Nga từ bỏ thỏa thuận ngũ cốc: AU 'tiếc nuối', Ukraine tìm đường vận chuyển qua Bulgaria và Romania, Mỹ-EU thảo luận, Pháp cảnh báo

Hôm 17/7, Nga từ chối gia hạn thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen bởi phần liên quan đến Moscow trong thỏa thuận cho đến nay vẫn chưa được thực thi. (Nguồn: Anadolu)

Chủ tịch Ủy ban AU Moussa Faki Mahamat cho biết trên tài khoản Twitter: “Tôi lấy làm tiếc về việc đình chỉ Sáng kiến ngũ cốc ở Biển Đen mà AU đã sớm ủng hộ”.

Trong diễn biến khác liên quan, Đại sứ Ukraine tại Thổ Nhĩ Kỳ Vasily Bodnar tối 18/7 cho biết, chính phủ Ukraine đang nghiên cứu một tuyến đường mới để vận chuyển ngũ cốc qua lãnh hải của Bulgaria và Romania như một phần trong thỏa thuận ngũ cốc.

Ông Bodnar lưu ý rằng, Kiev coi con đường cung cấp như vậy là khả thi. Tuy nhiên, nhà ngoại giao nêu rõ, vì điều này "cộng đồng quốc tế phải đảm bảo cho Ukraine khả năng thực hiện một kịch bản như vậy, đồng thời ‘gây áp lực với Nga'”.

Trước đó, ông Vassilis Muyis, đồng Giám đốc công ty Hy Lạp Doric Shipbrokers SA (đơn vị vốn có tàu tham gia thỏa thuận ngũ cốc), cho rằng, không chủ sở hữu tàu khôn ngoan nào lại gửi tàu đến các cảng Ukraine mà không có bảo hiểm, nghĩa là không có sự bảo vệ của hành lang biển.

Liên quan việc Nga rút khỏi thỏa thuận, ngày 18/7, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Mathew Miller xác nhận, Washington đang thảo luận với Kiev về đề xuất của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nhằm gia hạn thỏa thuận ngũ cốc mà không có sự tham gia của Moscow.

Ông Miller nói: “Tổng thống Zelensky đã gửi đề xuất tới Liên hợp quốc (LHQ), chúng tôi đang thảo luận với các đồng nghiệp Ukraine và chúng tôi sẽ làm mọi cách để giúp Kiev tìm ra giải pháp khôi phục nguồn cung ngũ cốc”.

Cũng theo quan chức Mỹ, Washington và các đồng minh, trong đó có những quốc gia thành viên của Liên minh châu Âu (EU), đang trao đổi về các ý tưởng khác dành cho hoạt động xuất khẩu nông sản của Ukraine, song tất cả những giải pháp thay thế đang được cân nhắc đều “khó là điều lý tưởng”.

Trước đó, Tổng thống Zelensky tuyên bố đã gửi thông điệp chính thức tới Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, trong đó đề xuất tiếp tục gia hạn thỏa thuận ngũ cốc hoặc tương đương theo hình thức 3 bên mà không có sự tham gia của Nga.

Cùng ngày, phát biểu sau Hội nghị thượng đỉnh giữa các nhà lãnh đạo châu Âu, Mỹ Latinh và Caribbean, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cảnh báo người đồng cấp Nga Vladimir Putin đã mắc sai lầm khi rút khỏi Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen.

Trước đó, hôm 17/7, Nga đã từ chối gia hạn Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen - thỏa thuận do LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian cho phép các tàu chở ngũ cốc di chuyển từ hệ thống cảng biển của Ukraine qua Biển Đen một cách an toàn.

Ông Dmitry Peskov, Thư ký báo chí của Tổng thống Nga, lưu ý, phần liên quan đến Moscow trong thỏa thuận cho đến nay vẫn chưa được thực thi.

Hải An