Ngắn gọn, dễ nhớ, thực hiện

Hội nghị tọa đàm có sự tham gia của lãnh đạo các quận, huyện trên địa bàn TP cùng phân tích, đặt ra những vấn đề trong công tác xây dựng hệ giá trị gia đình và chuẩn mực người Hà Nội thanh lịch văn minh; cung cấp những thông tin thiết thực, phong phú từ cơ sở, góp ý trực tiếp vào Dự thảo Chỉ thị của Thường vụ Thành ủy “Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng về xây dựng người Hà Nội thanh lịch văn minh”.

Quang cảnh Hội nghị tọa đàm. Ảnh: Mạnh Nguyễn.

Thay đổi trong văn hóa gia đình

Từ khi mở rộng địa giới hành chính, toàn bộ tỉnh Hà Tây và một phần của tỉnh Hòa Bình về Thủ đô, văn hóa Tràng An của Hà Nội tiếp nhận thêm văn hóa Xứ Đoài của tỉnh Hà Tây cũ… tạo nên tính đa dạng, đa sắc màu của văn hóa Thủ đô.

Cùng với tốc độ phát triển của một Thủ đô, đô thị lớn hiện đại, Hà Nội biến đổi mạnh mẽ về mọi mặt. Người Hà Nội mang phong cách hiện đại, lối ứng xử tự tin, giới trẻ giỏi vận dụng thành tựu khoa học, công nghệ vào học tập,

nghiên cứu, kinh doanh, sản xuất... "Nếp cũ" còn đó nhưng hủ tục đã giảm, không còn nhiều những hiếu, hỷ rườm rà tốn kém; những lễ nghi, tập tục, ứng xử trong gia đình, họ hàng, xóm phố cũng đơn giản, thông thoáng hơn...

Bên cạnh việc tiếp biến, giao thoa, bổ sung làm phong phú thêm cho văn hóa Thủ đô, các đại diện các địa phương chia sẻ những thách thức giữ những “thói đất, nết người” xưa giữa dòng chảy của quá trình đô thị hóa là vô cùng khó khăn; nhất là trong bối cảnh kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế ngày càng tác động sâu sắc đến mỗi gia đình, đến từng con người, dẫn đến nhiều giá trị bị mai một, thay đổi; đồng thời, có nhiều giá trị mới xuất hiện.

Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Mê Linh Nguyễn Anh Tuấn phát biểu. Ảnh: Mạnh Nguyễn.

Phát biểu tại Hội nghị Tọa đàm, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Mê Linh Nguyễn Anh Tuấn chia sẻ: "Điều dễ nhận thấy nhất là sự thay đổi về quy mô, cấu trúc gia đình ở nhiều góc độ khác nhau, tác động mạnh đến sự thay đổi văn hóa gia đình truyền thống, từ phong cách ứng xử, đạo đức gia phong đến hôn nhân, thói quen sinh hoạt của gia đình bị coi nhẹ".

Tạo “màng lọc” cho văn hóa gia đình

Trước thực trạng trên, theo đại diện các quận, huyện công tác xây dựng gia đình vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự phát triển bền vững đất nước. Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Nguyễn Quốc Hoàn chia sẻ: "Công tác xây dựng gia đình văn hóa luôn được quan tâm, chú trọng, đảm bảo nâng cao chất lượng, không chạy theo số lượng, tuân thủ chặt chẽ quy trình đăng ký, bình xét và công nhận danh hiệu Gia đình văn hóa. Đưa tiêu chí bình đẳng giới, gia đình không bạo lực để bình xét các danh hiệu văn hóa nhằm đạt mục tiêu gia đình hạnh phúc, no ấm, bình đẳng, tiến bộ và bền vững. Các nội dung phòng, chống bạo lực gia đình, bình đẳng giới vào nội dung hoạt động định kỳ của câu lạc bộ phòng, chống bạo lực gia đình, câu lạc bộ văn hóa gia đình, câu lạc bộ gia đình trẻ trên địa bàn 18 phường".

Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Nguyễn Quốc Hoàn phát biểu. Ảnh: Mạnh Nguyễn.

Góp ý vào việc xây dựng hệ giá trị gia đình Thủ đô và chuẩn mực người Hà Nội thanh lịch, văn minh, theo các chuyên gia cần xây dựng các quy tắc (hoặc quy định) dựa trên cơ sở quy định pháp luật, đạo đức xã hội. Điều căn cốt là, hệ giá trị đó phải ngắn gọn, rõ ràng, dễ nhớ, dễ thực hiện, tập hợp được những giá trị truyền thống tốt đẹp của người Hà Nội xưa và nay, tạo ra tấm màng lọc, “bức tường thành” vững chắc để ngặn chặn từ sớm, đẩy xa, đẩy lùi thói hư tật xấu.

Khi các hệ giá trị này được lan tỏa sẽ tạo không gian, môi trường văn hóa lành mạnh để điều chỉnh hành vi, suy. Nghĩ, nhận thức con người theo hướng nhân văn, tốt đẹp. Đồng thời, cần phát huy truyền thống của từng dòng học, gia đình, coi đó là nền tảng đề hình thành nên giá trị văn hóa người Hà Nội.

Nhấn mạnh con người luôn chủ thể, trung tâm của tất cả giá trị, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Hồ Quang Lợi chia sẻ: Chúng ta không thể đo vẻ đẹp của Hà Nội chỉ bằng chiều cao các công trình. Hà Nội chỉ tiến lên vẫn giữ gìn giá trị truyền thống, trong đó có văn hóa gia đình…

Nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Hồ Quang Lợi phát biểu. Ảnh: Mạnh Nguyễn.

Để xây dựng hệ giá trị gia đình Thủ đô và và chuẩn mực người Hà Nội, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Hồ Quang Lợi đề nghị các địa phương cần làm tốt công tác tuyên truyền. Trong đó, làm rõ các thành tố của hệ giá trị gia đình Thủ đô, đặc trưng của người Hà Nội thanh lịch, văn minh; bên cạnh đó cần chú trọng công tác biểu dương gia đình văn hóa; phát hiện những bất cập trong chính sách để kịp thời giải quyết; đấu tranh mạnh mẽ với các hành vi phản văn hóa, đi ngược với thuần phong mỹ tục...

Minh An