Mỹ tăng cường 'Rồng lửa' Patriot đến Ba Lan

Hôm 8/3, hãng tin Mỹ CNN dẫn tuyên bố của Đại úy Adam Miller - phát ngôn viên thuộc Bộ Tư lệnh Châu Âu Hoa Kỳ (EUCOM) cho biết, Quân đội Mỹ sẽ gửi hệ thống Patriot tới Ba Lan như một "hoạt động triển khai phòng thủ" để chống lại mối đe dọa tiềm tàng với các đồng minh của Mỹ và NATO.

"Dưới sự chỉ đạo của Bộ trưởng Quốc phòng và theo đề nghị của đồng minh Ba Lan, tướng Wolters, người đứng đầu Bộ Chỉ huy châu Âu của quân đội Mỹ (EUCOM), đã quyết định tái bố trí hai tổ hợp tên lửa Patriot đến Ba Lan", CNN dẫn lời Đại úy Adam Miller, cho biết ngày 8/3.

"Đây là một biện pháp bảo vệ lực lượng thận trọng, làm nền tảng cho cam kết của chúng tôi đối với Điều 5 (của Hiệp ước Khối quân sự Bắc Đại Tây Dương NATO) và sẽ không hỗ trợ bất kỳ hoạt động tấn công nào", Đại úy Adam Miller nhấn mạnh.

Tuyên bố này đã đề cập đến Điều 5 của Hiệp ước NATO, xác lập nguyên tắc rằng một cuộc tấn công nhằm vào một thành viên của liên minh sẽ được coi như một cuộc tấn công vào tất cả các thành viên khác.

Bất chấp những dèm pha về tính năng chiến đấu, Patriot vẫn được đánh giá là hệ thống phòng không thế hệ thứ 3 hiệu quả.

Giới quân sự cho rằng, tính năng chiến đấu chỉ có thể kiểm nghiệm khi khí tài đã qua thực chiến và Patriot thể hiện xuất sắc điều đó.

Trong cuộc Chiến tranh Vùng vịnh, Mỹ đã sử dụng hệ thống này bắn hạ thành công số lượng lớn tên lửa đạn đạo Scud của Iraq. Mới đây Israel cũng đã dùng hệ thống này bắn hạ các UAV của phía dân quân Hamas.

Hệ thống tên lửa chống tên lửa đạn đạo MIM-104F PAC-3 (Patriot Advanced Capability), gọi tắt là Patriot, được Mỹ phát triển để thay thế hệ thống Nike Hercules và thay thế hệ thống MIM -23 Hawk.

Hệ thống tên lửa phòng thủ Patriot đã phục vụ trong quân đội Mỹ từ tháng 12/1981, từ đó tới nay thêm nhiều đồng minh của Mỹ được trang bị hệ thống phòng thủ này.

Cấu trúc của hệ thống này bao gồm: trạm chỉ huy AN/MSQ-104; radar đa chức năng AN/MPQ-53; bệ phóng M901; tên lửa phòng không MIM104; trạm nguồn năng lượng AN/MSQ-26; phương tiện kỹ thuật ngụy trang điện tử và cuối cùng là thiết bị kết nối thông tin.

Hiện nay, hệ thống tên lửa Patriot đã được mô-đun hóa nên việc triển khai một khẩu đội chỉ mất chưa đầy 1 giờ đồng hồ.

Tổ hợp quan trọng nhất trong hệ thống tên lửa Patriot là hệ thống radar AN/MPQ-53/65. Đây là radar mạng pha quét điện tử thụ động có thể quét một khu vực bán kính lớn và theo dõi phát hiện hàng trăm mục tiêu cùng lúc.

Không những vậy, loại radarAN/MPQ-53/65 còn cho phép dẫn tên lửa tiêu diệt mục tiêu.

Loại radar này sử dụng hệ điều khiển bằng điện tử quét từng phần vì thế rất khó bị gây nhiễu… Đây là sự khác biệt với các hệ thống tên lửa khác.

Tiến trình đánh chặn 1 tên lửa đạn đạo bằng 2 tên lửa Patriot diễn ra như sau: Khi 1 tên lửa đạn đạo được radar phát hiện, radar đánh giá sơ bộ về tốc độ, độ cao, cách xử lý, diện tích radar hiệu dụng của mục tiêu.

Khi những dữ liệu về mục tiêu đạt chuẩn, thì mục tiêu dưới dạng 1 tên lửa đạn đạo sẽ được hiển thị trên màn hình của trắc thủ; tại trạm điều khiển AN/MSQ-104, sỹ quan chỉ huy tác chiến đánh giá tốc độ, độ cao, quỹ đạo của mục tiêu.

Tiếp ngay sau đó sỹ quan sẽ lệnh cho trắc thủ đưa hệ thống phóng từ chế độ chờ sang chế độ phóng.

Việc phóng tên lửa diễn ra tự động tại thời điểm máy tính xác định mục tiêu sẽ bị tiêu diệt lớn nhất; hệ thống máy tính sẽ xác định ống phóng nào trong khẩu đội có khả năng tiêu diệt được mục tiêu và lệnh phóng quả tiếp theo sẽ sau chỉ 4 giây.

Khi tên lửa rời bệ phóng, radar tiếp tục bám mục tiêu và nạp những thông tin mới về mục tiêu cho tên lửa. Tên lửa bay tới giai đoạn cuối, radar đặt trong quả tên lửa tiếp tục bắt bám mục tiêu, sau đó tính toán và điều tên lửa để bay đón đầu đánh chặn.

Động cơ điều chỉnh hướng trên tên lửa đánh chặn sẽ điều chỉnh sao cho 2 đầu đạn nằm trên cùng quỹ đạo.

Sau khi tên lửa đánh chặn thứ nhất lao thẳng vào phá hủy lửa đạn đạo đối phương; tên lửa đánh chặn thứ hai sẽ tìm kiếm đầu đạn của tên lửa đạn đạo và tiến công phá hủy/chúng.

Tên lửa đánh chặn trên hệ thống Patriot sử dụng động cơ rocket một tầng, nhiên liệu rắn với cơ cấu điều khiển độc cao đặc biệt để cơ động trong khi bay.

Đạn tên lửa lửa dài 5,2m, đường kính thân 25cm, sải cánh 50cm, tốc độ tối đa khoảng 6.500 km/h, trọng lượng phóng 312kg, đầu đạn HE nổ mảnh nặng 73kg với ngòi nổ cận đích.

Hệ thống Patriot có khả năng vô hiệu hóa các mối đe dọa như tên lửa đường đạn chiến dịch-chiến thuật mang đầu đạn hạt nhân, tên lửa hành trình, các loại máy bay hiện đại và cả UAV.

Các chuyên gia quân sự cho rằng, hệ thống Patriot, đặc biệt các phiên bản nâng cấp là bước nhảy vọt về chất so với bất kì hệ thống tên lửa phòng không nào.

Đến nay, hệ thống tên lửa Patriot đang được 6 quốc gia, vùng lãnh thổ trang bị trong đó có: Đức, Israel, Nhật Bản, Hà Lan, Saudi Arabia...

Ngày nay các biến thể mới trong gia đình tên lửa Patriot luôn được cải tiến, và biến thể PAC3 mới nhất sử dụng kiểu đạn đánh chặn mới với phương thức Hit to Kill (truy đuổi và tiêu diệt).

Hit to Kill là phương thức có độ chính xác cực cao, và tiêu diệt mục tiêu bằng động năng thay vì bằng đầu đạn nổ.

Với phương thức này quả đạn tên lửa sẽ nhỏ và nhẹ hơn, điều đó cho phép mỗi xe mang phóng có thể mang theo tối đa 16 quả đạn thay vì chỉ 4 quả như trước kia.

Patriot PAC3 hiện mới chỉ được Mỹ biên chế, một số quốc gia khác cũng đang tìm cách đặt mua hệ thống tối tân này.

Việt Hùng