Người dân, doanh nghiệp có thêm kênh thanh toán mới

Vẫn còn dư địa

Nhằm tạo thuận lợi cho người nộp thuế, doanh nghiệp (DN) thanh toán trực tuyến các khoản thuế, phí, lệ phí đối với hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK), từ năm 2012, cơ quan hải quan kết nối với các hệ thống công nghệ thông tin của các ngân hàng thương mại và Kho bạc Nhà nước để thực hiện thanh toán điện tử (E-payment). Thống kê đến hết năm 2022, đã có 55 ngân hàng, chi nhánh ngân hàng phối hợp với cơ quan hải quan triển khai thu thuế điện tử, số thu qua phương thức điện tử đạt tới 99%. Trong đó, có 48 ngân hàng phối hợp thu và triển khai nộp thuế điện tử 24/7, 7 ngân hàng triển khai Chương trình nộp thuế điện tử DN nhờ thu với Tổng cục Hải quan.

Việc ngành Hải quan áp dụng thu các khoản thuế, phí hải quan theo phương thức phối hợp thu và triển khai nộp thuế điện tử 24/7, nộp thuế điện tử DN nhờ thu thông qua các ngân hàng thương mại đã mang lại hiệu quả thực tiễn rõ nét. Bà Hoàng Thị Thanh Huyền – Kế toán Công ty XNK Minh Lai cho hay, việc áp dụng các phương thức thu điện tử không kể ngày đêm đã giúp DN trút được gánh nặng, vừa giảm bớt được nhân lực “chạy đi chạy lại”, vừa đảm bảo thời gian thực hiện nghĩa vụ tài chính, hàng hóa sớm được thông quan.

Nộp thuế qua trung gian thanh toán nhằm gia tăng tiện ích cho người nộp thuế, góp phần thúc đẩy thói quen thanh toán, phi tiền mặt. Ảnh: Hồng Vân

Tuy nhiều lợi ích, song theo báo cáo của Tổng cục Hải quan, vẫn còn một lượng nhỏ các khoản thu của cá nhân, hộ gia đình khi tham gia hoạt động XNK nộp tiền bằng tiền mặt hoặc một số đơn vị nộp tiền mặt tại ngân hàng chưa sử dụng phương tiện thanh toán hiện đại. Hơn nữa, hiện nay bên cạnh ngân hàng, có rất nhiều phương thức thanh toán trực tuyến qua các đối tác trung gian đang “nở rộ”. Đây là một dư địa cần được khai thác để tạo thuận lợi hơn nữa cho các DN XNK, cũng là một bước cải cách mới của ngành Hải quan, gia tăng dịch vụ thu, nộp ngân sách nhà nước (NSNN), góp phần giảm thời gian thông quan hàng hóa hơn nữa, mở rộng phương thức thu NSNN đối với hàng hóa XNK.

Đây cũng là nguyên do Đề án Thí điểm nộp thuế điện tử đối với hàng hóa XNK qua tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán ra đời.

Các bên đều có lợi

Theo Tổng cục Hải quan, việc triển khai nộp thuế điện tử đối với hàng hóa XNK qua tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán sẽ mang lại lợi ích không chỉ cho người dân và DN mà cả cơ quan quản lý, cũng như các ngân hàng thương mại và các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán.

Các bên đều có thể tiết kiệm được nhân lực, đảm bảo an toàn trong công tác quản lý, đơn giản quy trình thu nộp thuế; đảm bảo trừ nợ chính xác khoản nợ thuế kịp thời ngay sau khi tiền thuế được nộp; hạn chế tối đa phải điều chỉnh chứng từ nộp tiền còn sai sót. Các ngân hàng thương mại, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán có thể nâng cao chất lượng dịch vụ, thu hút thêm các khách hàng tiềm năng, gia tăng kết nối với các cơ quan, đơn vị liên quan nhằm đơn giản hóa thủ tục và tạo điều kiện phát triển thanh toán điện tử.

Tiêu chí để trở thành tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán

Tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán cần đáp ứng các tiêu chí: Được Ngân hàng Nhà nước xác nhận là tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán. Ngân hàng phối hợp thu cam kết bằng văn bản chịu trách nhiệm đối với các khoản thu nộp ngân sách nhà nước được chuyển đến Cổng thanh toán điện tử hải quan qua tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán. Tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán cần có hệ thống công nghệ thông tin đảm bảo kết nối với hệ thống thanh toán điện tử hải quan.

Theo ông Trần Bằng Toàn - Phó Cục trưởng Cục Thuế XNK (Tổng cục Hải quan), cuối năm 2022, Tổng cục Hải quan đã gửi đề nghị tới Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng phối hợp thu và các cục hải quan tỉnh, thành phố, đến các đơn vị, tổ chức và cộng đồng DN về việc đăng ký tham gia thí điểm cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán để thu nộp thuế. Theo đó, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán cần đáp ứng các tiêu chí cụ thể, bao gồm được Ngân hàng Nhà nước xác nhận là tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán. Ngân hàng phối hợp thu cam kết bằng văn bản chịu trách nhiệm đối với các khoản thu nộp NSNN được chuyển đến Cổng thanh toán điện tử hải quan qua tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán.

Ngân hàng phối hợp thu tham gia vào quá trình thí điểm cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán là ngân hàng đã thực hiện chương trình nộp thuế điện tử 24/7. Bên cạnh đó, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán cần có hệ thống công nghệ thông tin đảm bảo kết nối với hệ thống thanh toán điện tử hải quan.

Cũng theo ông Toàn, về pháp lý, hiện nay tại Thông tư 184/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định thủ tục về kê khai, bảo lãnh tiền thuế, thu nộp tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt, tiền phí, lệ phí, các khoản thu khác đối với hàng hóa XNK, quá cảnh và phương tiện xuất nhập cảnh, quá cảnh chưa quy định đối tượng áp dụng là tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán. Do đó, để đẩy nhanh việc triển khai thí điểm dịch vụ này, hiện nay, Tổng cục Hải quan đang xây dựng dự thảo thông tư trình Bộ Tài chính bổ sung đối tượng áp dụng.

Theo đề án, cơ quan hải quan sẽ triển khai thực hiện thí điểm trong năm 2023. Thời điểm hiện tại Tổng cục Hải quan đang phối hợp với các bên rà soát công nghệ, quy trình nghiệp vụ, kết nối mạng, lắp máy chủ và thử nghiệm kết nối kỹ thuật hệ thống.

Hồng Vân