Lộ diện nhân vật lên nắm quyền sau đảo chính quân sự ở Gabon

Tư lệnh Lực lượng Vệ binh Cộng hòa Gabon, Tướng Brice Oligui Nguema (giữa)

Quyết định cử Tướng Brice Oligui Nguema được đưa ra sau cuộc họp đặc biệt của nhóm tướng lĩnh thực hiện cuộc đảo chính.

Tướng Nguema là 1 trong những nhân vật có ảnh hưởng và bí ẩn nhất tại Gabon hiện nay. Là con trai của 1 sĩ quan quân đội, ông được đào tạo tại Học viện Quân sự Hoàng gia Meknes, Morocco.

Ông Nguema sau đó làm trợ lý quân sự cho 1 chỉ huy trong Lực lượng Vệ binh Quốc gia cho đến khi cựu Tổng thống Gabon Omar Bongo qua đời vào năm 2009.

Khi con trai của ông Omar Bongo là Ali Bongo lên nắm quyền vào tháng 10-2009, ông Nguema được cử đến Morocco và Senegal để thực hiện các nhiệm vụ ngoại giao. Một thập kỷ sau, ông đảm nhận chức Tư lệnh Lực lượng Vệ binh Cộng hòa Gabon.

Ngày 30-8-2023, nhóm sĩ quan quân đội Gabon đã xuất hiện trên truyền hình quốc gia tuyên bố giải thể tất cả các cơ quan nhà nước và hủy bỏ các cuộc bầu cử gây tranh cãi tại nước này, sau khi Tổng thống Ali Bongo được xác nhận tái đắc cử nhiệm kỳ thứ 3.

Nhóm sĩ quan quân đội đứng sau cuộc đảo chính ở Gabon cho biết, Tổng thống Ali Bongo đã bị quản thúc tại gia ở Thủ đô Libreville cùng một số người thân và bác sỹ riêng.

Noureddin Bongo Valentin, một trong những con trai của tổng thống, và các quan chức chính phủ cấp cao khác, cũng như một số thành viên của Đảng Dân chủ Gabon cầm quyền, cũng đã bị bắt giữ, những người lãnh đạo cuộc đảo chính ở Gabon cho biết trong 1 tuyên bố được Hãng thông tấn AFP của Pháp đưa tin.

Họ bị cáo buộc “tội phản quốc chống lại các thể chế của nhà nước, biển thủ quy mô lớn công quỹ, biển thủ tài chính quốc tế có tổ chức, giả mạo, giả mạo chữ ký của Tổng thống, tham nhũng và buôn bán ma túy”, tuyên bố nêu rõ.

Trong khi đó, Tổng thống Ali Bongo đã lần đầu tiên xuất hiện trong đoạn video lan truyền trên mạng xã hội, trong đó kêu gọi “bạn bè trên khắp thế giới hãy lên tiếng” phản đối cuộc đảo chính.

Ngày 30-8, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres lên án âm mưu đảo chính đang diễn ra ở Gabon và kêu gọi tất cả những người liên quan “kiềm chế, tham gia đối thoại toàn diện và có ý nghĩa, đồng thời đảm bảo rằng luật pháp và nhân quyền được tôn trọng đầy đủ”.

Cùng ngày, Chủ tịch Ủy ban Liên minh châu Phi (AU) Moussa Faki Mahamat tuyên bố “cực lực lên án” điều mà ông gọi là một cuộc đảo chính ở Gabon.

Trước đó, Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell cho biết các bộ trưởng quốc phòng của EU sẽ thảo luận về tình hình ở Gabon và nếu thông tin về việc xảy ra một cuộc đảo chính ở Gabon được xác nhận thì điều này sẽ gây thêm bất ổn trong khu vực.

Trong khi đó, Người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Nhà Trắng John Kirby ngày 30-8 cho biết, Mỹ quan ngại sâu sắc trước biến cố đang xảy ra ở Gabon. Phát biểu tại cuộc họp báo, ông Kirby nêu rõ Mỹ vẫn tiếp tục “ủng hộ nhân dân Gabon” và “đang theo dõi sát sao diễn biến này”.

Theo AFP/RT/Aljazeera