'Nóng' việc chặt phá rừng tự nhiên, lấn chiếm đất lâm nghiệp

Diễn biến phức tạp
Theo ông Bùi Văn Huân, Giám đốc Công ty TNHH hai thành viên Lâm nghiệp Lục Ngạn, trước và sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn (từ ngày 3 đến ngày 29/2), trên diện tích đất của Công ty được Nhà nước giao, cho thuê quản lý để sản xuất, kinh doanh rừng tại khoảnh 9 xã Hộ Đáp xảy ra việc bị lấn chiếm. Qua tuần tra, lực lượng bảo vệ của Công ty phát hiện gần 200 lượt người dân thôn Khuôn Trang (thôn Đèo Trang cũ) xã Hộ Đáp lên diện tích đất sau khai thác rừng trồng của Công ty (gần 21 ha) tự ý đốt dọn thực bì, mục đích lấn chiếm để trồng rừng kinh tế.

Hiện trường vụ người dân tự ý đốt dọn thực bì với mục đích lấn chiếm đất rừng tại xã Hộ Đáp (Lục Ngạn).

Công ty đã phối hợp với chính quyền, đoàn thể địa phương và Công an xã tuyên truyền, vận động người dân tuân thủ quy định của pháp luật. Tuy nhiên, một số cá nhân vẫn tiếp tục đốt dọn thực bì trên khu đất này. Trước sự việc trên, UBND huyện Lục Ngạn đã thành lập tổ công tác đối thoại với người dân; đồng thời bàn giải pháp quản lý, bảo vệ, phát triển rừng theo hướng bền vững, hài hòa các lợi ích Nhà nước, doanh nghiệp và công dân...

Tại huyện Sơn Động, ngày 7/1, Trạm Kiểm lâm địa bàn Đồng Dương (Ban Quản lý bảo tồn Tây Yên Tử) tuần tra trên diện tích rừng được giao quản lý, bảo vệ tại khoảnh 70, tiểu khu 140 thuộc địa bàn xã An Lạc (Sơn Động) phát hiện tình trạng khai thác cây gỗ rừng tự nhiên trái phép. Tại hiện trường, có 16 cây rừng bị chặt hạ (chủ yếu là các loại cây: De, dẻ, sầm); một số cây khác đã bị các đối tượng cắt, xẻ lấy đi. Liên quan đến vụ việc này, Công an huyện đã khởi tố vụ án, khởi tố một bị can và đang hoàn thiện hồ sơ truy tố trước pháp luật.

Còn ở huyện Lục Nam, mới đây, trên diện tích rừng tại xã Vô Tranh do Công ty TNHH một thành viên Lâm nghiệp Mai Sơn quản lý xảy ra tình trạng phá 1,07 ha rừng tự nhiên trái pháp luật. Vụ việc đang được các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương điều tra, xác minh đối tượng vi phạm, mức độ thiệt hại để xử lý theo quy định. Ngoài ra, tại các xã Lục Sơn, Trường Sơn (cùng huyện Lục Nam) còn có tình trạng người dân tự ý phát vén rừng tự nhiên để trồng rừng kinh tế với tổng diện tích 1,2 ha.

Số cây rừng bị các đối tượng chặt phá, cắt thành khúc tại một điểm rừng tự nhiên thuộc xã Vô Tranh (Lục Nam).

Theo ông Hà Minh Quý, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT, nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do hiệu quả trồng rừng kinh tế cho thu nhập cao; diện tích đất rừng giao cho các hộ gia đình ở khu vực miền núi chủ yếu là rừng tự nhiên nghèo kiệt hoặc khoanh nuôi tái sinh chưa có trữ lượng, chất lượng thấp. Nhiều hộ do thiếu đất sản xuất, đời sống khó khăn nên cố tình phát vén, phá rừng. Trong khi đó, việc đo đạc, cắm mốc ranh giới của một số ban quản lý rừng, công ty lâm nghiệp chưa hoàn thành. Công tác quản lý đất lâm nghiệp ở một số địa phương còn thiếu quyết liệt... Ngoài ra, do chế độ đãi ngộ đối với lực lượng kiểm lâm còn thấp dẫn tới tình trạng thiếu cán bộ, lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách.
Xử nghiêm vi phạm

Để ngăn chặn tình trạng tự ý phát, phá rừng tự nhiên, lấn chiếm đất lâm nghiệp để trồng rừng kinh tế, ngày 20/3 mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh đã có văn bản chỉ đạo tăng cường công tác quản lý nhà nước về rừng và đất lâm nghiệp. Theo công văn này, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, TP phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh về tình trạng tranh chấp, lấn chiếm đất rừng, phá rừng tự nhiên để trồng rừng kinh tế trái pháp luật và các vi phạm khác về rừng, đất lâm nghiệp xảy ra trên địa bàn quản lý. Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các địa phương khẩn trương xây dựng kế hoạch xử lý, giải quyết dứt điểm các vụ việc; làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân thiếu trách nhiệm, để xảy ra vi phạm. Riêng các huyện: Sơn Động, Lục Ngạn, Lục Nam, Yên Thế, thành lập ban chỉ đạo cấp huyện để tập trung chỉ đạo, xử lý dứt điểm tình trạng trên.

Sở Nông nghiệp và PTNT đã yêu cầu Công ty Lâm nghiệp Mai Sơn và Ban Quản lý rừng phòng hộ Sơn Động cung cấp hồ sơ, tài liệu liên quan về các đối tượng phát, phá rừng tự nhiên cho cơ quan chức năng để điều tra xử lý theo quy định... Đồng thời, xem xét trách nhiệm của tập thể, cá nhân để xảy ra tình trạng phát, phá rừng trái pháp luật nêu trên và có biện pháp khắc phục, không để tái diễn trong thời gian tới.

Sở Nông nghiệp và PTNT yêu cầu Công ty TNHH một thành viên Lâm nghiệp Mai Sơn và Ban Quản lý rừng phòng hộ Sơn Động cung cấp hồ sơ, tài liệu liên quan về các đối tượng phát, phá rừng tự nhiên cho cơ quan chức năng để điều tra, xử lý theo quy định. Chỉ đạo lực lượng kiểm lâm thường xuyên bám rừng, tăng cường về cơ sở, đặc biệt là những điểm nóng hay xảy ra cháy, chặt phá, khai thác và lấn chiếm đất rừng trái pháp luật để kịp thời phát hiện, xử lý, ngăn chặn vi phạm.

Bảo vệ chặt chẽ, giữ nguyên hiện trường để tái sinh tự nhiên đối với diện tích bị phát, phá, không để các đối tượng lợi dụng đốt dọn trồng rừng kinh tế gây khó khăn cho công tác điều tra, xử lý. Cùng đó, phối hợp chặt chẽ với UBND các địa phương và cơ quan chức năng kiểm tra, rà soát tình trạng tranh chấp, lấn chiếm, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp chồng chéo, xử lý các trường hợp vi phạm về lấn chiếm, mua bán, chuyển nhượng trái quy định và sử dụng đất lâm nghiệp không đúng mục đích xảy ra trên địa bàn.

Đối với các ban quản lý rừng phòng hộ, đặc dụng tăng cường quản lý, bảo vệ rừng và đất lâm nghiệp được giao; hoàn thành việc cắm mốc ranh giới giữa các loại đất rừng; nhất là các khu vực giáp ranh, nhạy cảm, dễ bị lấn chiếm; phấn đấu đến năm 2025, hoàn thành cắm mốc ranh giới trên lâm phần được giao quản lý. Ông Hà Minh Quý thông tin thêm, đơn vị sẽ kiên quyết xem xét xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân để xảy ra tình trạng phát, phá rừng tự nhiên trên diện tích được giao, phụ trách nhưng không phát hiện, ngăn chặn, báo cáo kịp thời, đặc biệt là những trường hợp thiếu trách nhiệm, có biểu hiệu bao che, tiếp tay cho các hành vi vi phạm, không để tái diễn tình trạng này trong thời gian tới.

Nhóm PVKT