Lịch sử đấu tranh cách mạng của Đảng bộ và Nhân dân huyện Duyên Hải (1930 - 1975)

Với 287 trang sách trình bày và hệ thống sự hình thành, phát triển phong trào cách mạng, sự đấu tranh kiên cường anh dũng của Đảng bộ, quân, dân Duyên Hải qua các giai đoạn cách mạng. Lịch sử có 02 phần gồm 08 chương (phần I từ năm 1930 - 1954, phần II từ năm 1954 - 1975). Đây là quyển sách của tinh thần yêu nước dưới sự lãnh đạo của Đảng cùng một ý chí, hành động quyết chiến, quyết thắng kẻ thù, đọc quyển sách này giúp chúng ta hiểu được sâu sắc và trọn vẹn về lịch sử đấu tranh hào hùng của huyện Duyên Hải, biết ơn thế hệ cha ông đã ngã xuống để đất nước đứng lên, cho xứ biển hôm nay rạng ngời hương sắc.

Phần mở đầu là dòng chữ màu xanh biển lấp lánh niềm tự hào nội dung “Huyện Duyên Hải quê hương và con người”. Nói về quê hương Duyên Hải, cán bộ Tuyên huấn Trần Điền đã viết:

“Hình dáng quê tôi như con tàu

Căng buồm lộng gió dưới trời cao

Khoan thai cưỡi sóng chào biển cả

Dào dạt trong lòng những khát khao”.

Hình thể huyện như một chiếc thuyền, bờ biển dài 55km với 08 vàm sông ra biển. Ở đây có 03 dân tộc Kinh, Khmer, Hoa cộng cư sinh sống. Con người Duyên Hải nhìn từ quá khứ đã mang truyền thống quý báu của dân tộc, cùng nhau đoàn kết hóa thành sức mạnh chống ngoại xâm và hôm nay vẫn thế, những người con xứ biển luôn chung sức đồng lòng dựng xây quê hương chuyển mình đổi mới.

Quyển sách thể hiện sự chiến đấu dũng cảm của Đảng bộ, quân, dân Duyên Hải qua 02 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Những dòng chữ nối tiếp nhau kể về cuộc đấu tranh vận động giải phóng dân tộc và kháng chiến chống Pháp đầy cam go được tái hiện ngay Phần thứ Nhất, sự thành lập Chi bộ đầu tiên ở huyện Duyên Hải. Trong đêm tối của bạo quyền đế quốc phong kiến, Nhân dân Duyên Hải sớm giác ngộ cách mạng từ năm 1930 đã xuất hiện một số ít những người cộng sản đầu tiên với sự ra đời của Chi bộ Đảng tại xã Long Vĩnh (năm 1933).

Độc giả sẽ được tìm hiểu về quá trình chuẩn bị khởi nghĩa Cách mạng tháng Tám năm 1945 ở Duyên Hải, với sự quyết tâm giành thắng lợi cùng những chiến công hiển hách đến ngày 27/8/1945 việc giành chính quyền ở các xã trong toàn huyện hoàn tất. Ngày 02/9/1945 Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc “Tuyên ngôn độc lập” tuyên bố sự ra đời của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Một trang sử mới mở ra cho dân tộc Việt Nam, cho đồng bào Duyên Hải.

Khép lại cuộc kháng chiến chống Pháp đầy gian khó lại tiếp nối những tháng năm vô vàn gian khổ trong kháng chiến chống Mỹ tại Duyên Hải (1954 - 1975). Trong thời gian chống chiến tranh đặc biệt ở Chương V (1961 - 1965), để lại ấn tượng nhất có lẽ là câu chuyện về chị Huỳnh Thị Cẩm, người dẫn đầu nhiều cuộc đấu tranh thắng lợi, chồng hy sinh tròn 100 ngày chị xin phép gia đình đấu tranh, bồng cháu Dũng con chị hòa vào dòng người tiến thẳng vào tề xã Ba Động, mặc địch đánh túi bụi chị vẫn hiên ngang bồng con tiến lên phía trước, hô vang khẩu hiệu: “Đả đảo ác ôn! Ngưng ngay hành động bắn pháo giết hại dân lành”. Viên đạn xuyên qua ngực, máu đỏ thấm trào ra, chị quấn chiếc khăn rằn lên vết thương, tay vẫn bồng đứa con thương yêu hô to “Đả đảo bọn giết người! Đả đảo ác ôn!... Chị em chúng tôi đấu tranh để được yên ổn làm ăn, không bị bắn phá, vậy mà bọn ác ôn bắn chúng tôi”, chị mở khăn rằn máu trào ra “Các anh xem đây”, tốp lính khựng lại, tỏ vẻ cảm động, không đàn áp. Chị Cẩm lảo đảo bước tới, kiệt sức trao cháu Dũng cho chị kế bên dặn dò “Tay cháu cũng bị gãy, hãy băng bó cho cháu. Kẻ thù rất dã man, chị em hãy đoàn kết và dũng cảm đấu tranh để trả thù cho tôi, cho đồng bào mình…”. Rồi chị trút hơi thở cuối cùng. Trước sự phẫn nộ của đồng bào, đêm đó địch bí mật bỏ đồn, rút quân chạy về Long Toàn. Xã Trường Long Hòa hoàn toàn giải phóng. Trong giai đoạn này còn thể hiện sự mưu trí, sáng tạo của Nhân dân Duyên Hải che mắt địch, ngụy trang cho các con tàu, chuyên chở và cất giấu, bảo quản an toàn cho hàng ngàn tấn vũ khí giữa cả lúc tàu mắc cạn cũng như khi địch đưa hàng đoàn máy bay khu trục đến oanh tạc những vùng chúng nghi ngờ có kho vũ khí.

Sự bất khuất, thông tuệ của quân và dân Duyên Hải tiếp tục được thể hiện nổi bật trong cuộc tổng tiến công giữa lúc Mỹ tiến hành chiến tranh cục bộ (1965 - 1968), Việt Nam hóa chiến tranh (1969 - 1972), cuộc tiến công địch vi phạm Hiệp định Paris - hoàn thành sự nghiệp chống Mỹ cứu nước giải phóng huyện nhà (1973 – 1975), trải qua 21 năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, quân, dân Duyên Hải đã sử dụng phương châm 03 mũi bằng đường lối du kích chiến tranh nhân dân của Đảng đã lập được những thành tích to lớn: đánh 18.346 trận, loại ngoài vòng chiến đấu 17.362 tên, 7.114 tên đào rã ngũ, đầu hàng 414 tên… Bộ đội tỉnh kết hợp với địa phương quân đánh 513 trận, loại ngoài vòng chiến đấu 8.156 tên, thu chiến lợi phẩm: 3.729 súng các loại… Đồng bào Duyên Hải đã phải đương đầu với gian nan trùng điệp, vượt qua tổn thất hy sinh về người và của để đánh thắng đế quốc xâm lược trên quê hương xứ sở. Có biết bao chiến sĩ trung kiên, gan dạ, những cán bộ đã ngã xuống vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, vì lý tưởng cao đẹp mà họ hằng ôm ấp. Sự hy sinh anh dũng ấy đã mang lại ý nghĩa cống hiến lớn lao làm cho lá cờ cách mạng thêm đỏ thắm để thế hệ ngày nay tạc dạ tri ân, mãi mãi nhớ ơn người nằm xuống.

Trong 45 năm đấu tranh cách mạng, trải những thăng trầm, niềm vui xen lẫn cay đắng xót xa, đã có biết bao máu và nước mắt đã chảy, bao nỗi truân chuyên đọa đày nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng và truyền thống yêu quê hương đất nước của nhân dân Duyên Hải đã vượt qua mọi gian nan giành thắng lợi hoàn toàn. Năm tháng trôi qua nhưng truyền thống đấu tranh cách mạng của Đảng bộ và nhân dân Duyên Hải vẫn còn đọng mãi trong ký ức của chúng ta. Truyền thống ấy đã tổng kết được là “bảo vật” đã tạo lập bằng biết bao công sức, máu và nước mắt và truyền lại cho thế hệ trẻ tương lai. Thế hệ ngày nay cần giữ gìn và phát huy “bảo vật” ấy ngày càng đẹp hơn, luôn là vườn hồng của cuộc sống, cùng đoàn kết gắn bó xây dựng quê hương giàu đẹp, biết trân quý độc lập, hòa bình của ngày hôm nay. Quyển sách này có tại Thư viện tỉnh Trà Vinh, mời độc giả tìm xem.

ĐINH THANH