Lại chuyện doanh nghiệp khó tiếp cận vốn vay

Sản xuất phụ tùng xe máy tại Công ty cổ phần Xích-líp Đông Anh. Ảnh: DUY LINH

Trong cuộc giao ban doanh nghiệp do Sở Công thương thành phố Hà Nội vừa tổ chức, lĩnh vực sản xuất công nghiệp đã có nhiều tín hiệu đáng mừng về khả năng duy trì và hồi phục. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có giải pháp hữu hiệu cho vấn đề vốn, nhất là mâu thuẫn "thừa tiền - thiếu vốn" mà cả doanh nghiệp và ngân hàng đều đang vướng mắc.

Thời gian qua, nhiều doanh nghiệp của Hà Nội đã nỗ lực triển khai các giải pháp để tiết kiệm chi phí, tái cơ cấu, nhằm vượt qua giai đoạn khó khăn, duy trì sức tăng trưởng. Chủ tịch HĐQT Công ty CP Khóa Việt - Tiệp Lương Văn Thắng chia sẻ, cùng với việc tạo điều kiện của UBND thành phố Hà Nội và Sở Công thương, công ty đã thường xuyên tham gia các chương trình triển lãm, hội chợ, quảng bá sản phẩm. Từ đầu năm đến nay, công ty đã tham gia năm hội chợ trong nước, một hội chợ tại Thái-lan và nhiều chương trình bán hàng hưởng ứng Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam. Nhờ vậy, người tiêu dùng, nhất là người dân ở các vùng nông thôn, vùng khó khăn đã biết đến sản phẩm khóa Việt - Tiệp. Doanh số bán hàng tăng, lượng hàng tồn kho giảm. Tiếp thu những ý kiến đóng góp của khách hàng, công ty đã nắm bắt đúng nhu cầu và đầu tư theo chiều sâu để có sản phẩm chất lượng mà giá hợp lý. Đồng thời, tăng chiết khấu cho các đại lý, cửa hàng nhưng không tăng giá sản phẩm để đẩy mạnh tiêu thụ. Ông Thắng nhấn mạnh: "Giá bán mỗi chiếc khóa chỉ từ 10 đến 15 nghìn đồng, nhưng chúng tôi góp nhặt, trân trọng từng nghìn một để thành tiền tỷ. Mười tháng đầu năm, giá trị sản xuất công nghiệp của công ty đạt 337,5 tỷ đồng, doanh thu 497,4 tỷ đồng. Gần 10 nghìn chiếc khóa đã được bán ra, tạo thu nhập bình quân 5,5 triệu đồng/người/tháng cho khoảng 1.000 cán bộ, công nhân viên của công ty".

Đại diện Công ty CP Xích-líp Đông Anh cũng cho biết những tín hiệu vui. So với năm 2012, tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp có khởi sắc, dù tỷ suất lợi nhuận trên doanh số giảm so với các năm trước. Mười tháng đầu năm giá trị sản xuất công nghiệp đạt 710 tỷ đồng, doanh thu đạt 760 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế đạt 34 tỷ đồng. Gần 1.700 lao động của công ty được hưởng mức lương từ năm đến sáu triệu đồng/người/tháng. Đời sống người lao động ổn định.

Lãnh đạo Sở Công thương Hà Nội cho biết, tốc độ tăng trưởng công nghiệp trên địa bàn vẫn duy trì được mức tăng trưởng ổn định. Lũy kế mười tháng, chỉ số sản xuất công nghiệp đã tăng 4,4% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, các ngành dệt may, hóa chất, kim loại, phân phối điện - khí đốt... đều tăng khá so với toàn ngành. Tổng mức hàng hóa bán ra và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trên địa bàn đạt 1.340 nghìn tỷ đồng, tăng 13% so với cùng kỳ năm trước...

Tuy nhiên, hầu hết các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ, vẫn đang gặp khó khăn về nguồn vốn. Tổng Giám đốc Nhà máy ô-tô Xuân Kiên (Vinaxuki) Bùi Ngọc Huyên nêu thực tế, dù lãi suất đã hạ, chỉ còn từ bảy đến 9%/năm, nhưng không phải doanh nghiệp nào cũng được hưởng mức lãi suất này. Chỉ có một số doanh nghiệp "thân quen" hoặc đang hoạt động "khỏe" được tiếp cận. Còn lại, phần lớn các doanh nghiệp vẫn phải vay vốn với lãi suất từ 10 đến 12%/năm hoặc không đủ điều kiện vay vốn. Nhiều trường hợp doanh nghiệp bị ngân hàng từ chối thẳng thừng hoặc gây khó dễ trong quá trình vay. Theo báo cáo của Sở Công thương, chín tháng đầu năm, tổng nguồn vốn huy động (tiền gửi) của các tổ chức tín dụng Hà Nội tăng 14,7% so với cùng kỳ năm trước và tăng 9,11% so với cuối năm 2012. Trong khi tổng dư nợ tín dụng (tiền cho vay) chỉ tăng 11,9% so với cùng kỳ năm trước và tăng 3,49% so với cuối năm 2012. "Sự chênh lệch này cho thấy ngân hàng đang dư thừa tiền. Trong khi doanh nghiệp lại thiếu vốn" - ông Huyên nhấn mạnh. Tổng Giám đốc Công ty CP Kim khí Thăng Long Phạm Hồng Thanh cũng có chung nhận định, nhiều doanh nghiệp vẫn đang gặp khó khăn về nguồn vốn. Các chương trình hỗ trợ của thành phố đã thể hiện sự quan tâm đến doanh nghiệp, nhưng chưa đủ mạnh để tạo bước đột phá cho doanh nghiệp phát triển.

Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Hà Nội Trần Quốc Hùng thừa nhận, tỷ lệ giữa tăng trưởng nguồn vốn và dư nợ tín dụng chưa tương xứng. Điều này chứng tỏ khả năng hấp thụ vốn của thị trường Hà Nội không tốt. Một phần trong đó là trách nhiệm của ngành ngân hàng. Hiện nay, phía ngân hàng đang tích cực tìm mọi giải pháp để giúp đỡ doanh nghiệp như cải cách hành chính, mở rộng đội ngũ tiếp xúc với các doanh nghiệp để có được sự hợp tác thân thiện, khăng khít hơn. Đồng thời, công khai số điện thoại đường dây nóng để tiếp nhận, xử lý kịp thời những kiến nghị của doanh nghiệp. Tuy nhiên, ông Hùng cũng chia sẻ, ngân hàng ngoài việc kinh doanh hiệu quả, giúp doanh nghiệp sản xuất, thì cũng phải cân đối, bảo đảm sự an toàn cho tiền gửi. Phía ngân hàng đề nghị các doanh nghiệp khi ký kết các khoản vay phải tìm hiểu, nghiên cứu kỹ các điều kiện và quan hệ tín dụng để tránh các xung đột giữa hai bên.

Ngoài tiếp tục triển khai các giải pháp đã có, UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành thêm quyết định về thí điểm hỗ trợ lãi suất vốn vay cho các doanh nghiệp để sản xuất, kinh doanh. Cụ thể, các doanh nghiệp được hỗ trợ lãi suất 0,2%/tháng đối với các khoản vay theo hợp đồng tín dụng được ký kết trong năm 2013 và giải ngân trong quý IV-2013, thời gian hỗ trợ là ba tháng. Trong tình hình hiện tại, sự hỗ trợ và các giải pháp của thành phố đang góp phần tiếp sức cho các doanh nghiệp. Nhưng quan trọng hơn, mỗi doanh nghiệp phải tự lực tổ chức, cơ cấu lại sản xuất, kinh doanh; triệt để tiết kiệm vật tư, chi phí; nâng cao năng suất lao động; tìm kiếm thị trường... Đồng thời, cộng đồng doanh nghiệp Hà Nội cũng nên tăng cường gặp gỡ, liên kết để hỗ trợ nhau trong hợp tác sản xuất, kinh doanh, cùng vượt qua khó khăn.

NGUYÊN TRANG