Khai mạc phiên chất vấn, trả lời chất vấn của Quốc hội - Nhiều vấn đề 'nóng' lĩnh vực tài chính

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu khai mạc phiên họp 31 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Đây là phiên họp dành toàn bộ thời gian 1 ngày để chất vấn, trả lời chất vấn và tranh luận chất vấn.

Phát biểu khai mạc phiên họp, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh: “Đề nghị Bộ Tài chính và Ngoại giao nêu cao tinh thần trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước, Nhân dân về các nội dung được chất vấn và trả lời chất vấn thẳng thắn, đúng trọng tâm vấn đề; không chỉ nhìn rõ nguyên nhân, có giải pháp khắc phục ngay mà còn phải tạo sự chuyển biến đồng bộ, thực tế và mang tính chiến lược lâu dài”.

Buổi sáng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc chịu trách nhiệm trả lời chính về các nhóm vấn đề đang rất “nóng” thuộc lĩnh vực quản lý: công tác quản lý, giám sát hoạt động kinh doanh bảo hiểm và các hoạt động dịch vụ thuộc lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm nhân thọ; việc thẩm định, cấp phép hoạt động của các công ty làm dịch vụ liên quan đến tài chính; việc thực hiện pháp luật đối với hoạt động kinh doanh xổ số, đặt cược, casino và trò chơi điện tử có thưởng; thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan; phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; công tác quản lý giá và việc quyết định giá hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc chịu trách nhiệm trả lời chính trong phiên chất vấn, trả lời chất vấn buổi sáng.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhìn nhận: “Do phát triển nhanh, trong thời gian qua, thị trường bảo hiểm, đặc biệt là bảo hiểm nhân thọ đã phát sinh một số vấn đề về chất lượng hoạt động tư vấn, cũng như dịch vụ chăm sóc và giải quyết quyền lợi bảo hiểm cho khách hàng. Cùng với đó, nếu như trước đây, thị trường chỉ có kênh đại lý truyền thống, thì thời gian qua đã hình thành thêm nhiều kênh phân phối khác là các đại lý tổ chức mà điển hình là kênh phân phối qua ngân hàng Bancassurance. Bancassurance giúp hoạt động khai thác bảo hiểm trở nên đa dạng, nhưng cũng tạo ra sự phức tạp hơn, cần chúng ta nhìn nhận lại và chấn chỉnh để hoạt động đúng hướng, lành mạnh”.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Quốc Hận, Phó trưởng Đoàn phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau và Đại biểu Quốc hội Nguyễn Duy Thanh đồng chủ trì điểm cầu Cà Mau tham dự phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Quốc hội.

Thị trường bảo hiểm đang được tiếp tục hoàn thiện về mặt cơ chế chính sách; tăng cường công tác quản lý, giám sát, thanh tra, kiểm tra; đẩy mạnh công tác giáo dục, tuyên truyền để phổ biến pháp luật.

Qua thanh tra đã phát hiện và xử lý các sai phạm về việc ban hành quy trình, quy chế, sai phạm về việc tuân thủ biểu phí sản phẩm, đại lý bảo hiểm không tuân thủ quy định công ty và quy định pháp luật. Kiến nghị xử lý về tài chính tổng số tiền là 21.000 tỷ đồng; về hành chính, xử phạt vi phạm hành chính đối với 2 doanh nghiệp bảo hiểm, phạt tiền 310 triệu đồng và các hình thức xử phạt bổ sung.

Về những sai phạm của kiểm toán tư nhân trong thời gian qua gây nhiều bức xúc, ông Hồ Đức Phớc đánh giá: “Có thể là do năng lực, có thể là do “cấu kết” để vi phạm. So sánh với thế giới, lực lượng kiểm toán độc lập của nước ta vẫn còn rất ít, vì vậy thời gian tới sẽ tiếp tục tập trung nâng cao chất lượng, số lượng của đội ngũ này. Bên cạnh đó là hoàn thiện về thể chế, chính sách, không tạo kẽ hở để xảy ra sai phạm, vi phạm trong lĩnh vực kiểm toán”.

Ý kiến tranh luận của ĐBQH Tạ Văn Hà tại nghị trường về vấn đề công ty thẩm định giá cho rằng: “Có hay không sự “tiếp tay”, “cấu kết” để sai phạm? Câu chuyện này có xuất phát từ việc phát triển “quá nóng” của các công ty thẩm định giá?”. Bộ trưởng Bộ Tài chính nhận định: “Sai phạm xuất phát từ thẩm định viên lợi dụng những sơ hở của chính sách, pháp luật để trục lợi chứ không phải là sự phát triển rầm rộ của các công ty thẩm định giá, vì cả nước chỉ có khoảng 300 công ty đủ điều kiện được cấp phép hoạt động”.

Về hình thức kinh doanh casino, ông Phớc khẳng định chỉ cấp phép kinh doanh casino cho các dự án quy mô lớn tại các khu dịch vụ, du lịch, thương mại, vui chơi giải trí tổng hợp với tổng mức đầu tư tối thiểu là 02 tỷ đô la Mỹ; chỉ được tổ chức kinh doanh casino sau khi dự án đã giải ngân tối thiểu 50% tổng vốn đầu tư. Địa điểm kinh doanh casino được Bộ Chính trị chấp thuận đối với từng dự án cụ thể và phải được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật đầu tư. Ban cán sự Đảng Bộ Tài chính đang báo cáo Bộ Chính trị xin chủ trương về thí điểm cho người Việt vào chơi casino tiếp tục theo nguyên tắc thận trọng, trước mặt chỉ tập trung tại Phú Quốc, Vân Đồn là 2 dự án đã được Bộ Chính trị phê duyệt; chưa mở rộng thí điểm cho dự án casino khác và một số nội dung khác về hoạt động kinh doanh casino để sửa đổi, bổ sung Nghị định số 03/2017/NĐ-CP nhằm hoàn thiện khung khổ pháp lý.

Chống buôn lậu cũng là vấn đề được các đại biểu hết sức quan tâm. Tội phạm xảy ra trên tất cả các tuyến biên giới, tuyến đường bộ, tuyến biển, tuyến hàng không và đa dạng về chủng loại hàng lậu, trong đó nổi cộm là tội phạm ma xuyên biên giới.

Tính từ ngày 16/12/2022 đến 15/02/2024, toàn ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 18.468 vụ việc vi phạm pháp luật Hải quan, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 15.765 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan đã khởi tố 43 vụ, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 204 vụ. Số tiền thu nộp ngân sách Nhà nước: 588 tỷ đồng. Trong công tác đấu tranh phòng, chống ma túy, ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ 331 vụ/365 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 151 vụ. Tang vật thu được trên 3 tấn ma túy các loại.

Bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc với chủ xe máy, quản lý giá xăng dầu cũng là những vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm. “Bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc đối với chủ xe máy là chính sách cần thiết đối với những đối tượng yếu thế, khi đóng góp ít mà lợi ích nhiều, thủ tục thụ hưởng cũng đang đơn giản hóa khi chỉ các vụ việc chết người mới cần giấy tờ liên quan đến công an. Quản lý giá xăng dầu ở nước ta thời gian qua đã có nhiều giải pháp như giảm thuế môi trường, lập quỹ bình ổn giá, về lâu dài, là nhận thức và việc sử dụng thay thế các nguồn năng lượng sạch, năng lượng tái tạo thay thế để giảm thiểu tác động môi trường và hướng đến mục tiêu phát triển bền vững”, ông Phớc cho biết.

Đối với ý kiến mức thuế thu nhập cá nhân không còn phù hợp, ông Phớc chia sẻ: “Muốn thay đổi mức thuế thu nhập cá nhân thì phải sửa đổi luật liên quan, theo lộ trình, đến năm 2025 Bộ Tài chính sẽ có quan điểm rõ ràng về vấn đề này trong dự thảo luật sửa đổi, bổ sung và chắc chắn sẽ phù hợp hơn so với quy định hiện tại”.

Về giá điện, giá máy bay, ý kiến chất vấn đặt ra: “Chỉ có tăng chứ không có giảm, nhưng tăng vẫn lỗ. Cần minh bạch hóa và có cơ chế để kiểm soát giá hiệu quả”. Ông Hồ Đức Phớc cho rằng: “Giá vé máy bay thuộc trách nhiệm của Bộ Giao thông vận tải và doanh nghiệp bay, lĩnh vực hàng không đang khó khăn do suy thoái kinh tế toàn cầu. Vấn đề tái cơ cấu lĩnh vực hàng không đang được tích cực thực hiện. Giá của các loại mặt hàng đặc thù như điện thực hiện theo quy định và do Bộ Công thương chủ trì, đảm bảo hài hòa lợi ích và trách nhiệm các bên và đang được tiếp tục nghiên cứu những cơ chế tính toán hợp lý hơn, rõ ràng hơn”.

Phiên chất vấn, trả lời chất vấn buổi sáng diễn ra sôi nổi, chất lượng, trách nhiệm với 43 câu hỏi chất vấn, 4 câu tranh luận chất vấn. Những vấn đề liên quan đến thẩm quyền của bộ, ngành khác và Chính phủ sẽ được giải trình, tiếp thu bằng văn bản gởi đến các đại biểu./.

Quốc Rin