Mối lo hậu chiến ở Syria

Sau bốn tháng giao tranh ác liệt với các phần tử IS, Các đơn vị bảo vệ nhân dân người Kurd (YPG), lực lượng mạnh nhất trong thành phần của SDF, đã treo cờ tại sân vận động ở Raqqa, đánh dấu thắng lợi của lực lượng được Mỹ hậu thuẫn tại thành trì cuối cùng của IS ở Syria. Chiếm Raqqa từ năm 2014 và tuyên bố đây là thủ đô của cái gọi là "Vương quốc Hồi giáo", thất bại của IS tại Raqqa là "đòn chí mạng" đối với tham vọng thành lập một "Vương quốc Hồi giáo" của IS ở Trung Ðông. Liên minh chống khủng bố quốc tế do Mỹ đứng đầu cho biết, IS đã mất gần 90% lãnh thổ mà chúng kiểm soát hồi năm 2014. Tuy nhiên, ước tính, vẫn có khoảng từ 3.000 đến 7.000 tay súng IS hoạt động rải rác tại các vùng lãnh thổ Iraq và Syria.

Trong khi đó, chiến thắng giòn giã của quân đội Syria, được sự hỗ trợ của các chiến dịch không kích của Nga, trong cuộc chiến chống IS, cho thấy chiến dịch chống khủng bố tại Syria đang dần đi đến hồi kết. Quân đội Nga cho biết, quân đội Chính phủ Syria, dưới sự yểm trợ của máy bay chiến đấu Nga, đã giải phóng phần lớn lãnh thổ Syria và hiện chỉ còn chưa đầy 8% diện tích nước này nằm trong tay IS. Theo người đứng đầu Trung tâm Chỉ huy trung ương thuộc Bộ Tổng Tham mưu Quân đội Nga X.Rút-xcôi, phần lãnh thổ Syria bị IS chiếm đóng đã giảm 5.841 km2 trong tháng 9 vừa qua và 142 khu dân cư đã được giải phóng. Quân đội Syria đang có những bước tiến quan trọng ở miền đông, đẩy lùi nhiều đợt tiến công của hàng nghìn tay súng IS. Thị trấn Mayadeen, thuộc tỉnh Deir al Zor từng bị IS chiếm đóng và coi là một thành trì trọng yếu của nhóm này ở miền đông, mới đây đã được quân đội Syria giải phóng. Tại mặt trận miền trung, quân chính phủ cũng đã xóa sổ hoàn toàn các đơn vị của IS chung quanh thành phố A-cơ-bát. Chính phủ Syria và lực lượng Không quân Nga tuyên bố sẽ tiếp tục các chiến dịch chống IS và các nhóm khủng bố khác cho đến thắng lợi hoàn toàn.

Miền bắc Syria là một trong những khu vực giao tranh phức tạp hàng đầu tại quốc gia này, trong đó Raqqa từng là chiến trường ác liệt nhất. IS đã biến thành phố này thành nơi gieo rắc những hành động tàn bạo. Các tay súng IS sử dụng dân thường làm "lá chắn sống" trong các cuộc giao tranh. Nhiều dân thường phải bỏ nhà cửa đi lánh nạn. Bởi thế, sau khi giải phóng, thành phố Raqqa đối mặt cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng, với 270 nghìn người sơ tán từ Raqqa cần cứu trợ khẩn cấp. Cuộc tiến công quân sự tại Raqqa có thể kết thúc, nhưng cuộc khủng hoảng nhân đạo tại đây đang trở nên tồi tệ hơn bao giờ hết. Các nỗ lực tái thiết sẽ đòi hỏi một nguồn đầu tư khổng lồ. Nhiều người đối mặt các cơn ác mộng do đã phải chứng kiến bạo lực kinh hoàng và cần được hỗ trợ tâm lý. Mỹ tuyên bố sẽ đi đầu trong nỗ lực tái thiết Raqqa. Tuy nhiên, đây không phải là điều đơn giản khi chưa thể có một giải pháp chính trị toàn diện cho Syria. Nhất là trong bối cảnh bên cạnh cuộc chiến chống IS còn có cuộc xung đột giữa quân đội Chính phủ Syria với phe nổi dậy, trong đó Mỹ lại đứng về phe nổi dậy. Sự hậu thuẫn của Washington dành cho phe đối lập Syria vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của chính quyền Damascus. Cả Nga và Chính phủ Syria nhiều lần lên tiếng hoài nghi mục tiêu thật sự của các chiến dịch chống IS do Mỹ đứng đầu ở Syria.

Các chiến dịch không kích của cả Nga và Mỹ hỗ trợ các lực lượng ở Syria đã làm suy yếu lực lượng tổ chức IS và đưa cuộc chiến chống khủng bố ở quốc gia này bước vào những giai đoạn cuối cùng. Thắng lợi ở Raqqa là đòn giáng mạnh vào IS khi tổ chức khủng bố này lần lượt để mất những thành trì và căn cứ quan trọng. Tuy nhiên, một chiến trường Syria đầy phức tạp, vốn được đánh giá là cuộc chiến tranh ủy nhiệm, với sự tham gia của nhiều phe phái khác nhau được bên ngoài hậu thuẫn, sẽ tiềm ẩn nhiều yếu tố khó lường. Cuộc nội chiến Syria chưa thể chấm dứt nếu không có một giải pháp chính trị được các bên
chấp thuận.

HÀ LÂM