Nâng cao hiệu quả công tác giám sát chất lượng thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm

Kiểm nghiệm viên chạy mẫu trên máy sắc ký lỏng hiệu năng cao HPLC -Ảnh: N.T.H

Được sự quan tâm của cấp trên, đến nay trung tâm đã có có sở vật chất, trang thiết bị đáp ứng công tác kiểm tra chất lượng thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm trên địa bàn tỉnh. Trong đó, nhiều trang thiết bị phân tích hiện đại như: cân phân tích; máy đo vòng vô khuẩn; máy đếm khuẩn lạc; hệ thống sắc ký lỏng hiệu năng cao; hệ thống LC/MS/MS; máy quang phổ UV-VIS; hệ thống chưng cất đạm; chuẩn độ Karl Fischer; máy đo pH; máy thử độ tan rã; máy chuẩn độ điện thế; máy quang phổ hấp thụ nguyên tử. Các thiết bị đều được hiệu chuẩn theo đúng định kỳ và duy trì các tiêu chuẩn để đáp ứng yêu cầu trong thời kỳ hội nhập và phát triển của đất nước. Trung tâm được Cục Quản lý dược, Bộ Y tế cấp Giấy chứng nhận đạt nguyên tắc, tiêu chuẩn “Thực hành tốt phòng kiểm nghiệm thuốc” - GLP vào năm 2016 với 46 phép thử gồm 3 phép thử vi sinh và 43 phép thử hóa lý. Sau hơn 3 năm duy trì, trung tâm đã được Cục Quản lý dược đánh giá lại và cấp quyết định về việc cấp Giấy chứng nhận đạt nguyên tắc, tiêu chuẩn “Thực hành tốt phòng kiểm nghiệm thuốc” - GLP.

Bên cạnh đó, năm 2022, trung tâm được văn phòng công nhận chất lượng đánh giá lại và đánh giá mở rộng thêm 6 phép thử thuộc lĩnh vực hóa, 6 phép thử thuộc lĩnh vực sinh, sau đó được cấp quyết định về công nhận phòng thí nghiệm phù hợp theo tiêu chuẩn ISO/IEC 17025 - 2017 với 20 phép thử lĩnh vực dược, 32 phép thử lĩnh vực hóa và 24 phép thử lĩnh vực sinh. Đồng thời, trung tâm tiếp tục được văn phòng công nhận chất lượng đánh giá mở rộng thêm 14 phép thử thuộc lĩnh vực hóa, 2 phép thử thuộc lĩnh vực sinh trên các nền mẫu đường, bia và đang chờ cấp quyết định công nhận… Đơn vị triển khai thực hiện các kỹ thuật cơ bản cũng như các kỹ thuật tiên tiến vào công tác kiểm nghiệm thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm bảo vệ sức khỏe người dân; kiểm nghiệm đầy đủ các tiêu chí của sản phẩm phục vụ đánh giá chất lượng toàn diện theo định hướng của hệ thống kiểm nghiệm.

Cùng với sự đầu tư về cơ sở vật chất, nguồn nhân lực của trung tâm ngày càng được nâng cao về chất lượng. Để thực hiện tốt công tác tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch kiểm tra, giám sát chất lượng thuốc và mỹ phẩm, trung tâm chú trọng đến việc đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ về mọi mặt. Thường xuyên cử cán bộ tham dự các lớp tập huấn, đào tạo về năng lực kiểm nghiệm thuốc; cập nhật ứng dụng kỹ thuật mới trong phân tích dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm. Theo dõi kiểm soát thuốc giả, thuốc không đạt chất lượng; tăng cường đào tạo, đào tạo chuyên sâu cho đội ngũ cán bộ; đào tạo cán bộ sau đại học nhằm đáp ứng yêu cầu về chất lượng nguồn nhân lực. Đồng thời, đơn vị còn đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học, chú trọng ứng dụng chuyển giao công nghệ, kỹ thuật tiên tiến vào công tác kiểm nghiệm.

Nhằm nâng cao chất lượng kiểm nghiệm dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm, căn cứ chức năng, nhiệm vụ của đơn vị, trung tâm đã bám sát chỉ tiêu được giao để xây dựng kế hoạch giám sát, lấy mẫu kiểm tra chất lượng trên địa bàn các xã, huyện và thành phố phù hợp. Năm 2022, có 802 mẫu được thực hiện, đạt 118,2% chỉ tiêu được giao. Bên cạnh đó, trung tâm thường xuyên phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan trong công tác kiểm tra, giám sát chất lượng thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng trên địa bàn toàn tỉnh. Trung tâm tham gia các đợt thanh tra, kiểm tra về công tác dược do Sở Y tế triệu tập. Chủ động phối hợp với trung tâm y tế các huyện khi giám sát, lấy mẫu trên địa bàn; phối hợp với các công ty trong thực hiện công tác giám sát chất lượng của các quầy bán lẻ, đại lý trực thuộc công ty.

Cùng với những kết quả đạt được, hiện nay trung tâm vẫn còn gặp nhiều khó khăn trong việc thực hiện chuyên môn như chồng chéo trong công tác lấy mẫu thực phẩm (do việc phân công nhiệm vụ theo Quyết định 308/QĐ-SYT ngày 9/5/2019 của Sở Y tế Quảng Trị ban hành Quy chế quản lý điều hành hoạt động đảm bảo an toàn thực phẩm giữa Chi cục an toàn thực phẩm - Trung tâm kiểm nghiệm thuốc mỹ phẩm, thực phẩm và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật chưa được sửa đổi). Trung tâm hiện nay thiếu trang thiết bị và chất chuẩn để kiểm nghiệm do số lượng mặt hàng thuốc được sản xuất và cấp phép lưu hành ngày càng tăng, trong đó có nhiều mặt hàng là những hoạt chất mới, dạng bào chế mới và các thuốc có nguồn gốc sinh học, thuốc được bào chế sản xuất bằng công nghệ cao… Việc kiểm nghiệm các mẫu thực phẩm, thực phẩm chức năng chưa phát triển được nhiều vì thiếu chất chuẩn, một số máy móc thiết bị cơ bản cho công tác kiểm nghiệm thực phẩm như sắc ký khí khối phổ GC-MS, quang phổ hồng ngoại IR, hệ thống sắc ký lỏng hiệu năng cao với Detector huỳnh quang, máy ly tâm, máy dập mẫu…

Ông Nguyễn Văn Quang, Giám đốc Trung tâm Kiểm nghiệm thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm tỉnh, cho biết: “Để tiếp tục nâng cao chất lượng kiểm nghiệm thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm, thời gian tới, trung tâm tập trung mọi nguồn lực từ xây dựng, cải tạo cơ sở vật chất, đầu tư mua sắm trang thiết bị, đào tạo nâng cao năng lực chuyên môn cho đội ngũ cán bộ. Duy trì và phát triển trung tâm theo tiêu chuẩn ISO 17025:2017; đơn vị đạt tiêu chuẩn “Thực hành tốt phòng kiểm nghiệm thuốc”- GLP. Tăng cường kiểm tra, giám sát chất lượng thuốc, mỹ phẩm tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh và sử dụng, đặc biệt là các thuốc đấu thầu vào cơ sở khám chữa bệnh trên địa bàn tỉnh. Bảo trì, hiệu chuẩn, sửa chữa trang thiết bị tuân theo yêu cầu của ISO/IEC 17025 và GLP. Khai thác, sử dụng có hiệu quả các máy móc, trang thiết bị đã được đầu tư phục vụ kiểm nghiệm chất lượng thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm”.

Hiện nay, trên thị trường, các loại thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng rất phong phú và đa dạng. Trong đó có không ít các mặt hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng hết hạn sử dụng trà trộn gây hoang mang cho người tiêu dùng. Vì vậy, công tác kiểm tra và giám sát chất lượng thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng đóng vai trò rất quan trọng, góp phần làm trong sạch thị trường thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm và chăm sóc, bảo vệ sức khỏe Nhân dân.

Phan Thanh Hải