Mỹ và CHDCND Triều Tiên 'đi đêm' ở thủ đô Malaysia?

Cuối tuần qua, các quan chức cấp cao của CHDCND Triều Tiên và cựu quan chức Mỹ đã nhóm họp hai ngày ở thủ Kuala Lumper của Malaysia.

Bà Hillary Clinton từng kêu gọi nhà lãnh đạo trẻ Kim Jong-un theo đuổi một đường lối khác so với người cha quá cố là Kim Jong-il. Ảnh AP

Báo Joongang Daily của Hàn Quốc đưa tin, tham dự cuộc thảo luận kéo dài hai ngày 21 và 22/10 có Thứ trưởng Ngoại giao CHDCND Triều Tiên Han Song-ryol, Phó Đại sứ Bắc Triều Tiên tại Liên Hợp Quốc Jang Il-hun và các cựu quan chức Mỹ: Robert Gallucci, thành viên phái đoàn Mỹ đã đàm phán một thỏa thuận mang tính bước ngoặt với Bình Nhưỡng trong năm 1994 nhằm ngăn chặn chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng để đổi lấy sự giúp đỡ về kinh tế; Joseph DeTrani, cựu phó đặc phái viên Mỹ phụ trách các cuộc đàm phán sáu bên về chương trình vũ khí của Triều Tiên; và Leon Sigal, Giám đốc Dự án hợp tác an ninh Đông Bắc Á tại Hội đồng Nghiên cứu Khoa học Xã hội (Mỹ).

Giám đốc Leon Sigal nói với các phóng viên ở Kuala Lumper rằng phía Triều Tiên đã nhấn mạnh rằng hai bên (Triều Tiên và Mỹ) nên bắt đầu đàm phán về một "hiệp ước hòa bình" và thiết lập quan hệ ngoại giao, điều mà Bình Nhưỡng coi là điều kiện tiên quyết để xem xét việc đóng băng chương trình hạt nhân của CHDCND Triều Tiên.

Hãng thông tấn Yonhap của Hàn Quốc dẫn lời ông Sigal cho biết các cuộc thảo luận ở thủ đô Malaysia tập trung vào các hoạt động hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên.

Từ lâu, ông Leon Sigal đã là thành phần của cuộc đàm phán không chính thức giữa các cựu quan chức Mỹ và phía Triều Tiên. Phát biểu với hãng tin AP hồi tháng trước, ông Sigal nói: "Triều Tiên hiểu rằng chúng tôi không đại diện cho chính phủ Mỹ. Vì vậy, đôi khi, chúng tôi có thể nêu lên những điều mà chính phủ Mỹ không thể làm”.

Báo The Korea Times dẫn lời Phó Đại sứ Bắc Triều Tiên tại Liên Hợp Quốc Jang Il-hun cho biết hai bên đã thảo luận một số "vấn đề còn tồn tại và ý kiến của mỗi bên về các vấn đề đó”. Trả lời câu hỏi liệu Mỹ có thúc ép Bình Nhưỡng đề xuất về việc ngừng thử hạt nhân và tên lửa , ông Jang Il-hun chỉ nói rằng mọi thứ đã có "hy vọng tiến triển”.

Giám đốc Sigal cho biết phía Mỹ đã lặp lại quan điểm đòi Bình Nhưỡng phải chấm dứt chương trình hạt nhân trước, nhưng ông cũng ngụ ý rằng cả hai bên đều đang tìm cách nối lại đối thoại mặc dù chính sách của chính quyền Obama là không tiến hành đàm phán chính thức cho đến chương trình hạt nhân của Triều Tiên bị đóng cửa, báo Joongang Daily đưa tin.

Nói với hãng thông tấn Yonhap, giáo sư Yang Moo-jin tại Trường Đại học Nghiên cứu về Triều Tiên ở Seoul cho rằng Bình Nhưỡng có thể quan tâm đến việc tìm ra những lựa chọn để có thể giao dịch với chính quyền Mỹ tiếp theo.

Học giả Koh Yoo-hwan, một giáo sư nghiên cứu Triều Tiên tại Đại học Dongguk, nói với tờ Joongang Daily rằng cuộc đàm phán ở Kuala Lumper cho thấy Bình Nhưỡng dự liệu bà Hillary Clinton giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào ngày 8/11/2016. Các cựu quan chức Mỹ tham gia đàm phán ở Kuala Lupmer đều có quan hệ với đảng Dân chủ.

Trong mấy tuần gần đây, Bình Nhưỡng đã tiến hành một loạt các vụ thử tên lửa và trước đó đã tiến hành thử hạt nhân lần thứ 5 trong tháng 9/2016. Hàn Quốc và Mỹ đã phản ứng thông qua các cuộc tập trận với vũ khí hạng nặng và theo đuổi chính sách quốc phòng có tính răn đe hơn.