Phó Chủ tịch Quốc hội: Không thể để thị trường vàng tiếp tục 'nhảy múa'

Giá vàng cao, đầu tư yếu, phải chăng môi trường kinh doanh có vấn đề?

Theo Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh, công tác chỉ đạo điều hành, phản ứng chính sách của Chính phủ đã đạt hiệu quả cao, là điểm sáng trong bức tranh chung. Minh chứng là khi đối chiếu các kết quả 4 tháng đầu năm 2024 so với tình hình năm 2023 thì nhiều chỉ số đã tăng lên rõ rệt, cho thấy những chỉ đạo điều hành của Chính phủ đã đi đúng hướng.

Qua xem xét các báo cáo, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường đề nghị, các đánh giá cần sát thực tình hình hơn. Chỉ ra trong đánh giá bổ sung tình hình năm 2023, phần thành tựu có 16 trang còn phần tồn tại, hạn chế có 4 trang, Tổng Thư ký Quốc hội cho rằng, như vậy chưa thực sự phản ánh được tình hình hiện nay khi mà thực chất kinh tế rất khó khăn. “Nên xem xét lại 16 trang kết quả để đánh giá khách quan hơn. Đánh giá như này vẫn hơi "hồng"” - Tổng Thư ký Quốc hội nhận xét.

Bên cạnh đó, Trưởng Ban Công tác đại biểu cũng đề nghị quan tâm, đánh giá kỹ hơn một số yếu tố. Trước hết là mức tăng năng suất lao động đang là điểm yếu khi thường ở mức thấp trong nhiều năm qua. Đây là một chỉ số quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng năng suất lao động, song báo cáo chưa nêu được giải pháp trọng tâm, đột phá để thúc đẩy tăng năng suất lao động.

Số doanh nghiệp rút lui tăng cao trong 4 tháng. Tăng trưởng tín dụng, cầu tiêu dùng và vốn đầu tư tư nhân đều yếu trong khi giá vàng “nhảy múa”. “Vì sao đầu tư tư nhân và giá vàng lại có "nghịch cảnh" như vậy, cần đánh giá rõ nội dung này. Phải chăng môi trường đầu tư kinh doanh đang có vấn đề? Nguồn vốn tư nhân đầu tư thấp, có thể người dân không tin tưởng vào đầu tư cho sản xuất kinh doanh” - bà Nguyễn Thị Thanh nêu vấn đề.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương phát biểu tại phiên họp

Cũng quan tâm đến giá vàng, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhận xét, chưa bao giờ thị trường vàng tăng giảm đột biến như vậy và đề nghị làm rõ về công tác quản lý trước tình trạng giá vàng “nhảy múa”. Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, không thể để thị trường vàng tiếp tục “nhảy múa” như vậy.

Tham gia ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cũng đồng tình với ý kiến của Phó Chủ tịch Quốc hội về quản lý thị trường vàng. Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp, chưa bao giờ giá vàng cao như hiện nay và chênh lệch với giá vàng thị trường thế giới quá cao. “Chúng tôi thống nhất với Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cần phải quản lý chặt chẽ thị trường vàng, có bàn tay của Nhà nước can thiệp vào thị trường” - Chủ nhiệm Lê Thị Nga nêu quan điểm.

Giải trình về nội dung này, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà cho biết, những năm gần đây do ảnh hưởng dịch Covid-19, lạm phát tăng cao nên giá vàng quốc tế tăng mạnh, khiến giá vàng trong nước tăng theo.

Nguyên nhân chênh lệch giá trong nước cao so với quốc tế chủ yếu do giá thế giới tăng khi kim loại quý trong nước phụ thuộc thị trường quốc tế. Cùng lúc đó, nguồn cung vàng trong nước hạn chế.

Đề cập đến giải pháp, lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước cho biết, sẽ tiếp tục đấu thầu vàng với khối lượng phù hợp để tăng cung cho thị trường, nhằm ổn định giá, thu hẹp chênh lệch giữa giá trong nước và thế giới.

Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước cũng tăng cường các biện pháp hỗ trợ quản lý thị trường vàng theo Nghị định 24; tiếp tục triển khai thanh tra doanh nghiệp, tổ chức tín dụng kinh doanh, mua bán vàng miếng; chỉ đạo doanh nghiệp kinh doanh chấp hành nghiêm quy định về hóa đơn thanh toán, kiểm soát giao dịch mua bán vàng.

Ngân hàng Nhà nước cũng phối hợp cùng Bộ Công an, Bộ Công thương… kiểm soát, xử lý nghiêm hành vi buôn lậu, đẩy giá vàng lên cao. Về lâu dài, Ngân hàng Nhà nước sẽ đề xuất thêm giải pháp quản lý thị trường vàng, trong đó sẽ sửa Nghị định 24.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái phát biểu tại phiên họp.

Chính phủ "rất đau đầu" về thị trường vàng

Trong phần phát biểu giải trình tại phiên họp, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cũng cho biết, vàng là hàng hóa đặc biệt. Thời điểm trước năm 2012, thị trường vàng còn “nhảy múa” hơn nữa. Sau khi Nghị định 24 ra đời, nhiều biện pháp đã được áp dụng để bình ổn thị trường, trong đó có việc Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh, nếu không kiểm soát bằng các giải pháp đồng bộ sẽ rất khó kiểm soát thị trường vàng. Đơn cử như về buôn bán, phải kiểm soát phát hành hóa đơn nghiêm, theo từng lần.

Về vấn đề tăng cung, Ngân hàng Nhà nước đã tổ chức đấu thầu, nhưng hình thức phải phù hợp. Theo Phó Thủ tướng, vừa qua tổ chức đấu thầu để tăng cung nhưng “chưa tới”, bởi lượng giao dịch lớn nhưng số lượng doanh nghiệp tham gia đấu thầu chỉ có 1, 2 doanh nghiệp. "Như vậy nhu cầu có thật hay không? Ngân hàng Nhà nước phải có đánh giá" - Phó Thủ tướng nhận định.

Tuy nhiên, thời gian gần đây, thị trường vàng có nhiều biến động lớn, đòi hỏi phải có giải pháp quản lý. "Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã họp rất nhiều lần, có nhiều công điện, thông báo đầy đủ giải pháp. Từ đó, những ngày gần đây tình hình đã có xoay chuyển nhưng vẫn phải tiếp tục theo dõi vì rất phức tạp" - Phó thủ tướng cho hay.

Cũng theo Phó thủ tướng, việc quan tâm thị trường vàng là đúng, nhưng phải đánh giá kỹ, bình tĩnh mới tìm được giải pháp đúng. Dự kiến ngày 14/5, Phó Thủ tướng sẽ có thêm cuộc làm việc với Ngân hàng Nhà nước về vấn đề quản lý thị trường vàng để làm rõ nguyên nhân và giải pháp. Sau khi đánh giá tình hình thì giao cho thanh tra chuyên ngành phải thanh tra các đầu mối lớn, kể cả các biên giới, cửa khẩu vào, nếu vi phạm chuyển Bộ Công an xử lý ngay.

"Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ hết sức đau đầu vấn đề này. Nhưng tôi nghĩ thời gian tới các bộ, ngành tích cực, đồng lòng vào cuộc thì chắc không khó khăn gì chúng ta không xử lý được" - Phó thủ tướng khẳng định./.

Hoàng Yến