Na Uy: 'Vương quốc' của xe hơi chạy điện

Rất nhiều xe hơi chạy điện đang sạc pin tại một trạm sạc điện xe hơi ở Na Uy.

Với hàng loạt những ưu đãi đặc biệt về thuế, miễn phí đậu xe và sạc điện, miễn phí cầu phà,... và được phép lưu thông vào làn xe dành riêng cho xe buýt trên các tuyến phố, những chiếc xe hơi chạy điện ở Na Uy đang được ví như “ông vua” trên đường. Bởi thế, hiện đã có đến 20% số xe hơi ở Na Uy chạy 100% bằng điện và con số này vẫn tiếp tục tăng.

Với lượng xe chạy điện cao, khiến những người nước ngoài lần đầu đến thủ đô Olso của Na Uy thực sự ngạc nhiên khi không nghe thấy tiếng ồn của xe cộ. Cảm giác đó rất lạ và thân thiện khi ở trong một thành phố với 600 nghìn dân nhưng cứ như ở một vùng nông thôn yêu bình nào đó. Và sự yên tĩnh đó trước hết đến từ xe cộ chạy trên đường đa phần là xe chạy điện.

Hiện ở trung tâm của thủ đô Oslo, số xe hơi chạy điện chiếm tới 40% tổng số xe chạy trên đường. Còn ở Bergen - thành phố cảng phía Tây Na Uy, con số trên là 45%. Ngay cả ở vùng Finnmark xa xôi lạnh lẽo, ít trạm sạc bình điện và cái lạnh làm giảm phân nửa năng lực bình điện, tỷ lệ này cũng là 5%, gấp 3 lần nước Pháp và gấp 6 lần so với bình quân thế giới.

Thế nhưng càng ngạc nhiên hơn khi biết rằng Na Uy là quốc gia “sống bằng dầu khí xuất khẩu”, nhưng họ lại “tự định” cho mình mục tiêu không còn xe hơi chạy bằng xăng dầu vào năm 2025. Trong khi đó, Pháp và Anh đặt mục tiêu này vào năm 2040.

Gần như tất cả các dòng xe hơi chạy bằng điện của mọi hãng xe trên thế giới đều quy tụ về những con phố của Oslo. Từ những chiếc Nissan Leaf, Renault Zoe, Volkswagen e-Golf, BMW i3 và chiếc Peugeot Ion hiếm nhất, Citroën C-Zero, Kia Soul... cho tới chiếc Buddy xinh xắn của Na Uy (hiện không còn được sản xuất nữa). Đặc biệt là thương hiệu Tesla, các dòng xe Model S của hãng này luôn nối đuôi nhau xếp hàng tại các trạm sạc pin. Thị trường mà Elon Musk - Giám đốc của Hãng xe điện Tesla, trông đợi và kỳ vọng nhất đó chính là Na Uy, quốc gia có nhiều xe hơi chạy bằng điện nhất thế giới. Trong tháng 9 vừa qua, cứ 5 chiếc xe mới được bán ra tại Na Uy thì có một chiếc chạy điện và đó chỉ là mức trung bình.

Sự vượt lên trong mảng xe hơi chạy điện tại Na Uy là “đòn bẩy chính sách”. Ngay từ năm 1990, Na Uy đã hoạch định chính sách phải hạn chế xe chạy bằng nhiên liệu gây ô nhiễm và ưu đãi đối với xe điện. Đòn bẩy chính sách này không phải là cấm (xe hơi chạy nhiên liệu xăng/dầu) mà là thuế. Ở Na Uy, dòng xe thải khí CO2 nhiều nhất chịu mức thuế lên đến 9.600 euro/năm, trong khi xe chạy hỗn hợp điện - xăng chỉ vài trăm euro, còn xe chạy điện 100% được miễn hoàn toàn. Chính vì thế, người dân chuyển sang dùng xe hơi chạy điện 100% ngày càng nhiều.

Ngoài ra, khi mua xe 100% chạy điện, người mua cũng không phải đóng thuế VAT ở mức 25%, tương đương trị giá trung bình khoảng 14.000 euro. Thêm vào đó, người đi xe điện còn có hàng chục lợi ích khác như: Bãi đậu xe riêng miễn phí và nạp điện miễn phí, cầu phà miễn phí (rất quan trọng đối với các khu vực ven biển) và có quyền đi vào làn xe dành riêng cho xe buýt.

Chính phủ Na Uy cũng cho xây dựng hệ thống sạc pin phủ rộng khắp cả nước. Marianne Molmen, người đứng đầu cơ sở hạ tầng nạp điện cho xe hơi tại thành phố Oslo cho biết: “Chúng ta đã nhìn thấy tất cả các thiết bị sạc pin ở các bãi đậu xe ở khắp nơi. Điều này đã trấn an lái xe và giúp họ đánh tan lỗi lo về xe điện” .

Tính đến cuối tháng 9/2017, Na Uy có 8.650 trạm sạc điện công cộng, phần lớn do chính quyền địa phương lắp đặt và cho sử dụng miễn phí. Chỉ có những điểm sạc siêu nhanh là có tính phí và được nhà nước giao cho tư nhân làm.

Thanh Trà