Israel tấn công Rafah, đàm phán không có thỏa thuận: Những hy vọng tan vỡ

Một mục tiêu tấn công ở Rafah ngày 8.5. Ảnh: Reuters/Mohammed Salem

Đàm phán kết thúc không có thỏa thuận

Tại Cairo, các phái đoàn từ Hamas, Israel, Mỹ, Ai Cập và Qatar đã gặp nhau trong hai ngày 8 - 9.5. Theo các nguồn tin an ninh Ai Cập, các cuộc đàm phán đã đạt được một số tiến triển nhưng không đạt được thỏa thuận nào.

Izzat El-Risheq, một thành viên văn phòng chính trị của Hamas tại Qatar, cho biết phái đoàn Hamas đã rời Cairo vào sáng 10.5, tái khẳng định sự tán thành đề xuất ngừng bắn của các nhà hòa giải. Kế hoạch này đòi hỏi Israel phải thả các con tin bị giam giữ ở Gaza và một số người Palestine bị Israel bỏ tù.

Hamas cho rằng, “bóng hiện đang nằm trong sân Israel”, đổ lỗi cho Israel về sự thất bại của đàm phán, đồng thời cho biết nhóm sẽ không đưa ra bất kỳ nhượng bộ nào ngoài những nhượng bộ trong đề xuất mà họ đã chấp nhận.

Về phần mình, Israel cho biết họ sẵn sàng ngừng bắn nhưng bác bỏ yêu cầu chấm dứt chiến tranh; đồng thời Israel sẽ tiếp tục các mục tiêu ở Rafah và các khu vực khác của Dải Gaza theo kế hoạch.

Israel tấn công Rafah

Tối 9.5, lực lượng Israel đã tiến hành một loạt cuộc tấn công vào miền Đông thành phố Rafah, nơi có 1,2 triệu người Palestine chạy tị nạn đang trú ẩn. Cùng với cuộc tấn công, Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã bác bỏ lời đe dọa của Tổng thống Mỹ Joe Biden về việc sẽ ngừng cung cấp vũ khí cho Israel nếu nước này tấn công thành phố phía nam Gaza này.

Đầu tuần trước, Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) đã ra lệnh sơ tán dân thường ra khỏi khu vực này để chuẩn bị cho một chiến dịch quân sự mới. Hôm 6.5, chính phủ đã chính thức tuyên bố sẽ tiến hành các cuộc tấn công có chủ đích vào các cơ sở của Hamas ở phía đông Rafah.

Người phát ngôn IDF Daniel Hagari cho biết, cho đến thời điểm hiện tại, không quân Israel đã tấn công hơn 50 mục tiêu trong thành phố. Theo ông Hagari, các cuộc không kích này mới chỉ là bước mở màn cho một “cuộc giao tranh dài hơi” tại Rafah.

Tại Gaza, các nhóm chiến binh Palestine Hamas và Hồi giáo Jihad cho biết máy bay chiến đấu của họ đã bắn tên lửa chống tăng và súng cối vào xe tăng Israel tập trung ở ngoại ô phía đông thành phố.

Người dân và nhân viên y tế ở Rafah cho biết một cuộc tấn công của Israel gần một nhà thờ Hồi giáo ở Đông Rafah đã khiến 3 người thiệt mạng và những người khác bị thương. Đoạn video từ hiện trường cho thấy ngọn tháp của nhà thờ nằm trong đống đổ nát và hai thi thể được quấn trong chăn.

Một cuộc không kích khác của Israel trong cùng ngày nhằm vào hai ngôi nhà ở khu Sabra của Rafah đã khiến ít nhất 12 người thiệt mạng, bao gồm cả phụ nữ và trẻ em.

Israel tìm kiếm điều gì ở Rafah?

Chiến dịch quân sự ở Rafah theo đuổi hai mục tiêu chính – giải phóng những con tin Israel đang bị giam giữ từ đợt tấn công vào Gaza hồi tháng 10.2023 và "xóa sổ sự hiện diện của Hamas" tại khu vực này, theo tuyên bố mới đây của ông Netanyahu. Thủ tướng Israel cho biết: “Chiến dịch giải phóng con tin cuối năm ngoái đã chứng minh rằng, chỉ có áp lực quân sự mới là giải pháp tối ưu để chấm dứt chiến sự tại Gaza”, đồng thời nhấn mạnh việc kiểm soát Rafah là “bước tiến quan trọng trong tiến trình làm suy yếu khả năng phòng vệ của Hamas”.

Quân đội Israel cho biết đã phát hiện nhiều cơ sở hạ tầng của Hamas ở một số địa điểm ở phía đông Rafah và đang tiến hành các cuộc tấn công hướng tới các mục tiêu này. Rạng sáng 7.5, xe tăng và lực lượng đặc nhiệm của Israel đã giành quyền kiểm soát khu vực Rafah ở Dải Gaza, sau đợt không kích dữ dội nhằm vào các khu dân cư phía đông thành phố vào hai đêm trước đó. Hiện tại, toàn bộ các cửa khẩu Rafah đã gần như bị phong tỏa, “khóa chặt” chiến trường Gaza trong vòng xoáy tấn công giữa Israel và Hamas.

Tối hậu thư của Mỹ

Trước đó, hôm 8.5, Tổng thống Mỹ Biden đã đưa ra cảnh báo rõ ràng nhất về một cuộc xâm lược toàn diện trên bộ ở Rafah khi nói với CNN: "Tôi đã nói rõ rằng nếu họ tiến vào Rafah ... Mỹ sẽ ngừng cung cấp vũ khí”.

Đại sứ Israel tại Hoa Kỳ cho biết quyết định từ chối cung cấp vũ khí cho Israel vì chiến dịch Rafah đã gửi "thông điệp sai lầm" tới Hamas.

Cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin xác nhận nước này đã dừng một đợt vận chuyển đạn dược cho Israel, thể hiện lập trường phản đối của Washington đối với chiến dịch quân sự của Israel ở thành phố Rafah, cực Nam Dải Gaza.

Ngay sau đó, Thủ tướng Israel Netanyahu đã bác bỏ lời cảnh báo của Mỹ, nêu rõ: “Như tôi đã nói, nếu cần thiết, chúng tôi sẽ chiến đấu bằng tay không… Nhưng chúng tôi có nhiều hơn thế”, đồng thời khẳng định “chúng tôi sẽ cùng nhau chiến thắng”.

Cùng ngày, người phát ngôn IDF, Chuẩn Đô đốc Daniel Hagari khẳng định quân đội Israel có đủ loại vũ khí cần thiết cho các hoạt động ở Rafah và các hoạt động theo kế hoạch khác. Ông Hagari cho biết lực lượng vũ trang Israel đã tiêu diệt 50 tay súng Palestine ở phía đông Rafah và phát hiện ra một số đường hầm.

Dịch vụ y tế ở Gaza đang sụp đổ

Người dân Israel đã phóng hỏa hai lần quanh chu vi trụ sở của cơ quan Liên Hợp Quốc dành cho người tị nạn Palestine ở Đông Jerusalem, gây thiệt hại lớn cho các khu vực ngoài trời nhưng không có thương vong, người đứng đầu UNRWA Philippe Lazzarini viết trên X. “Một lần nữa, mạng sống của các nhân viên Liên Hợp Quốc gặp nguy hiểm nghiêm trọng”, đồng thời cho biết ông đã quyết định đóng cửa khu nhà cho đến khi an ninh được khôi phục.

Xe tăng chiến đấu và các phương tiện quân sự khác của Israel được bố trí ở miền nam Israel gần Gaza, nơi xe tăng đã được điều đến khu vực Rafah. Ảnh: AFP/Ahmad Gharabli

Theo Liên Hợp Quốc, hôm 8.5, xe tăng của Israel đã chiếm giữ phía Gaza của cửa khẩu biên giới Rafah với Ai Cập, cắt đứt tuyến đường viện trợ quan trọng và buộc 80.000 người phải rời bỏ thành phố trong tuần này.

Người dân cho biết Israel tiếp tục không kích và triển khai xe tăng khắp Gaza và xe tăng tiến vào khu Zeitoun ở phía bắc Gaza, buộc hàng trăm gia đình phải chạy trốn.

Bộ Y tế Gaza cho biết hôm 9.5 rằng việc đóng cửa khẩu Rafah với Ai Cập đã cản trở hoạt động sơ tán những người bị thương và bệnh tật cũng như việc vận chuyển vật tư y tế, xe chở thực phẩm và nhiên liệu cần thiết để vận hành các bệnh viện.

Trung tâm lọc thận duy nhất ở khu vực Rafah đã ngừng hoạt động do bị pháo kích.

Ali Abu Khurma, bác sĩ phẫu thuật người Jordan tình nguyện tại bệnh viện Al Aqsa ở Deir al-Balah, cho biết: “Toàn bộ ngành y tế đã sụp đổ”.

Giám đốc viện trợ Liên Hợp Quốc Martin Griffiths cho biết trong ba ngày liên tiếp, "không gì và không ai được phép vào hoặc ra khỏi Gaza. Điều đó có nghĩa là không có viện trợ. Nguồn cung cấp của chúng tôi bị đình trệ. Nhóm của chúng tôi bị mắc kẹt. Thường dân ở Gaza đang bị bỏ đói và chúng tôi không thể giúp đỡ họ”, Griffiths đăng trên X.

Tình hình ở Gaza đang sụp đổ như chính những hy vọng về khả năng đạt thỏa thuận ngừng bắn cho khu vực này.

Quỳnh Vũ (Theo Reuters, Times of Israel)