Màn 'lật kèo' khiến đảng Dân chủ bối rối

Thượng nghị sĩ Kyrsten Sinema tại Tòa nhà Quốc hội Mỹ ở Washington, ngày 2/8. Ảnh: Reuters.

Chiến thắng cách biệt của Thượng nghị sĩ Raphael Warnock hôm 6/12 đã mang lại cho đảng Dân chủ thế đa số tại Thượng viện Mỹ với tỷ lệ ghế là 51-49, giúp họ củng cố quyền kiểm soát cơ quan này.

Tuy nhiên, khoảng cách dễ thở đó chỉ kéo dài tổng cộng 2 ngày, trước khi Thượng nghị sĩ Sinema từ bang Arizona công bố chính thức rời đảng Dân chủ và trở thành một nhà lập pháp độc lập.

Điều này được cho là đang tạo ra các vấn đề tiềm tàng cho giới lãnh đạo đảng Dân chủ trong việc thống nhất Thượng viện và tiếp tục thúc đẩy chương trình nghị sự của Tổng thống Joe Biden, theo Hill.

“Cơn đau đầu” mới của phe đa số

Trước động thái của bà Sinema, Jim Manley, cựu trợ lý hàng đầu cho cố lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Harry Reid, và Thượng nghị sĩ Ted Kennedy (cùng là đảng viên Dân chủ), nhận xét: “Đây là khởi đầu cho cơn đau đầu kéo dài hai năm đối với Thượng nghị sĩ Charles Schumer (lãnh đạo phe đa số hiện tại ở Thượng viện)".

"Tôi chẳng mong muốn gặp phải những điều ông ấy sẽ phải làm để duy trì chương trình nghị sự của đảng Dân chủ, nhưng miễn là ông ấy tiếp tục để ngỏ đường dây liên lạc, mọi chuyện có thể sẽ ổn”, ông Manley nói thêm.

Ông Schumer đã bắt tay vào thực hiện những điều ấy từ ngày 8/12, thể hiện qua việc ông đồng ý để bà Sinema giữ lại các vị trí đã nhận ở Thượng viện Mỹ. Ông nói việc này sẽ cho phép đảng Dân chủ nắm giữ phần lớn quyền lực họ mới giành được.

Trong hai năm qua, bà Sinema đã là một người khó thuyết phục đối với đảng Dân chủ khi họ muốn thông qua các mục tiêu tham vọng nhất trong chương trình nghị sự.

Thượng nghị sĩ Kyrsten Sinema phát biểu trước khi Tổng thống Joe Biden ký ban hành luật cơ sở hạ tầng trị giá 1.200 tỷ USD trong một buổi lễ ở bãi cỏ phía Nam của Nhà Trắng, ngày 15/11/2021. Ảnh: AP.

Bà thường bị các thành viên cấp tiến trong nội bộ đảng chỉ trích vì phản đối một số hoạt động của đảng Dân chủ, chẳng hạn như khi đảng này cố thông qua kế hoạch Build Back Better - gói chi tiêu trị giá hàng tỷ USD có vị thế trung tâm trong chương trình nghị sự của ông Biden.

Dẫu vậy, bà Sinema cũng có công trong việc đàm phán và thành công đưa được một số dự luật đến tay ông Biden, bao gồm luật cơ sở hạ tầng và luật an toàn súng đạn được thông qua sau vụ xả súng hàng loạt ở Uvalde, Texas. Bà Sinema cũng ủng hộ Đạo luật Giảm lạm phát, phiên bản rút gọn của kế hoạch Build Back Better ban đầu.

“Kyrsten độc lập, bà ấy luôn như vậy. Tôi tin rằng bà ấy là một thượng nghị sĩ giỏi, làm việc có hiệu quả. Tôi mong đợi các phiên làm việc năng suất trong Thượng viện mới do đảng Dân chủ chiếm đa số”, ông Schumer nhận xét.

Bà Sinema không phải thượng nghị sĩ độc lập duy nhất mà đảng Dân chủ cần nhờ cậy. Thượng nghị sĩ Bernie Sanders và Angus King cũng là hai chính khách độc lập nhưng họ đã ủng hộ đảng Dân chủ trong nhiều năm qua.

Bà Sinema cũng không phải là trường hợp duy nhất một nhà lập pháp rời hoặc chuyển đảng. Gần đây nhất, Hạ nghị sĩ Jefferson Van Drew, người được bầu với tư cách đảng viên Dân chủ theo xu hướng ôn hòa, đã chuyển đảng vào năm 2019 và bỏ phiếu cùng với đảng Cộng hòa kể từ đó.

Tuy nhiên, bà Sinema khẳng định sẽ tiếp tục bỏ phiếu và có hoạt động giống trong những năm gần đây.

Không có nhiều thay đổi?

Bà Sinema hôm 9/12 cho biết bà sẽ không liên minh với các đảng viên Cộng hòa. Bà nói với Politico: “Sẽ không có gì thay đổi trong hệ giá trị hoặc hành vi của tôi”.

Những nhận xét ban đầu từ các đảng viên cấp cao của Dân chủ đều thể hiện rằng họ không lo ngại sẽ có thay đổi đáng kể. Trong một tuyên bố, Nhà Trắng cũng cho biết họ có “mọi lý do để kỳ vọng” rằng Tổng thống Biden và các quan chức khác “sẽ tiếp tục hợp tác thành công với bà Sinema”.

Thượng nghị sĩ Kyrsten Sinema phát biểu trong cuộc họp báo về việc thông qua Đạo luật Tôn trọng Hôn nhân tại Tòa nhà Quốc hội ở Washington, D.C., ngày 29/11. Ảnh: Reuters.

Những người khác ở Thượng viện Mỹ đồng tình.

“Thượng nghị sĩ Sinema luôn có xu hướng độc lập”, Thượng nghị sĩ Amy Klobuchar nói với CNN. “Tôi không tin điều này sẽ làm rung chuyển mọi thứ như nhiều người vẫn nghĩ. Ông Chuck Schumer vẫn là người lãnh đạo phe đa số, và chúng tôi sẽ vẫn có thể hoàn thành được nhiều việc mà chúng tôi muốn hoàn thành”.

“Thượng nghị sĩ Sinema là một người độc lập trong mọi khía cạnh”, bà Klobuchar tiếp tục, lưu ý rằng nhà lập pháp bang Arizona thường không tham dự cuộc họp trưa hàng tuần của đảng “ngoại trừ những lúc hiếm hoi khi bà ấy ủng hộ điều gì đó mà mình quan tâm”.

“Điều đó cũng sẽ không thay đổi”, bà Klobuchar nhấn mạnh.

“Miễn là bà ấy bỏ phiếu vào năm tới để giúp đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát Thượng viện Mỹ, những việc còn lại sẽ vẫn đúng hướng”, Jim Manley, cựu trợ lý hàng đầu của cố lãnh đạo phe đa số Thượng viện Harry Reid, bổ sung.

Hồng Ngọc