Phụ nữ khởi nghiệp và những góc nhìn khác nhau

1. Phụ nữ học được gì khi startup?

- Nguyễn Phương Thúy - Nguyên sáng lập của Checkit

Xây dựng đội ngũ nhiệt huyết và chia sẻ chung tầm nhìn về việc phát triển sản phẩm là bài học lớn nhất với mình. Bởi vì khi có một đội ngũ nhân sự tốt thì dự án mới có thể tập trung vào những mục tiêu lớn và đi đến thành công.

Khởi nghiệp còn là một hành trình dài và mình luôn cần ở trong trạng thái “dám sai” để học hỏi và làm cho đến khi đúng. Và mình vẫn luôn nỗ lực để “học thuộc” bài học về việc xây dựng kế hoạch định hướng công việc cho toàn dự án hay các nhóm nhỏ trong dự án. Điều này giúp tránh những công việc gây lãng phí sức lực của mọi người hay thậm chí khiến dự án sai hướng.

- Hương Nguyễn – Sáng lập Color Pencils

Rất nhiều! Dù hiện tại startup của tôi chưa thể nói là thành công nhưng tôi thấy hài lòng về con đường mình đi, và quan trọng – phát triển bản thân chính là thứ tôi thấy mình được lợi nhất trong quá trình startup.

Khi đi làm công, công ty lo cho mọi thứ: từ công việc, dự án, quy trình làm việc, văn phòng, mình chỉ ngày ngày đi làm và nhận lương; nếu so với khởi nghiệp thì quá nhàn nhã. Còn lúc khởi nghiệp mình phải lo tất cả mọi thứ, từ tìm hiểu thị trường, phát triển sản phẩm, khách hàng đến những thứ nho nhỏ như đặt văn phòng ở đâu, tuyển dụng ai, làm sao để đào tạo nhân viên, làm sao có tiển trả lương nhân viên?

Khi đi làm công, network của mình là những người cùng cấp bậc trong công ty và nhân sự cùng ngành. Khi khởi nghiệp, network của mình đủ mọi thành phần như khách hàng, đối tác, cộng đồng khởi nghiệp. Bản thân mình sẽ phải học hỏi để có thể nâng cấp mình lên một vị trí khác cho phù hợp với tư thế là chủ doanh nghiệp - những bài học này những người làm công ở vị trí thấp sẽ rất khó có cơ hội để học hỏi.

2. Phụ nữ khi khởi nghiệp, có khác gì so với nam giới?

- Quang Trần – Sáng lập Sổ tay C-NOTE

Mình thấy điểm nổi bật ở những người phụ nữ khởi nghiệp chính là dáng vẻ mạnh mẽ và năng động. Một điểm khiến họ khác hẳn đàn ông nằm ở sự mềm dẻo và linh hoạt trong các quyết định. Phụ nữ startup dũng cảm lắm, đàn ông khởi nghiệp đã khó, phụ nữ khởi nghiệp lại càng khó hơn bội phần.

- Mai Hải Thanh – Đồng sáng lập của Kiến học

Về cơ bản, mình thấy phụ nữ và đàn ông khi khởi nghiệp không khác gì nhau, về cả điểm mạnh lẫn điểm yếu của mỗi cá nhân. Chỉ có điều hơi khác là phụ nữ thường phải gánh thêm trách nhiệm mang thai, sinh con, và chăm sóc gia đình (cả gia đình nhỏ của mình và bố mẹ hai bên). Vì vậy họ sẽ mệt mỏi, bất lợi hơn về mặt thời gian, và cũng cần nghị lực cao hơn so với đàn ông.

- Huỳnh Công Thắng – Thành viên sáng lập của Học viện Kỹ thuật và Công nghệ vì Thế giới phát triển tại Malaysia

Phụ nữ khởi nghiệp thật ra chịu khá nhiều áp lực từ phía gia đình, đồng nghiệp và môi trường xung quanh. Bởi vì họ đang đi ngược lại quan niệm truyền thống là phụ nữ thì phải đảm đang, nên ở nhà chăm sóc con cái, chu toàn cơm nước, nhường việc phát triển sự nghiệp cho chồng hoặc bạn trai...

Nhưng phụ nữ khởi nghiệp cũng lại nhận được sự ủng hộ từ đối tác, bạn đồng hành nhờ sự uyển chuyển, linh hoạt và khéo léo trong công việc. Đây là một vấn đề hết sức đau đầu đối với đàn ông khi khởi nghiệp.

2. Nữ founder để lại ấn tượng mạnh nhất?

Huỳnh Công Thắng – Thành viên sáng lập của Học viện Kỹ thuật và Công nghệ vì Thế giới phát triển tại Malaysia

Tôi đặc biệt có ấn tượng với chị Dương Hoàng Quỳnh Hương – sáng lập của Pretty Tips (nền tảng thương mại điện tử về sản phẩm làm đẹp và mỹ phẩm). Chị có bằng tiến sĩ ở Pháp và đã bỏ công việc có mức lương hấp dẫn ở Thụy Sỹ để về Việt Nam khởi nghiệp. Những năm đầu startup với bất kì ai cũng không hề dễ dàng và chị Hương không là một ngoại lệ.

Dù dự án có ý tưởng tốt; đội ngũ mạnh, có năng lực nhưng thị trường chưa sẵn sàng. Chị và nhóm mất rất nhiều thời gian để "giáo dục" thị trường thì mới phát hiện sản phẩm của mình xuất hiện chưa đúng thời điểm. Thế nhưng chị vẫn quyết tâm theo đuổi đam mê để đem lại giá trị cho ngành chăm sóc sắc đẹp bằng cách startup một dự án khác.

Một điều nữa tôi thích ở chị chính là tính cách mạnh mẽ, khả năng kết nối cũng sự hiểu biết những người đồng hành.

3. Làm gì để khuyến khích phụ nữ khởi nghiệp?

- Hương Nguyễn – Sáng lập Color Pencils

Tôi không nghĩ mình nên khuyến khích phụ nữ hay bất kỳ ai khởi nghiệp nếu bản thân họ không mong muốn, vì khởi nghiệp không phải là thứ dành cho tất cả mọi người. Nếu một người không hề có ý tưởng nào, hoặc không có tinh thần khởi nghiệp thì không nên khuyến khích họ mà nên giúp họ phát triển nghề phù hợp.

Tuy nhiên, tôi rất muốn khuyến khích mọi người, bất kể là phụ nữ, đàn ông, hoặc kể cả trẻ em, học sinh-sinh viên thực hiện những dự án, những ý tưởng mà họ đang ấp ủ.

Riêng với phụ nữ, tôi có một chia sẻ thế này: Phụ nữ hay đàn ông, khi sinh ra đều giống nhau, và đều được nuôi dạy như nhau. Cho nên các bạn nữ hãy tin tưởng vào bản thân mình, mình cũng có khả năng làm những việc như đàn ông – khởi nghiệp cũng là một trong những việc đó.

Thực tế, ở Việt Nam, phụ nữ chiếm đa số trong việc kinh doanh, buôn bán nhỏ lẻ. Vậy thì, nếu bất cứ chị em nào có ý tưởng muốn startup hay làm một cái gì đó, hãy mạnh dạn bắt tay vào nghiên cứu thật kỹ, học hỏi, và dần dần thực hiện. Rất có thể mình sẽ xây dựng được một công việc kinh doanh đem lại thu nhập tốt, kiến thức tốt, và hoàn toàn có thể làm chủ bản thân mình.

4. Lời chúc cho các nữ founder/bạn nữ có ý định khởi nghiệp nhân dịp 20/10?

Nguyễn Phương Thúy - Nguyên sáng lập của Checkit

Nếu các bạn nữ có ý tưởng tốt, tinh thần dám làm và khả năng học hỏi nhanh thì không có lý do gì để nói không với startup nhỉ? Hãy cho bản thân mình một cơ hội bước ra khỏi vùng an toàn để khẳng định khả năng và đem đến những giá trị tốt cho chính bản thân, gia đình và xã hội. Hãy cứ đi rồi sẽ đến!

Thắng Huỳnh – sáng lập của Vicgo

Chúc phụ nữ sẽ tạo ra nhiều giá trị hơn - không những cho gia đình mà còn cho xã hội. Con đường các chị em đi có thể rất chông gai nhưng giá trị và tác động chị em mang lại cho xã hội và gia đình là điều chúng tôi - những người đàn ông hoàn toàn thừa nhận.

Quang Trần – Sáng lập Sổ tay C-NOTE

Nhân dịp 20/10 mình chúc các chị em làm startup luôn giữ sức khỏe để có thể chinh chiến trên chặng đường dài. Và hãy luôn nhớ rằng luôn có những người đàn ông bên cạnh để đồng hành cùng các chị em.

Nhân dịp 20/10, Tạp chí Khám phá xin gửi tới quý độc giả loạt bài “Khi phụ nữ khởi nghiệp”. Các nữ founder sẽ chia sẻ những trải nghiệm trong hành trình khởi nghiệp của mình, những gợi ý để chị em chu toàn gia đình mà vẫn phát triển được sự nghiệp riêng, những đề xuất hỗ trợ phụ nữ thuận lợi hơn trên hành trình khởi nghiệp…

Viên Lâm