Lo điện than gây sự cố môi trường

Trong tương lai, Đồng bằng sông Cửu Long sẽ trở thành vùng phát triển điện than lớn nhất nước, kèm theo đó là những nỗi lo về sự nguy hại đối với môi trường…

Một góc Nhà máy nhiệt điện Duyên Hải.

Từ nỗi lo nhiệt điện Duyên Hải

Trong tháng 1 năm nay, 2 tổ máy thuộc nhà máy 1 (Trung tâm Điện lực Duyên Hải, Trà Vinh) đã chính thức vận hành thương mại; cũng từ đây, cuộc sống của người dân xung quanh bắt đầu bị xáo trộn và ảnh hưởng nghiêm trọng. Bà Ngô Mỹ Linh, sống gần Nhà máy nhiệt điện Duyên Hải, ngao ngán: “Nhìn cái ống khói to đùng, bà con ở đây mừng thì ít nhưng lo thì nhiều. Mừng vì một số con em được vào nhà máy làm công nhân, mỗi tháng kiếm được vài triệu đồng, hàng quán bán đồ ăn thức uống ở đây cũng đông khách, kiếm được chút đỉnh. Nhưng thiệt hại thì khỏi phải nói, đặc biệt vào mùa nắng, bụi đen từ nhà máy tỏa ra khắp nơi, không ai chịu nổi”.

Đầu năm 2016, cánh đồng muối ở ấp Cồn Cù (xã Đông Hải, huyện Duyên Hải) cách cụm Nhà máy nhiệt điện Duyên Hải khoảng 3km đã bị nhiễm bụi đen, nghi do bụi của nhà máy điện. Hơn 100 hộ dân sau đó đã khiếu nại đến chính quyền địa phương, ngành chức năng cũng kiểm tra, xác nhận có tình trạng muối nhiễm bụi đen gây thiệt hại. Ông Nguyễn Minh Tâm - Phó Chủ tịch UBND xã Đông Hải cho biết: Vụ việc xảy ra chưa đến mức độ nghiêm trọng vì đơn vị có liên quan đã khắc phục kịp thời. Nhưng hiện nay, bà con cứ canh cánh nỗi lo không biết tình trạng này có còn tái diễn gây ảnh hưởng đến cuộc sống và sản xuất của họ.

Ông Đào Văn Chính - Chủ tịch UBND xã Dân Thành (huyện Duyên Hải) cho biết: “Đã không ít lần xảy ra tình trạng ô nhiễm không khí tại địa phương với lượng lớn khói bụi thải từ nhà máy nhiệt điện. Những lần như vậy, xã phải cùng Cty đến giải quyết khiếu nại của người dân. Vấn đề môi trường đang đặt ra rất bức xúc”.

Ngày 1.10, vừa qua, Chủ tịch UBTƯ MTTQVN Nguyễn Thiện Nhân đã dẫn đầu đoàn đại biểu Quốc hội Trà Vinh thực hiện giám sát môi trường Nhà máy nhiệt điện Duyên Hải. Việc giám sát này thực hiện theo đề nghị của người dân huyện Duyên Hải trước tình trạng ô nhiễm môi trường đang diễn ra xung quanh.

Kết quả buổi giám sát cho thấy, Nhà máy nhiệt điện Duyên Hải còn tồn tại nhiều bất cập về môi trường. Hoạt động của nhà máy để lại một lượng phát thải khổng lồ, mỗi ngày sử dụng hơn 12.000 tấn than; lượng tro, xỉ than thải ra hơn 4.500 tấn. Ông Đồng Văn Lâm - Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh, lo ngại: “Ngay cả địa phương cũng không lường được số lượng xả thải quá lớn của nhà máy này. Với số lượng như vậy, trong năm tới bãi thải sẽ quá tải, trong khi số xỉ than này hiện nay vẫn chưa biết xử lý ra sao”.

Đặc biệt, các tổ máy đi vào vận hành từ tháng 1.2016, nhưng ở thời điểm này, Cty vẫn chưa có báo cáo hoàn thiện các công trình bảo vệ môi trường và đến nay, báo cáo này vẫn chưa thực hiện xong. Bên cạnh đó, nhà máy đang thực hiện việc thải xỉ khô chứ không phải xả xỉ ướt như báo cáo ban đầu, kéo theo đó là những nỗi lo về môi trường…

Đến mối hiểm họa của tương lai

Theo quy hoạch điện phê duyệt, đến năm 2030, ĐBSCL sẽ có 14 nhà máy nhiệt điện than với tổng công suất khoảng 18.270MW, chiếm 32,38% tổng công suất điện than cả nước; gấp khoảng 40 lần Đông Nam Bộ, lớn hơn cả vùng Đông Bắc Bộ cộng với Đồng bằng sông Hồng. Nhưng hiện nay thông tin về quy hoạch phát triển nhiệt điện than và những nguy cơ, rủi ro tác động của loại hình phát triển này dường như chưa đến được với công chúng và người dân các tỉnh ĐBSCL.

Bà Ngụy Thị Khanh - Giám đốc GreenID cho biết: “Trong điện than, để sản xuất ra 1MWh điện thì cần đến hơn 4.000 lít nước. Nước tiêu thụ riêng cho Nhà máy điện Long An 1 trong 1 ngày gấp 3 lần hệ thống cấp nước sạch ở TP. Hà Nội. Đặc biệt, các công nghệ xử lý ô nhiễm không khí được áp dụng có thể sẽ làm tăng ô nhiễm nguồn nước vì các nguồn thải độc từ khí được lưu giữ và sớm muộn sẽ thải vào nguồn nước.

PGS-TS Lê Anh Tuấn - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu BĐKH ĐH Cần Thơ dẫn câu chuyện về nhà máy nhiệt điện Duyên Hải 1 và 3 (Trà Vinh): “Vấn đề rất lo ngại là ĐBSCL không có nguồn nguyên liệu than cho các nhà máy. Tương lai các nhà máy nhiệt điện than này sẽ phải nhập nguyên liệu từ nước ngoài. Như vậy sẽ dẫn đến nguy cơ ĐBSCL không đảm bảo an ninh năng lượng do phụ thuộc nguồn cung nhiên liệu và thiết bị từ nước ngoài. Quan trọng hơn, việc phát thải khí nhà kính của các nhà máy điện rất lớn, sẽ gây những ảnh hưởng tiêu cực đến BĐKH.

Chuyên gia nghiên cứu độc lập về sinh thái ĐBSCL - Nguyễn Hữu Thiện chỉ ra những “lỗ hổng” trong đánh giá tác động môi trường (ĐTM): “Trong tham vấn cộng đồng, các quy định và hướng dẫn còn quá sơ sài, nhà đầu tư chỉ được yêu cầu gửi văn bản kèm theo tóm tắt ĐTM đến UBND và MTTQ xã rồi nhận lại phản hồi bằng văn bản. Tất nhiên, những cơ quan này không đủ năng lực để hiểu và hầu hết họ đều bày tỏ sự ủng hộ dự án, cũng không có lo ngại nào ngoài việc yêu cầu bồi thường thỏa đáng. Dễ hiểu, khi trong tương lai, ĐBSCL sẽ trở thành vùng phát triển điện than lớn nhất nước, kèm theo đó là những nỗi lo về sự nguy hại đối với môi trường…

TRẦN LƯU

Nguồn Lao Động: http://laodong.com.vn/thoi-su-xa-hoi/lo-dien-than-gay-su-co-moi-truong-597430.bld