Nga đang thắt chặt 'thòng lọng Avdiivka' một cách có hệ thống

Trong những ngày qua, Quân đội Nga đã tổ chức tấn công mạnh trên toàn mặt trận Avdiivka và họ đã thành công khi đột phá qua tuyến phòng ngự kiên cố của Ukraine ở phía đông bắc, áp sát tuyến đường tiếp tế huyết mạch của Ukraine vào trong thành phố. Vậy chiến thuật của Nga trên khu vực mặt trận này có đặc điểm gì?

Trang “Phóng viên mùa xuân nước Nga” đưa tin: “Quân Nga đã giành được chỗ đứng ở phía bắc thành phố - dọc theo các đường Sapronova và Lesya Ukrainka, ở phía nam nhà ga Ivushka, dọc theo hai vành đai rừng gần Vesely và chiếm phần còn lại của công ty hợp danh làm vườn Raduga”.

Các phóng viên chiến trường Nga cho biết, Bộ Tổng tham mưu Ukraine cho rằng, tình hình Avdiivka “đang nguy cấp”, khi quân Nga đã tiếp cận cách “vài trăm mét” với tuyến đường “huyết mạch” bảo đảm hậu cần cho Quân đội Ukraine trong thành phố.

Điều gây “ngạc nhiên” là vào giữa tuần trước, đã có thông tin về việc Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine Valery Zaluzhny (đã bị cách chức ngày 9/2 vừa qua) muốn rút quân khỏi Avdiivka để “bảo toàn lực lượng”. Tuy nhiên, Tổng thống Zelensky không ủng hộ “quyết định” như vậy.

Đồng thời, thuật ngữ “thòng lọng Avdiivka” đang ngày càng trở nên phổ biến trong cộng đồng blog Ukraine. Nên nhớ Avdiivka là một phần của khối kết tụ khổng lồ của Donetsk. Kể từ năm 2014, thành phố đã được Lực lượng Vũ trang Ukraine biến thành một khu vực phòng thủ kiên cố.

Theo một số thông tin được truyền thông Ukraine chia sẻ, hệ thống công sự phòng ngự tại Avdiivka được các cố vấn quân sự phương Tây giúp đỡ xây dựng với hầm ngầm có thể chứa xe tăng và xe bọc thép, thang máy vận chuyển xe bọc thép từ hầm ngầm lên. Trên thực tế, Avdiivka là một pháo đài khổng lồ với diện tích hàng chục km2.

Avdiivka là tiền đồn của Ukraine tại Donbass, tại đây các trận địa pháo binh của Ukraine, thường xuyên thực hiện các cuộc tấn công vào thành phố Donetsk và là điểm chốt để Ukraine áp lực lên toàn bộ Donbass. Nơi đây cũng là nơi cầm chân quân Nga kể từ khi xung đột Nga-Ukraine nổ ra vào tháng 2/2022.

Nhưng kể từ tháng 10 năm ngoái, cùng với sự thất bại của chiến dịch phản công hè-thu của Quân đội Ukraine, phía Nga bắt đầu tiến công tổng lực vào Avdiivka với chiến thuật cổ điển đó là sự bắn phá ác liệt của hỏa lực pháo binh các cỡ. Cùng với đó là sử dụng không quân ném bom dữ dội và các công sự phòng ngự kiên cố và màn đột kích của xe tăng và xe thiết giáp.

Tuy nhiên giai đoạn đầu sử dụng ồ ạt xe tăng, xe bọc thép của Nga đã bị thiệt hại nặng nề. Rút kinh nghiệm giai đoạn sau, các bước đột phá ban đầu bằng xe tăng, nhường chỗ cho một cuộc tấn công dần dần và bài bản. Trong đó, mở đầu một cuộc tấn công bằng pháo hoặc không quân, sau đó bộ binh tấn công.

Kết quả là Quân đội Nga đã chiếm được Núi xỉ thải nằm trong khu vực Nhà máy than cốc (AKHZ); đây là đầu cầu có ý nghĩa chiến thuật quan trọng. Theo các chuyên gia, việc quân Nga chiếm được Núi xỉ thải có tầm quan trọng lớn đối với một cuộc tấn công tiếp theo vào thành phố.

Với chiều cao vượt trội, Núi xỉ thải giúp tăng hiệu quả của các cuộc tấn công của Nga vào các vị trí phòng thủ của quân Ukraine; nhất là lực lượng pháo binh. Cùng với đó là các tuyến tiếp tế vào thành phố bị quân Nga phong tỏa quyết liệt bằng hỏa lực, khiến sức chiến đấu của quân Ukraine giảm dần.

Vào ngày 19/1, Quân đội Nga đã thực hiện một cuộc đột kích táo bạo, chiếm một trong những khu vực kiên cố quan trọng nhất của Ukraine, đó là “Bãi săn của Sa hoàng (Tsar's Hunt)” chỉ trong một ngày. Chìa khóa để quân Nga đột phá là một đường ống gang thoát nước dưới lòng đất bị bỏ hoang, có đường kính khoảng một mét và chiều dài khoảng hai km, được xây dựng từ thời Liên Xô.

Vào đêm ngày 19/1, một phân đội đặc nhiệm gồm 150 lính Nga với hỏa lực bộ binh đã bò dọc theo một đường ống, được lực lượng công binh dọn sạch trước đó, và bất ngờ xuất hiện từ phía sau quân Ukraine phòng thủ. Các trạm canh gác và quan sát của quân Ukraine đều bị tiêu diệt.

Cú đột kích bất ngờ của quân Nga qua cống ngầm, khiến lực lượng đồn trú của Ukraine tại Tsar's Hunt, cũng như một số đơn vị trong các khu rừng gần đó và trong Làng nghỉ mát, đã rơi vào tình thế khó khăn và phần lớn đã đầu hàng mà không có sự kháng cự đáng kể nào.

Các chuyên gia cho rằng, trong điều kiện có các công sự và khu công nghiệp bằng bê tông kiên cố, việc chiếm Avdiivka không hề là việc dễ dàng. Và lúc này, khi huyết mạch tiếp tế chính của quân Ukraine đang bị đe dọa, thì khả năng quân Nga tràn ngập hoàn toàn thành phố không còn xa nữa.

Nhà phân tích quân sự Mikhail Onufrienko của Nga cho biết, “Quân Nga đang chiến đấu trong khu vực căn cứ phòng không cũ từ phía tây và từ phía Tsar's Hunt, cũng như các khu vực Stepovoye, Novokalinovo và Ocheretino ở phía bắc Avdiivka, nhằm cố gắng ghim chặt quân Ukraine, để hỗ trợ hai bên sườn của quân Nga”.

Theo chuyên gia Onufrienko, “do Avdiivka trải dài từ đông nam đến tây bắc, cách hiệu quả nhất để hạn chế thương vong của Nga là cắt đứt đường tiếp tế của quân Ukraine. Như vậy quân Ukraine trong Nhà máy than cốc, khu vực kiên cố nhất, sẽ bị tách khỏi đội hình phòng ngự chung của quân Ukraine”.

Chuyên gia quân sự Nga Alexey Leonkov cho rằng, Quân đội Nga đang hành động có hệ thống, khi các đơn vị chiến đấu đang tự tin đẩy kẻ thù ra khỏi các vị trí mà mà họ đã chiếm giữ trong 9 năm. Đồng thời nhắc lại rằng, Avdiivka được coi là một trong những phòng tuyến kiên cố nhất mà Ukraine đã xây dựng tại Donbass.

Theo ước tính của chuyên gia Leonkov, mỗi bước tiến 100 mét ở Avdiivka tương đương với một km ở các khu vực khác, nếu không muốn nói là hơn ở các khu vực trống trải.

“Quân đội Nga hoạt động trong điều kiện đô thị, nơi mỗi tòa nhà đã bị kẻ thù biến thành khu vực kiên cố riêng biệt với các ổ hỏa lực và bãi mìn. Tiến nhanh đồng nghĩa với việc phải gánh chịu tổn thất nặng nề về quân số, do vậy chiến thuật này không phù hợp với chúng tôi”, Leonkov nhấn mạnh.

Còn phóng viên quân sự Fedor Gromov cho biết, nếu quân Nga tiếp tục “có động lực tiến công”, thì Avdiivka sẽ "thất thủ" sau vài tuần nữa. Nếu Quân đội Nga có thể “cắt” thành phố thành hai phần hoặc thậm chí thành các khu vực biệt lập, thì đơn vị đồn trú Avdiivka sẽ không thể hoạt động như một tổng thể duy nhất”.

Theo các nhà phân tích, vấn đề khó khăn đối với Quân đội Ukraine tại Avdiivka hiện nay đó là thiếu quân dự bị. Đặc biệt là nhiều vũ khí trang bị hạng nặng của Quân đội Ukraine đã bị pháo binh và Không quân Nga phá hủy không thể phục hồi.

Theo phóng viên Gromov, chiến thuật của quân Nga tại Avdiivka là hoàn toàn đúng đắn, vì “những hành động vội vàng sẽ dẫn đến thất bại”. Cũng theo phóng viên Gromov, vào tháng 10 năm ngoái, Quân đội Nga có kế hoạch tấn công tổng lực Avdiivka, nhưng sau đó Ukraine đã đưa quân dự bị và do đó quân Nga phải “kéo dài cuộc bao vây” (Nguồn ảnh: Topwar, Sputnik, Vz.ru).

Tiến Minh (Theo Topwar, Vz.ru)