Nghị định 15 về an toàn thực phẩm là một điển hình cải cách

Toàn cảnh hội thảo

Ngày 22.3, tại Hà Nội, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) tổ chức hội thảo "5 năm triển khai Nghị định 15/2018/NĐ-CP về an toàn thực phẩm: Kết quả, vấn đề và kiến nghị".

Đại diện CIEM cho biết, Nghị định 15 có hiệu lực từ tháng 2.2018, quy định chi tiết thi hành Luật An toàn thực phẩm. Đây là văn bản pháp lý có tác động lớn tới cộng đồng doanh nghiệp ngành thực phẩm và làm thay đổi cách thức quản lý của nhà nước trong lĩnh vực an toàn thực phẩm. Do đó, cần thiết phải thực hiện đánh giá tác động.

Việc đánh giá tác động của Nghị định 15 có ý nghĩa quan trọng đối với quá trình xây dựng và tổ chức thực thi chính sách về quản lý an toàn thực phẩm cũng như chính sách về quản lý nhà nước trong lĩnh vực chuyên ngành khác.

Trên cơ sở khảo sát doanh nghiệp qua phiếu hỏi và khảo sát thực tế tại các cơ quan hải quan, hiệp hội doanh nghiệp; doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thực phẩm, kết quả nghiên cứu của CIEM cho thấy, Nghị định 15 được đánh giá là điển hình cải cách về phương thức quản lý nhà nước đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh và hàng hóa.

Những thay đổi nổi bật của Nghị định số 15 như: áp dụng nguyên tắc quản lý rủi ro dựa trên mức độ tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp và mức độ rủi ro của hàng hóa; bổ sung các đối tượng được miễn kiểm tra; cải cách toàn diện quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm đối với thực phẩm nhập khẩu; phân cấp quản lý nhà nước, khắc phục tình trạng quản lý chồng chéo, tầng nấc, trùng lặp; tạo sự linh hoạt, chủ động cho doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục hành chính; chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm;...

Theo đánh giá của cộng đồng doanh nghiệp, các quy định của Nghị định 15 phù hợp với thông lệ quốc tế; vừa tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, giảm áp lực cho cơ quan hải quan, vừa tạo áp lực nâng cao năng lực quản lý và chất lượng quản trị của cơ quan quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm.

Bà Nguyễn Thị Minh Thảo, Trưởng ban, Ban Nghiên cứu môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh, CIEM, cho biết, theo kết quả khảo sát, doanh nghiệp được tiết giảm đáng kể về thời gian, chi phí và giảm rủi ro; có thêm cơ hội đa dạng hóa hoạt động sản xuất, kinh doanh. Nhờ vậy, số lượng doanh nghiệp ngành thực phẩm tăng lên nhanh chóng; tạo cơ hội việc làm, thu nhập cho hàng chục triệu lao động và đóng góp quan trọng vào GDP và tăng trưởng của nền kinh tế.

Về phía cơ quan quản lý Nhà nước, hoạt động hậu kiểm được tăng cường và thực hiện thường xuyên hơn. Cơ quan hải quan được giảm tải áp lực thông quan; thời gian giải phóng hàng nhanh, đáp ứng yêu cầu thông quan theo các cam kết quốc tế.

CIEM cho rằng, Nghị định 15 là thành tựu của cải cách môi trường kinh doanh ở nước ta song vẫn còn một số điểm cần tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện. Tới đây, khi tiến hành sửa đổi Luật An toàn thực phẩm, những tiến bộ của Nghị định 15 cần tiếp tục được duy trì theo hướng thúc đẩy tự do và an toàn kinh doanh.

Vũ Quang