Không để hình thành băng nhóm 'tội phạm đường phố'

Cục Cảnh sát hình sự, Bộ Công an cho biết, tại một số địa phương tình trạng các băng nhóm cướp, cướp giật tài sản mặc dù ít tuổi nhưng thủ đoạn manh động, liều lĩnh, tấn công người đi đường; các đối tượng tàng trữ hung khí, vũ khí khi tham gia giao thông sẵn sàng gây án; các nhóm đối tượng thông qua các hội nhóm trên mạng xã hội, tụ tập đua xe, mang theo hung khí, vũ khí gây rối trật tự công cộng, giải quyết mâu thuẫn diễn biến phức tạp. Nhiều vụ gây hậu quả chết người.

Cơ quan Công an kịp thời ngăn chặn nhóm thanh, thiếu niên mang theo hung khí, vỏ chai bia để giải quyết mâu thuẫn ở TP Ninh Bình.

Trước tình hình trên, ngày 13/5/2022, Bộ Công an ban hành Điện số 58 về phòng, chống "tội phạm đường phố", trong đó tập trung phòng ngừa, đấu tranh với các băng nhóm tội phạm, tội phạm sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ; đối tượng lưu manh, côn đồ, đối tượng có biểu hiện "ngáo đá", tâm thần…

Qua báo cáo của Cục Cảnh sát hình sự, từ năm 2022, tình hình tội phạm tiếp tục có những diễn biến phức tạp, xảy ra 44.353 vụ phạm tội về TTXH tuy giảm 7,1% so với năm 2019, giảm 5,6% so với năm 2020 nhưng tăng 6,29% so với năm 2021. Theo số liệu thống kê, từ đầu năm 2023 đến nay toàn quốc xảy ra 48 vụ các nhóm thanh, thiếu niên sử dụng vũ khí, hung khí nguy hiểm giải quyết mâu thuẫn tại 27 địa phương; trong đó 12 vụ có hậu quả chết người, 6 vụ nghi vấn sử dụng các loại súng công cụ hỗ trợ, 2 vụ đối tượng chống đối lực lượng Công an...

Tình trạng các nhóm thanh thiếu niên giải quyết mâu thuẫn, hỗn chiến, gây rối trật tự công cộng trên đường phố gia tăng tại hầu hết các địa phương trên toàn quốc, trong đó chủ yếu tại TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương, Kiên Giang, Hải Phòng, Quảng Ninh, Quảng Nam, Đà Nẵng, Bình Thuận, Bình Định, Lâm Đồng, Tây Ninh, Tiền Giang, Bắc Giang, Vĩnh Long, Vĩnh Phúc, Hải Dương, Ninh Bình…

Thời gian các vụ việc xảy ra thường vào ban đêm, nhất là trước, trong các kỳ nghỉ lễ, nghỉ hè, tại những địa bàn tập trung nhiều trường đại học, khu công nghiệp, có các đường giao thông lớn, tại khu vực giáp ranh với các thành phố lớn, các địa bàn du lịch. Các vụ "hỗn chiến" đã làm 68 người chết, hàng trăm người bị thương.

Nhiều đối tượng còn đe dọa, ném chai xăng, tấn công người đi đường, gây ra cảm giác bất an cho người dân tại nơi công cộng, trên đường giao thông. Trong số đó chỉ có khoảng 25 vụ được kịp thời phát hiện, ngăn chặn (chiếm 8,33%). Thậm chí, khi lực lượng Công an ngăn chặn, vây bắt, các đối tượng còn lao thẳng xe vào lực lượng chức năng, chống trả, giải cứu đồng bọn, thậm chí nổ súng về phía tổ công tác, đập phá phương tiện công vụ, quay phim, livestream kích động, vu khống trên mạng xã hội gây hoang mang, bức xúc dư luận.

Cũng theo Cục Cảnh sát hình sự, nguyên nhân phần lớn là do mâu thuẫn giữa các cá nhân từ trước, ghen tuông, mâu thuẫn trên mạng xã hội, khi tham gia giao thông, trong lúc ăn nhậu. Một số vụ do tranh giành địa bàn, "bảo kê" tệ nạn xã hội như cờ bạc, mại dâm, "bảo kê" nhà hàng, lấn chiếm đất đai, siết nợ, đòi nợ của các băng nhóm tội phạm. Các đối tượng sử dụng mạng xã hội, thành lập các hội nhóm tiêu cực để kêu gọi, tụ tập khi cần giải quyết mâu thuẫn. Có nhiều vụ trên 30 đối tượng tham gia. Hung khí, vũ khí sử dụng thường là đao, kiếm, hung khí tự chế, chai thủy tinh (bom xăng), gạch đá, được chuẩn bị, cất giấu từ trước với số lượng lớn, có 15 vụ sử dụng súng để gây án với hành vi manh động, liều lĩnh.

Đơn cử, ngày 11/7 vừa qua, Cơ quan CSĐT Công an TP Ninh Bình ra quyết định khởi tố vụ án hình sự "Gây rối trật tự công cộng", xảy ra tối 22/4, rạng sáng 23/4, tại địa bàn huyện Yên Khánh và TP Ninh Bình; ra quyết định khởi tố bị can đối với 23 đối tượng về hành vi "Gây rối trật tự công cộng"; ra lệnh bắt bị can để tạm giam đối với 10 đối tượng.

Trước đó, khoảng 21h30' ngày 22/4, 2 đối tượng Hoàng Minh Quân (SN 2004), Trần Ngọc Điệp (SN 2006), cùng trú huyện Kim Sơn (Ninh Bình) rủ 28 đối tượng (trong đó có 3 đối tượng ở Yên Khánh và 25 đối tượng từ Kim Sơn) đem theo hung khí gồm dao phóng lợn, đinh ba, két vỏ chai bia, chai Coca-Cola đi lên TP Ninh Bình đua xe và tìm đánh nhóm nam thanh niên tại TP Ninh Bình.

Quá trình di chuyển tuyến đường tại TP Ninh Bình và huyện Yên Khánh, nhóm đối tượng điều khiển xe lạng lách đánh võng, phóng nhanh vượt ẩu. Khi phát hiện người đang tham gia giao thông, các đối tượng điều khiển xe áp sát, sử dụng dao phóng lợn và cây đinh ba đâm chọc vào người điều khiển xe, sau đó sử dụng chai bia đập vào người, đập phá tài sản của các nạn nhân.

Một vụ việc khác xảy ra vào đêm mùng 7, rạng sáng 8/7, 11 đối tượng do Nguyễn Duy Thiện (SN 2007), trú tại huyện Yên Khánh (Ninh Bình) và Nguyễn Văn Văn (SN 2006), Nguyễn Văn Lương (SN 2003), Mai Văn Sỹ (SN 2005), cùng trú tại huyện Nga Sơn, Thanh Hóa cầm đầu đi trên 6 xe máy, mang theo dao bầu, tuýp sắt, dao phóng cùng vỏ chai bia điều khiển xe lên TP Ninh Bình với tốc độ cao, lạng lách, đánh võng để tìm một nhóm thanh thiếu niên khác với mục đích đánh nhau do mâu thuẫn từ trước đó.

Chưa dừng ở đó, khi đến địa phận phường Ninh Sơn, TP Ninh Bình, nhóm này đã dùng dao phóng đâm xuyên qua cánh tay trái của một nam thanh niên đang điều khiển xe máy. Khi đi đến ngã ba Thông thuộc địa bàn huyện Yên Khánh, các đối tượng rủ thêm 8 thanh, thiếu niên đi trên 7 xe máy, khi đến khu vực ngã 4 Kỳ Lân, TP Ninh Bình các đối tượng đã dùng dao phóng chém vào xe và dùng vỏ chai bia ném vào xe của một người dân trên đường. Công an TP Ninh Bình đã tạm giữ hình sự đối với Nguyễn Duy Thiện, Nguyễn Văn Văn, Nguyễn Văn Lương, Mai Văn Sỹ, hiện đang tiếp tục điều tra, củng cố hồ sơ để xử lý theo quy định.

Đáng chú ý, đã phát hiện một số vụ mua bán, tàng trữ các loại súng, công cụ hỗ trợ với số lượng hàng trăm khẩu súng như ở Kiên Giang, TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, Thanh Hóa, Đồng Nai; các băng nhóm cướp, cướp giật hoạt động lưu động, lợi dụng các lễ hội, điểm du lịch để hoạt động (Thanh Hóa). Hiện Công an các địa phương đã nâng cao nhận thức và trách nhiệm trong giải quyết các vụ án, vụ việc liên quan đến tội phạm nêu trên.

Ngoài ra, tổ công tác đặc biệt tại một số địa phương đã phát hiện nhiều đối tượng nghiện, tàng trữ, vận chuyển ma túy, vũ khí, "tín dụng đen", trộm cắp, cướp, cướp giật, các băng, nhóm đối tượng sử dụng hung khí, vũ khí để giải quyết mâu thuẫn… từ đó ngăn chặn ngay từ giai đoạn chuẩn bị như Công an TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai…

Trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc, thời gian qua xuất hiện tình trạng các đối tượng là thanh, thiếu niên, học sinh…, tụ tập thành các nhóm đông người, điều khiển xe mô tô, chở 2 người, 3 người mang theo hung khí thô sơ như dao, phóng, tuýp sắt, vỏ chai bia lạng lách, đánh võng, bấm còi, rú ga trên các tuyến đường TP Vĩnh Yên, Phúc Yên, huyện Bình Xuyên, Tam Đảo, Vĩnh Tường… Trước tình hình trên, để đáp ứng yêu cầu thực tiễn công tác, Công an tỉnh Vĩnh Phúc đã xây dựng Đề án "Phòng ngừa, đấu tranh với nhóm thanh, thiếu niên sử dụng vũ khí, hung khí nguy hiểm giải quyết, thực hiện các hành vi phạm tội, vi phạm pháp luật trên các địa bàn trọng điểm, tuyến giao thông đường bộ" và được triển khai thực hiện từ tháng 6/2023 đến hết năm 2027.

Dự báo tình hình kinh tế - xã hội vẫn có nhiều tác động tiêu cực đến tình hình tội phạm về TTXH, phát sinh nhiều mâu thuẫn, trong đó có hoạt động của các băng nhóm, đối tượng hình sự tiếp tục diễn biến phức tạp, đối tượng sử dụng hung khí, vũ khí giải quyết mâu thuẫn, tranh giành địa bàn, "hỗn chiến"…

Để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm, kịp thời xử lý các tình huống phức tạp, Cục Cảnh sát hình sự đã có văn bản đề nghị Giám đốc Công an các địa phương và chỉ đạo hệ lực lượng tăng cường phòng, chống tội phạm này; rà dựng, quản lý các đối tượng có điều kiện, khả năng phạm tội, nhất là các băng nhóm, nhóm đối tượng chưa đủ tiêu chí, các nhóm thanh, thiếu niên hư tại địa bàn, các đối tượng liên quan đến "tín dụng đen", vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ...

Các địa phương khẩn trương nghiên cứu kinh nghiệm, thành lập các mô hình tổ công tác đặc biệt để thường xuyên tuần tra, phát hiện, trấn áp, xử lý tội phạm; nắm tình hình trên không gian mạng, các hội nhóm tiêu cực, hành vi vi phạm pháp luật để kịp thời thông báo cho Công an các đơn vị, địa phương phòng ngừa, ngăn chặn.

Công an các đơn vị, địa phương tiếp tục đấu tranh, xử lý nghiêm đối với các hành vi liên quan đến vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ theo Kế hoạch số 105/KH-BCA-C06. Tập trung điều tra, truy xét đến cùng nguồn gốc vũ khí, hung khí trong các vụ án để xử lý nghiêm.

Minh Hiền