Khảo sát học sinh lớp 10, 11 có đi ngược Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT?
Tổ chức khảo sát học sinh lớp 10, 11 theo mẫu đề tham khảo thi tốt nghiệp năm 2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo là có dấu hiệu đi ngược Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT.
Ngày 29/12/2023, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố cấu trúc và đề minh họa cho kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2025. Minh họa: chinhphu.vn
Đến thời điểm này, một số địa phương trên cả nước đã tổ chức cho học sinh lớp 10, 11 làm bài khảo sát theo mẫu đề tham khảo thi tốt nghiệp năm 2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Mục đích của việc khảo sát này là nhằm định hướng học tập, giúp học sinh và các trường chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025 theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Tuy vậy, nhiều giáo viên nêu quan điểm, việc Sở Giáo dục và Đào tạo địa phương và các nhà trường tổ chức khảo sát học sinh lớp 10, 11 theo mẫu đề tham khảo thi tốt nghiệp năm 2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo là có dấu hiệu đi ngược với Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT.
Khảo sát lớp 10, 11 là tăng thêm kì kiểm tra, đánh giá, tạo áp lực cho học sinh
Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT quy định về đánh giá học sinh trung học cơ sở và học sinh trung học phổ thông như sau (trích):
Đánh giá thường xuyên: Đối với môn học đánh giá bằng nhận xét kết hợp đánh giá bằng điểm số (không bao gồm cụm chuyên đề học tập), chọn số điểm đánh giá thường xuyên trong mỗi học kì như sau:
Môn học có 35 tiết/năm học: 02 điểm đánh giá thường xuyên. Môn học có trên 35 tiết/năm học đến 70 tiết/năm học: 03 điểm đánh giá thường xuyên. Môn học có trên 70 tiết/năm học: 04 điểm đánh giá thường xuyên.
Đánh giá định kì: Trong mỗi học kì, mỗi môn học đánh giá bằng nhận xét có 01 (một) lần đánh giá giữa kì và 01 (một) lần đánh giá cuối kì.
Theo quy định này, ví dụ, môn Ngữ văn 11 có 04 cột điểm đánh giá thường xuyên (hệ số 1), 01 cột điểm đánh giá giữa kì (hệ số 2) và 01 cột điểm đánh giá cuối kì (hệ số 3)/học kì. Tổng cộng có 06 cột điểm/học kì.
Còn theo Thông tư 58/2011/TT-BGDĐT, môn Ngữ văn 11 có 04 điểm kiểm tra thường xuyên (hệ số 1), 04 điểm kiểm tra viết (hệ số 2) và 01 điểm kiểm tra học kì (hệ số 3)/học kì. Tổng cộng có 09 cột điểm/học kì.
Như vậy, Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT đã giảm 3 cột điểm kiểm tra hệ số 2 so với Thông tư 58/2011/TT-BGDĐT, là nhằm giảm tải áp lực cho học sinh trong việc làm bài kiểm tra.
Thế nhưng, việc khảo sát học sinh lớp 10, 11 theo mẫu đề tham khảo thi tốt nghiệp năm 2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo cho thấy các nhà trường và ngành giáo dục một số địa phương đang đi ngược với tinh thần của Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT - nghĩa là tăng thêm kì kiểm tra đánh giá.
Cùng với đó, Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT quy định kiểm tra đánh giá học sinh có độ mở, độ phủ phạm vi kiến thức rất rộng chứ không chỉ qua một bài khảo sát tự luận hoặc trắc nghiệm.
Theo đó, đánh giá thường xuyên được thực hiện thông qua: hỏi - đáp, viết, thuyết trình, thực hành, thí nghiệm, sản phẩm học tập.
Còn đánh giá định kì (không thực hiện đối với cụm chuyên đề học tập), gồm đánh giá giữa kì và đánh giá cuối kì, được thực hiện thông qua: bài kiểm tra (trên giấy hoặc trên máy tính), bài thực hành, dự án học tập.
Ví dụ, khảo sát môn Ngữ văn 11 chỉ đánh giá được năng lực đọc hiểu và viết (nghị luận xã hội, nghị luận văn học) học sinh.
Trong khi đó, đối với các bài kiểm tra thường xuyên/định kì môn Ngữ văn 11 lớp 11, giáo viên có thể đánh giá năng lực học sinh qua các bài vấn đáp hoặc làm dự án/sản phẩm học tập.
