Nâng cao vị thế Liên hoan phim Quốc tế Hà Nội

(TGĐA) - Trong khu vực Đông Nam Á đã từng có một số Liên hoan phim Quốc tế (LHPQT) được Lịch sử điện ảnh ghi nhận như LHPQT Malina, LHPQT Bangkok, LHPQT Phnom Penh... Song vì nhiều nguyên nhân khác nhau, những LHPQT như Malina hay Phnom Pênh đã không duy trì được thường xuyên. Ngay như một đất nước có nền kinh tế khá ổn định như Indonesia, mấy năm trước, cũng đã phải tuyên bố hủy LHPQT Thái Bình Dương. Bởi vị thế LHPQT này không cao, mang tính phong trào quần chúng, được tổ chức theo kiểu ''dung dăng dung dẻ'' mỗi nước một lần trong khi đời sống quốc tế ngày càng đi vào thực chất hơn, những hội hè không thiết thực sẽ bị loại bỏ.

Thứ trưởng Bộ VHTT&DL Huỳnh Vĩnh Ái trao giải thưởng Phim ngắn xuất sắc nhất cho phim Bắt đầu từ chữ A

Bên cạnh đó, một số cường quốc điện ảnh mạnh của châu Á như Hàn Quốc, Trung Quốc hay lãnh thổ Hồng Kông lại nổi lên như những địa chỉ mới đầy uy tín. Đơn cử như thành phố Busan của Hàn Quốc, một thành phố cảng, không lớn, không có gì đặc biệt, nhưng nhờ tổ chức LHPQT Busan thành công, đã dần nâng cao vị thế cũng như tên tuổi của Busan trở thành một thương hiệu nổi tiếng, góp phần cùng những Samsung, Daewoo, Kangnam style đưa Hàn Quốc trở thành ngôi sao văn hóa đang lên trong châu lục và thế giới.

LHPQT Hà Nội được tổ chức lần này mới là lần thứ II, song đây là một cố gắng không nhỏ của Nhà nước. LHP được tổ chức trong bầu không khí của nền kinh tế ảm đạm, nhưng mối quan hệ giữa điện ảnh và kinh tế tồn tại một nghịch lý như một quy luật bất thành văn: nghĩa là, khi kinh tế càng khủng hoảng thì người ta càng đến rạp nhiều hơn. Dường như những câu chuyện cổ tích hiện đại trên màn ảnh lớn như một liều thuốc tâm lý hiệu quả, giúp con người tạm thoát khỏi thực tại. Bên cạnh đó, cũng không thể không nhắc đến cơn khủng hoảng tài chính của ngành với việc thất thoát 42 tỷ vẫn chưa khắc phục được. Một nghệ sỹ nhân dân, lão làng của ngành tâm sự với tôi, giá như 42 tỷ này có thể làm được thêm ba phim và dành cho LHP lần này 10 tỷ thì vẫn cứ đàng hoàng về cả nội dung lẫn hình thức. Qua đó để chúng ta thấy tâm thế của Nhà nước cũng như tâm thế của nghệ sỹ còn nhiều day dứt.

Ban giám khảo NETPAC trao giải thưởng cho bộ phim Đêm yên lặng

Một LHPQT muốn chứng tỏ uy tín của mình không phải ở giải thưởng lớn hay nhỏ, nhiều hay ít mà ở tính công minh. Nghĩa là việc trao giải phải chính xác, vô tư. Tâm lý người Việt, nói thật, vẫn còn chưa chuẩn bị cho việc hội nhập lắm. Nghĩa là, ai cũng muốn, mình tổ chức trên sân nhà, thì giải thưởng đương nhiên thuộc về mình, không nhiều thì ít. Nếu giải thuộc về phim nước khác, thể nào có báo cũng kêu là ''nhịn miệng đãi khách'' (truyền thống không hay ho cho lắm). Sẽ có tờ báo cực đoan hơn, giật tít '' Điện ảnh Việt thua ngay trên sân nhà''. Và rất nhiều dư luận khác cũng ném đá theo. Tình trạng này không phải bây giờ nước ta mới có. Trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, LHPQT Matxcơva cũng mắc sai lầm này, nghĩa là Giải Vàng thường trao cho phim của các nước trong phe XHCN. Vì thế, các nước phương Tây thường không mặn mà lắm với LHP này. Cho đến nay, ''tiếng xấu'' này vẫn chưa phai nhạt. Trong khi dó, LHPQT Cannes, tổ chức thường kỳ hơn, song giải trao rất vô tư. Có những phim tuy không thành công lắm về doanh thu (Cái này xin dành cho Holywood), nhưng về mặt nghề nghiệp thì ai cũng phải công nhận. Vì thế, uy tín của LHPQT Cannes ngày càng có giá trị, như một thương hiệu lớn không những của Nghệ thuật Điện ảnh mà còn của nhiều ngành công nghiệp khác như thời trang, mỹ phẩm, du lịch...
LHPQT Hà Nội còn rất non trẻ. Song đây là những bước đi ban đầu, rất đáng khích lệ. Hãy cùng nhau chăm sóc cái mầm nghệ thuật mới gieo trồng trên đất Thủ đô. Tôi cứ hy vọng, những phim quốc tế tham dự hay đoạt giải, khi nhà phát hành in đĩa DVD hay những loại đĩa chất lượng cao hơn như DVD-9 hoặc Blue-ray, ngoài bìa sẽ in biểu tượng của LHPQT Hà Nội. Một đốm lửa nhỏ sẽ lan thành ngọn lửa. Và cái tên Hà Nội sẽ bắt đầu gắn với một nghệ thuật

Đoàn Tuấn