Trong bài phát biểu mới đây tại Đại hội đồng Liên hợp quốc (LHQ), bất chấp sự phản đối của nhiều nước, Tổng thống Donald Trump tuyên bố không loại trừ khả năng đưa ra những biện pháp trừng phạt mới, cũng như hành động quân sự nhằm vào Venezuela. Trước đó, Mỹ đưa tên Tổng thống Nicolas Maduro vào “danh sách đen” các quan chức Venezuela bị Nhà trắng trừng phạt. Chính phủ Mỹ cũng áp đặt lệnh trừng phạt tài chính mạnh mẽ đối với Venezuela, trong đó có lĩnh vực dầu khí, vốn được coi là xương sống của nền kinh tế Venezuela.

Những động thái nói trên của Mỹ vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của nhiều quốc gia. Cộng đồng quốc tế coi tuyên bố của Tổng thống Trump về khả năng triển khai biện pháp quân sự nhằm vào Venezuela là một sự leo thang bất ngờ trong phản ứng của Washington đối với cuộc khủng hoảng chính trị tại Venezuela. Lời đe dọa của lãnh đạo Mỹ khiến nhiều quốc gia Mỹ Latinh, ngay cả những nước từng công khai chỉ trích Tổng thống Maduro, cũng bày tỏ lo ngại. Colombia, đồng minh thân cận của Mỹ tại khu vực Nam Mỹ khẳng định, bất cứ hành động can thiệp quân sự nào vào Venezuela đều không có lợi cho các nước Mỹ la-tinh. Hàng loạt quốc gia như Cuba, Bolivia, Ecuador, Nicaragua… tuyên bố sẽ kề vai sát cánh với Venezuela, nhằm duy trì an ninh, hòa bình và ổn định khu vực. Nhiều tổ chức quốc tế, trong đó có LHQ, Khối Thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur)… phản đối bất cứ mối đe dọa nào đối với chủ quyền của Venezuela và khẳng định, các lệnh trừng phạt chỉ làm tồi tệ thêm cuộc sống của người dân nước này, vốn đã phải gồng mình đối phó tình trạng lạm phát, thiếu lương thực và các dịch vụ y tế.

Không khó để lý giải phản ứng nói trên của các nước trước nguy cơ chủ quyền Venezuela bị đe dọa. Trước hết, Venezuela là một trong những quốc gia có vị trí địa chính trị quan trọng tại khu vực Nam Mỹ. Nếu vấn đề chính trị nội bộ của Caracas được giải quyết bằng một cuộc can thiệp quân sự, khu vực Mỹ Latinh có nguy cơ biến thành chảo lửa hỗn loạn. Điều này cũng có thể tạo tiền lệ xấu trong giải quyết khủng hoảng chính trị nội bộ tại các nước, khi nguyên tắc tôn trọng quyền dân tộc tự quyết và không can thiệp công việc nội bộ của các quốc gia bị vi phạm.

Bên cạnh đó, các biện pháp cấm vận kinh tế gây ảnh hưởng trực tiếp đến người dân Venezuela, những người vốn đang cần được giúp đỡ hơn là trừng phạt. Kinh tế của quốc gia Nam Mỹ rơi vào suy thoái với mức lạm phát ba con số, trong khi lương thực và thuốc chữa bệnh thiếu trầm trọng. Những khó khăn về kinh tế, xã hội đe dọa kéo theo một cuộc khủng hoảng người di cư nghiêm trọng, gây ảnh hưởng tiêu cực tới các nước láng giềng khi hàng chục nghìn người Venezuela vượt biên trái phép sang các nước khác, nhất là Colombia và Brazil. Theo Cao ủy LHQ về người tị nạn, trong tám tháng đầu năm 2017, khoảng 32 nghìn người Venezuela xin tị nạn tại các nước trên thế giới, so tổng số 34 nghìn người trong năm ngoái.

Chính phủ và người dân Venezuela đang nỗ lực từng bước tháo gỡ khó khăn để vượt qua cuộc khủng hoảng kinh tế, chính trị hiện nay. Các nhà phân tích cho rằng, hơn lúc nào hết, sự hỗ trợ tích cực của cộng đồng quốc tế là điều kiện không thể thiếu để Venezuela sớm ổn định và tiếp tục phát triển.

MINH NGỌC