Nhiễm ấu trùng sán lợn do ăn thịt chưa chín kỹ

Trung tâm Da liễu Hải Phòng vừa tiếp nhận một bệnh nhân nữ, 41 tuổi, ở huyện Vĩnh Bảo, Hải Phòng, bị nhiễm ấu trùng sán lợn. Theo thạc sĩ Đào Mạnh Khoa - PGĐ Trung tâm, bệnh nhân nhiễm loại ấu trùng di chuyển, một loại bệnh lý ngoài da rất hiếm gặp. Sán lợn tấn công biến bệnh nhân thành "người gạo". Ảnh: KT Sán dây lợn có ở khắp nơi Theo nghiên cứu của chuyên ngành Bệnh da và hoa liễu của Học viện Quân y, bệnh nhiễm trùng sán lợn là một bệnh mạn tính có tổn thương ở da, cơ, não... căn nguyên do các u nang sán lợn gây nên. Biểu hiện lâm sàng tùy theo vị trí khu trú của nang ở da ảnh hưởng tới thẩm mỹ, ở não có thể gây động kinh, giảm trí nhớ hoặc rối loạn vận động ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng, nguyên nhân gây ra bệnh là do sán dây lợn có ở khắp nơi, nhất là ở những vùng có phong tục ăn thịt lợn sống, chưa nấu chín hoặc quản lý phân chưa tốt. Sán dây lợn dài từ 2- 3m (thậm chí 8m), đầu nhỏ, hơi tròn, đường kính khoảng 1mm, có bộ phận nhô lên, có 2 vòng móc (22- 32 móc) và 4 giác ở 4 góc. Có đốt cổ mảnh, có đốt thân trưởng thành, có đốt già. Một đốt sán già có thể chứa tới 55 nghìn trứng. Sau 24-72 giờ kể từ khi ăn phải, ấu trùng sẽ cư trú ở các mô liên kết hoặc các cơ, sau 2 tháng ấu trùng tạo thành một nang có vỏ bọc ngoài, còn được gọi là gạo lợn. Không chỉ có trong thịt lợn, mà trứng sán dây lợn có chứa trong rau quả (do tưới bằng phân lợn). Hoặc nguy hiểm hơn là những người đang mắc sán trưởng thành ký sinh ở ruột non vì một lý do nào đó như say tàu, say xe, phụ nữ có thai hoặc sốt cao... bị nôn ọe, khiến những đốt sán già rụng ở ruột non theo nhu động ngược chiều lên dạ dày. Dưới tác dụng của dịch tiêu hóa, trứng từ các đốt già được giải phóng ra xuống tá tràng, hàng nghìn ấu trùng thoát ra khỏi trứng, chui qua thành ruột vào hệ tuần hoàn đi khắp cơ thể, vào các cơ, các mô, phát triển thành nang ấu trùng sán. Người có nang ấu trùng sán còn gọi là "người gạo". Chu trình lây bệnh sán từ lợn lên não người. Ảnh: KT Xâm nhập cả vào cơ tim Theo một nghiên cứu khác của Viện Sốt rét - Ký sinh trùng- Côn trùng Quy Nhơn, ấu trùng sán xâm nhập vào nhiều vị trí trên cơ thể. Tiêu biểu là xâm nhập ở da với các triệu chứng gồm nhiều nang nhỏ, bằng hạt đỗ hoặc hạt dẻ, tròn, chắc, không đau, di động trên nền sâu và lăn dưới da, màu da ở trên bình thường. U nang sán thường nổi ở mặt trong cánh tay nhưng có thể nổi ở bất kỳ vị trí nào và có tính cách đối xứng. U nang sán sau nhiều năm sẽ bị vôi hóa, lúc này có thể phát hiện được bằng X quang. Nguy hiểm hơn là khi loại ấu trùng này xâm nhập được vào trong não, cơ tim. Ở não có thể gây nên nhiều triệu chứng lâm sàng: Tăng áp lực sọ não, cơn động kinh, suy nhược trí năng, rối loạn tâm thần. Bệnh nhân có thể bị liệt, đột tử. Ở cơ tim có thể gây tim đập nhanh, tiếng tim bị biến đổi, bệnh nhân hay bị ngất xỉu. Ngoài ra, có rất nhiều bệnh nhân bị ấu trùng sán chui vào mắt. Nang ấu trùng có thể nằm trong hốc mắt, mi mắt, trong kết mạc, thủy tinh thể... gây giảm thị lực hoặc bị mù tùy theo vị trí của ấu trùng trong mắt. Theo các bác sĩ, để tránh bệnh sán lợn đường tiêu hóa cần quản lý phân lợn tốt, không ăn thịt lợn sống hoặc chưa nấu chín. Vân Khánh