Nhật Bản phát triển công nghệ hydro: Động lực cho chuyển đổi xanh
Trong Sách trắng Năng lượng mới nhất Nhật Bản vừa phát hành, hydro được chỉ định là một nguyên liệu chủ chốt để thúc đẩy quá trình khử carbon trong nhiều lĩnh vực. Chính phủ Nhật Bản đã quyết định thực hiện kế hoạch huy động từ khu vực công và tư nhân 15.000 tỷ yên (107 tỷ USD) để đầu tư phát triển nguồn cung hydro trong giai đoạn 15 năm, nhằm hướng tới mục tiêu quan trọng, hydro sẽ là động lực chính trong kế hoạch chuyển đổi xanh của nền kinh tế; đồng thời xây dựng chuỗi cung ứng hydro ở châu Á và khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Một trạm hydro ở Kawasaki, tỉnh Kanagawa (Nhật Bản).
Theo Chiến lược Hydro cơ bản sửa đổi, được thông qua tại cuộc họp giữa các bộ trưởng liên quan, Nhật Bản có kế hoạch tăng nguồn cung hydro đạt 3 triệu tấn vào năm 2030, 12 triệu tấn vào năm 2040 và khoảng 20 triệu tấn vào năm 2050, tức là gấp 10 lần so với mức 2 triệu tấn của hiện tại. Vì hydro không thải ra carbon dioxide (CO2) hoặc các loại khí nhà kính khác khi đốt cháy, nên có thể cắt giảm đáng kể lượng khí thải bằng cách trộn hydro với khí tự nhiên tại các nhà máy nhiệt điện hoặc bằng cách đốt hydro làm nhiên liệu.
Với việc triển khai kế hoạch mang tầm chiến lược này, Chính phủ Nhật Bản khuyến khích các công ty tham gia tích cực hơn vào các sáng kiến hydro với mục đích hiện thực hóa việc thương mại hóa sản xuất điện hydro vào năm 2030. Đất nước Mặt trời mọc đã xây dựng chiến lược hydro vào năm 2017 trước nhiều quốc gia khác và các công ty như Toyota đã cam kết xây dựng các thành phố tương lai được hỗ trợ bởi công nghệ này.
Chiến lược khử carbon của Nhật Bản tập trung vào việc sử dụng than sạch, hydro và hạt nhân làm cầu nối cho quá trình chuyển đổi sang năng lượng tái tạo. Và, các nhà lãnh đạo Nhật Bản nhận thấy sự cần thiết phải chuyển sang giai đoạn "xã hội hydro", kỳ vọng nhiên liệu này có thể trở thành nhân tố then chốt trong bảo đảm an ninh năng lượng và chống biến đổi khí hậu.
Nhật Bản đặt mục tiêu mức phát thải khí nhà kính bằng 0 vào năm 2050 và hydro sẽ là động lực chính trong kế hoạch chuyển đổi xanh, còn được gọi là "GX", một sáng kiến nhằm chuyển đổi nền kinh tế dựa trên nhiên liệu hóa thạch hiện tại thành nền kinh tế tập trung vào năng lượng sạch hơn. Hydro cũng có thể cung cấp năng lượng cho các phương tiện chạy bằng pin nhiên liệu khi Chính phủ Nhật Bản đã có kế hoạch hỗ trợ mở rộng việc giới thiệu nhiên liệu tổng hợp và amoniac sử dụng hydro.
Chánh Văn phòng Nội các Hirokazu Matsuno cho biết: “Hydrogen là một ngành công nghiệp có thể đạt được thành tựu gấp ba lần về khử carbon, cung cấp năng lượng ổn định và tăng trưởng kinh tế trong một lần duy nhất. Chúng tôi sẽ thúc đẩy phát triển năng lượng hydro trên quy mô lớn, cả cung và cầu”.
Theo chuyên gia về năng lượng tái tạo Karah Howard của Pinsent Masons, chính sách Chuyển đổi xanh của Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida là tập trung vào phát triển năng lượng tái tạo và amoniac. Quan điểm của Thủ tướng Nhật Bản là, để duy trì vị thế quốc gia hàng đầu về năng lượng hydro, Nhật Bản phải đẩy nhanh việc lập chuỗi cung ứng quốc tế để cung cấp nhiều hydro hơn thông qua hợp tác với Australia, cũng như các nước Trung Đông và châu Á.
Với quốc gia Đông Bắc Á này, hydro không chỉ là vấn đề chuyển đổi năng lượng. Nền kinh tế Nhật Bản hiện phụ thuộc chủ yếu vào các nguồn năng lượng nhập khẩu và phần lớn đến từ các khu vực "không ổn định". Vì vậy, việc sử dụng rộng rãi hydro không chỉ giúp đa dạng hóa cơ cấu nguồn cung năng lượng sơ cấp và giảm phụ thuộc vào nhập khẩu, mà còn tăng hiệu quả của nền kinh tế, đồng thời giảm nhanh phát thải khí nhà kính.
