Phú Yên: Độc đáo nghệ thuật đàn đá thu hút khách du lịch

Biển diễn nghệ thuật đàn đá gây ấn tượng đối với du khách.

Tại Di tích quốc gia đặc biệt Gành Đá Đĩa, ngoài ấn tượng vẻ đẹp của thiên nhiên ban tặng, du khách bất ngờ thích thú với màn trình diễn nghệ thuật đàn đá tại không gian văn hóa Hồn Xưa của anh Nguyễn Minh Nghiệp (SN 1978), trú tại thị trấn Chí Thạnh, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên.

Chia sẻ với chúng tôi, anh Nguyễn Minh Nghiệp tâm sự: Xuất phát từ niềm đam mê với những viên đá vô tri vô giác nhưng lại có thể tạo ra được những âm thanh ngân vang, từ năm 2013, tôi dày công tìm kiếm, sưu tầm tại các vùng núi cao huyện Tuy An để tạo nên các bộ đàn đá với đầy đủ các nốt nhạc. Các bộ đá tìm kiếm sau khi đem về nhà, tôi chế tác thêm để các viên đá tạo nên những âm thanh trong trẻo nhất. Đầu năm 2017, tôi hình thành ý tưởng đưa bộ đàn đá vào các điểm du lịch nổi tiếng của Phú Yên để du khách trải nghiệm. Sau đó, tiếp tục đào tạo, hướng dẫn cho các bạn trẻ có thể sử dụng thành thạo và biểu diễn đàn đá phục vụ du khách.

Những viên đá vô tri vô giác nhưng lại tạo ra âm thanh ngân vang.

Hiện nay, tại không gian văn hóa Hồn Xưa nằm trong Di tích quốc gia đặc biệt Gành Đá Đĩa, các bạn trẻ không chỉ biểu diễn theo giai điệu của những bài hát “Cô gái vót chông”, “Tiếng đàn Ta lư”, “Sông Đăkrông mùa xuân về” mà còn phối hợp với ban nhạc hiện đại để tạo nên những bản hòa tấu hấp dẫn, ấn tượng, tạo thêm nhiều cung bậc cảm xúc cho du khách.

Đến tham quan Gành Đá Đĩa, chị Lê Thị Hải Yến (du khách tỉnh Bình Định) vui vẻ cho biết: Gia đình tôi vô cùng ấn tượng với màn trình diễn đàn đá của các bạn trẻ nơi đây. Mỗi một viên đá tại vùng đất Phú Yên có thể ngân lên những nốt nhạc trầm bổng. Theo tôi, đàn đá cần được đưa vào biểu diễn tại các điểm di tích, du lịch nhiều hơn, bởi sẽ làm cho du khách thêm nhiều ấn tượng và cảm xúc về bộ đàn đá độc đáo này.

Ngoài Di tích quốc gia đặc biệt Gành Đá Đĩa, bộ nhạc đàn đá còn được biểu diễn tại Di tích quốc gia đặc biệt Tháp Nhạn ở thành phố Tuy Hòa. Những âm thanh trong trẻo, du dương ngân lên trong không gian trầm mặc, cổ kính của tháp Chăm làm cho những trải nghiệm của du khách thêm sâu lắng, mới mẻ với niềm say mê thích thú. Giai điệu của đàn đá xoay quanh các bài hát về vùng đất Phú Yên và các bài hát trong bộ phim “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” giúp du khách hiểu thêm những giá trị đặc sắc riêng biệt của vùng đất Phú Yên.

Du khách thích thú khi thưởng thức tiếng nhạc du dương từ bộ đàn đá Tuy An.

Nói về bộ đàn đá đang thu hút khách du lịch, bà Nguyễn Thị Hồng Thái - Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Phú Yên cho biết: Khoảng năm 1990 – 1991, khi đang canh tác, một người dân ở huyện Tuy An phát hiện bộ đàn đá cổ tại núi Một, thuộc thôn Trung Lương, xã An Nghiệp. Đến năm 1992, người dân đã trao bộ đàn đá cổ cho Bảo tàng tỉnh Phú Yên. Sau đó, các nhà khảo cổ học xác định, bộ đàn đá kể trên có niên đại khoảng thế kỷ V trước công nguyên. Đồng thời, Sở chỉ đạo cho Bảo tàng tỉnh Phú Yên lập hồ sơ trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận bộ đàn đá cổ này là bảo vật quốc gia. Tuy nhiên, do thiếu tiêu chí về việc chứng minh chủ thể của bộ đàn đá nên chưa được công nhận.

Bà Nguyễn Thị Hồng Thái chia sẻ: Đàn đá Tuy An là một bộ phận quan trọng trong bộ sưu tập đàn đá của Việt Nam. Đặc biệt, đàn đá Tuy An có tính vượt trội so với các đàn đá khác, bởi đàn đá Tuy An còn đủ bộ nguyên vẹn và có thang âm hoàn chỉnh nhất từ khi công bố cho đến thời điểm hiện nay.

Thực tế đã chứng minh bộ đàn đá Tuy An có khả năng diễn tấu một số bài dân ca, dân nhạc của một vài tộc người cư trú trên lãnh thổ Việt Nam. Ngoài ra, nó còn có thể phối hợp với các nhạc cụ khác trình diễn những ca khúc hiện đại. Hiện nay, nghệ thuật đàn đá được đưa vào biểu diễn tại các điểm di tích, du lịch trên địa bàn tỉnh không chỉ thu hút du khách mà còn phát huy giá trị của đàn đá Tuy An nói riêng, tỉnh Phú Yên nói chung.

Mỹ Bình