Nghịch lý thị trường liên ngân hàng

Theo tìm hiểu của ĐTCK, lãi suất qua đêm trên thị trường liên ngân hàng giao dịch ngày 17/4 dao động trong mức 5,5 - 6,5%/năm; một tuần từ -7,5%/năm; hai tuần từ 7,5 - 8%/năm và một tháng từ 10,5 -11%/năm. Đâu là bản chất của nghịch lý đang tồn tại, đó là lãi suất cho vay DN vẫn cao, còn lãi suất liên ngân hàng lại siêu thấp?

Trên thực tế, trước đó, lãi suất liên ngân hàng cũng đã khá thấp. Cụ thể, trong tuần từ 2/4 đến 6/4, trước thời điểm Ngân hàng Nhà nước (NHNN) hạ trần lãi suất huy động xuống 12%/năm, lãi suất liên ngân hàng theo công bố của NHNN thấp hơn so với các loại lãi suất khác trên thị trường tiền tệ và tiếp tục có xu hướng giảm. Lãi suất VND qua đêm bình quân là 10,34%/năm; 1 tuần là 8,90%/năm; 2 tuần là 9,17%/năm và 1 tháng là 11,98%/năm. Các mức lãi suất này giảm từ 0,1 - 1,5% so với tuần trước đó.

Tổng giám đốc một ngân hàng thương mại nhận định, lãi suất trên thị trường liên ngân hàng hiện nay không phản ánh đúng thực chất của thị trường, bởi các ngân hàng lớn hiện thừa thanh khoản nhưng chỉ đầu tư vào tín phiếu kho bạc nhà nước, cho vay lẫn nhau hoặc thậm chí không cho vay liên ngân hàng. Còn những ngân hàng nhỏ hầu như không “chen” được vào thị trường này mà nếu có thì buộc phải có tài sản bảo đảm khi giao dịch.

“Nhưng không phải ngân hàng nhỏ nào cũng có tài sản thế chấp để vay liên ngân hàng”, vị tổng giám đốc trên nói.

Theo ông Lê Quang Trung, Phó tổng giám đốc phụ trách Khối nguồn vốn của Ngân hàng Quốc tế (VIB), có hai yếu tố khiến lãi suất trên thị trường liên ngân hàng thấp.

Thứ nhất, thị trường này hiện đang “dồn” ở những ngân hàng thuộc G14 và ngân hàng nước ngoài. Nguyên nhân của hiện tượng này chủ yếu do yếu tố lịch sử: từ quý IV/2011, số lượng ngân hàng nhỏ, thanh khoản kém, gặp khó khăn trong trả nợ xuất hiện nhiều. Rõ ràng, một bộ phận thành viên chưa thể gia nhập lại vào thị trường cũng khiến thị trường vận động chưa thực sự hoàn hảo.

Thứ hai và cũng là lý do chính yếu nhất là các ngân hàng thương mại bị hạn chế tăng trưởng tín dụng do số khách hàng đáp ứng được điều kiện vay vốn giảm. Do vậy, khi lượng tiền huy động được từ dân cư vẫn tăng nhẹ, thì các ngân hàng thuộc nhóm G14 sẽ dư thừa tương đối nguồn tiền gửi. Cung cao thì giá hạ, đó là quy luật.

Một lãnh đạo cao cấp của Vietinbank nêu quan điểm, thực tế, các thành viên trong hệ thống ngân hàng vẫn tham gia đầy đủ trên thị trường liên ngân hàng nhưng mức độ khác nhau. Lãi suất thấp thể hiện thanh khoản tốt trên thị trường, trong khi đó, cho vay không được như mong muốn. Do vậy, các ngân hàng đang phải cân đối lại các phương án hoạt động, điều chỉnh cả đầu vào và đầu ra. Nhưng dù sao, lãi suất trên thị trường liên ngân hàng có thấp cũng chỉ thấp trong ngắn hạn và chắc chắn sẽ phải tự điều chỉnh về đúng quy luật là cao hơn lãi suất huy động từ dân cư.

Ông Trịnh Văn Tuấn, Tổng giám đốc OCB cho rằng, lãi suất liên ngân hàng thấp thể hiện sự cung ứng vốn của NHNN thông qua các ngân hàng lớn sẽ định hình lãi suất trên thị trường, đây là sự điều tiết của NHNN và cũng là biểu hiện dư tiền trong hệ thống. Hiện OCB vẫn tham gia trên thị trường liên ngân hàng bình thường. Còn chuyện có ngân hàng không giao dịch được thì cần xem xét cụ thể hơn bởi thị trường này không chỉ dành cho những ông lớn. Ngân hàng nào chào giá rẻ thì dễ bán hơn.

Một cách thận trọng hơn, ông lê Quang Trung cảnh báo, hoạt động của hệ thống ngân hàng là huy động - cho vay và đầu tư. Số liệu mới nhất của NHNN cho thấy, tính đến ngày 20/3, tổng phương tiện thanh toán toàn nền kinh tế tăng 1,44% so với cuối năm trước; tổng số dư tiền gửi của khách hàng tại các ngân hàng thương mại trong gần 3 tháng đầu năm nay cũng chỉ tăng 1,56%. Trong khi đó, tín dụng đối với nền kinh tế đã giảm liên tục trong 3 tháng liền. Tính đến ngày 26/3, dư nợ tín dụng đã giảm 1,96% so với cuối năm 2011.

“Nghĩa là, đầu vào theo thống kê của NHNN có tăng nhưng đầu ra giảm, ở trạng thái bình thường, cho vay chiếm 70% còn 30% là đầu tư tại các kênh khác, còn thời điểm này, không có kênh đầu tư thực sự tốt. Tuy nhiên, cần lưu ý là lãi suất liên ngân hàng chủ yếu thấp ở các kỳ hạn ngắn do thị trường liên ngân hàng chỉ dư cung vốn khả dụng trước mắt. Đường cong lãi suất vẫn rất dốc, đồng nghĩa cầu vốn sẽ còn tiếp tục tăng”, ông Trung nói.

Hồng Dung

Ý KIẾN PHẢN HỒI CỦA BẠN

Tên của bạn

Email của bạn

Nhập mã