Iran ấn định thời điểm tổ chức bầu cử Tổng thống sau khi ông Raisi tử nạn

Hình ảnh do đài truyền hình nhà nước Iran IRINN phát ngày 19/5/2024: Tổng thống Iran Ebrahim Raisi (trái) trên trực thăng, trước khi chiếc máy bay bị rơi ở vùng núi tỉnh Đông Azerbaijan, phía Tây Bắc Iran. Ảnh: AFP/TTXVN

Hãng thông tấn Mehr của Iran dẫn thông báo của ông Eslami cho biết: “28/6 là ngày diễn ra cuộc bầu cử tổng thống lần thứ 14 (trong lịch sử Iran)". Theo ông Eslami, Hội đồng Giám hộ đã được yêu cầu bắt đầu đăng ký các ứng cử viên tổng thống trước ngày 28/5.

Hội đồng Giám hộ của Iran (một cơ quan siêu nghị viện bao gồm các thành viên của giới tăng lữ) chịu trách nhiệm thẩm định tư cách của các ứng cử viên tranh cử vào các vị trí điều hành trong chính phủ nước này, bao gồm cả chức vụ Tổng thống Iran.

Ngay sau khi xác nhận Tổng thống Ebrahim Raisi và một số quan chức khác tử nạn trong vụ rơi trực thăng ngày 19/5 tại tỉnh Đông Azerbaijan, nhà lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei tuyên bố 5 ngày quốc tang, đồng thời chỉ định Phó Tổng thống Mohammad Mokhber tạm thời tiếp quản vị trí của ông Raisi.

Theo Điều 131 của Hiến pháp, ông Mokhber sẽ chịu trách nhiệm lãnh đạo cơ quan hành pháp và cần phối hợp với những người đứng đầu cơ quan lập pháp và tư pháp để chuẩn bị cho cuộc bầu cử Tổng thống tối đa trong 50 ngày.

Trước đó cùng ngày, Quốc hội Iran thông báo sẽ tiến hành phiên họp đầu tiên sau khi Tổng thống Raisi tử nạn vào ngày 21/5.

Trong diễn biến liên quan, ngày 20/5, Bộ trưởng Giao thông Thổ Nhĩ Kỳ Abdulkadir Uraloglu cho biết chiếc trực thăng bị rơi khi chở Tổng thống và Ngoại trưởng Iran ngày 19/5 đã không bật hệ thống tín hiệu hoặc không có hệ thống như vậy trên máy bay.

Phát biểu với báo giới, ông Uraloglu cho biết vì Iran nằm trong khu vực chịu trách nhiệm ứng phó khẩn cấp của Thổ Nhĩ Kỳ, cơ quan chức năng đã kiểm tra tín hiệu từ trực thăng khi nghe tin rơi máy bay. “Nhưng thật không may, rất có thể hệ thống tín hiệu đã bị tắt hoặc trực thăng không có hệ thống tín hiệu đó".

Về phần mình, Tham mưu trưởng quân đội Iran, ông Mohammad Bagheri đã yêu cầu một ủy ban cấp cao tiến hành điều tra làm rõ nguyên nhân vụ việc.

Trong diễn biến liên quan, cùng ngày hãng thông tấn RIA dẫn lời Thư ký Hội đồng An ninh Liên bang Nga, ông Sergei Shoigu cho biết Nga sẵn sàng hỗ trợ Iran điều tra nguyên nhân vụ tai nạn.

Chiếc máy bay chở ông Raisi đã gặp nạn tại tỉnh Đông Azerbaijan ngày 19/5. Trên máy bay, ngoài Tổng thống Raisi còn có Ngoại trưởng Hossein Amir-Abdollahian; Thống đốc tỉnh Đông Azerbaijan, ông Malek Rahmati và Giáo chủ khu vực Tabriz, Tây Bắc Iran, ông Mohammad Ali Al-e-Hashem. Toàn bộ thành viên trên chiếc máy bay này đã thiệt mạng.

Cùng với nhiều nhà lãnh đạo thế giới, hôm qua (20/5), các nhà lãnh đạo Ả-rập và Hồi giáo tại khu vực Trung Đông đã bày tỏ tiếc thương, đồng thời khẳng định tình đoàn kết chặt chẽ với Chính phủ và nhân dân Iran sau cái chết của Tổng thống Raisi trong vụ tai nạn rơi máy bay trực thăng một ngày trước đó.

Trên mạng xã hội X, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan bày tỏ tiếc thương sâu sắc về sự ra đi của Tổng thống Iran Ebrahim Raisi, nhấn mạnh rằng Tổng thống Raisi là nhà lãnh đạo đáng kính, người đã tận hiến nhiều nỗ lực cho hòa bình của người dân Iran cũng như toàn khu vực.

Trước đó, trong thông điệp đặc biệt gửi đến chính phủ và người dân Iran ngay sau khi nhận được thông tin về sự cố với chiếc máy bay chở Tổng thống Raisi, Tổng thống Erdogan khẳng định Thổ Nhĩ Kỳ luôn sát cánh và sẵn sàng cung cấp mọi sự hỗ trợ cần thiết giúp quốc gia láng giềng anh em.

Cùng thông điệp và cũng viết trên mạng xã hội X, Tổng thống Các tiểu vương quốc Ả-rập thống nhất (UAE) Sheikh Mohamed bin Zayed khẳng định UAE đoàn kết chặt chẽ với Iran trong thời khắc khó khăn hiện nay. Từ Cairo, người phát ngôn Phủ Tổng thống Ai Cập, ông Ahmed Fahmy cho biết Tổng thống Abdel-Fattah El-Sisi gửi lời chia buồn sâu sắc đến nhân dân Iran anh em, nhấn mạnh tình đoàn kết với các nhà lãnh đạo và người dân Iran trong giai đoạn khó khăn hiện nay.

Cùng ngày, Quốc vương Ả-rập Xê-út Salman và Hoàng thái tử Mohammed bin Salman; Tổng thống Syria Bashar Assad; Quốc vương Qatar Sheikh Tamim bin Hamad; Thủ tướng Iraq Mohammed Shia Al-Sudani; Thủ tướng Pakistan Shehbaz Sharif, cùng nhiều nhà lãnh đạo khu vực, cũng chia buồn về sự ra đi của Tổng thống Raisi, cầu chúc điều tốt lành đến với đất nước và người dân Iran.

H.N (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+, VOV)