Hướng dẫn bón phân cho cây đậu, lạc

Vụ xuân và đông (1 ha áp dụng cho phía Bắc): 8 - 10 tấn phân chuồng (nếu đất tốt không cần bón) + 60 - 120kg đạm urê + 300 - 420kg lân + 90kg kali. Cũng có thể thay bằng 560 kg phân đa yếu tố Văn Điển chuyên đậu, lạc (4:12:7) hoặc NPK Văn Điển (5:10:3) và bổ sung bón thúc bằng 90kg clorua kali (quy cho 1 sào Bắc Bộ: 250 - 300kg NPK5.10.3 + 2 - 4kg đạm + 10 - 15kg lân nung chảy Văn Điển + 3kg kali hoặc 15 - 20kg đa yếu tố).Vụ Hè thu (áp dụng cả nước): giảm lượng đạm bằng 1/2 lượng trên, nếu đất tốt, đặc biệt sau ngô xuân, không cần bón đạm.

Cách bón: Bón lót toàn bộ phân chuồng + lân + 1/2 phân đạm hoặc toàn bộ NPK vào rạch, lấp nhẹ phân và gieo hạt bên cạnh, cách phân 5cm. Bón thúc toàn bộ kali, đạm còn lại khi cây có 6 - 8 lá kết hợp vun cao lấp phân chống đổ. Nếu đất quá dư đạm (lá cây xanh đậm) cần phun bổ xung phân bón lá multi kali (siêu K theo hướng đẫn trên bao bì) vào giai đoạn quả nhỏ để cây tập trung làm quả và hạt.

Muốn trồng lạc có năng suất cao 45- 50 tạ/ha trước tiên cần phải nắm đặc tính và yêu cầu về thời tiết, đất đai, chế độ dinh dưỡng của cây lạc. Trước khi trồng lạc 1 tuần dùng 420 - 560kg/ha vôi bột rải đều, cày bừa để vệ sinh đồng ruộng. Khi trồng lạc đánh rạch sâu rải phân chuồng và 700- 840kg/ha phân NPK chuyên đậu lạc 4 - 12 - 7 (loại trộn 3 hạt) xuống đáy rãnh, vùi đất lấp kín phân sau đó mới tra hạt lạc lên trên. Trường hợp diện tích lớn có thể rãi vôi + 8 - 10 tấn phân chuồng + toàn bộ lượng NPK 4 - 12 - 7 rồi cày bừa trộn đều phân trước 1 tuần, sau đó rồi tra hạt lạc.

Bón phân cho cây đậu xanh: Trước hết phải chọn giống phù hợp, cần có thời gian sinh trưởng ngắn (60- 75 ngày), khả năng thích ứng rộng, chống bệnh vàng lá, bệnh đốm, bệnh khảm, ra hoa và trái chín tập trung để thu hái tập trung 2 đợt, năng suất phải đạt 2,5- 2,8 tấn/ha. Phân bón, gồm: Bón 75kg N + 75kg P2O5 + 75kg K2O/ha (tương đương 170kg urê + 500kg lân nung chảy Văn Điển + 125kg KCl) và sử dụng phân đa yếu tố NPK đậu, lạc: 4.12.7 hoặc 5:10:3. Bón lót 560kg phân đa yếu tố NPK (4:12:7), loại 3 màu (hoặc 5:10:3), bón vào rạch, lấp nhẹ đảm bảo gieo xa phân 5cm. Bón thúc lần 1: 90kg KCl bón xa gốc 5cm, kết hợp làm cỏ, vun cao gốc chống đổ.

Tưới, tiêu nước theo ẩm độ đồng ruộng và giai đoạn sinh trưởng phát triển của cây, không để cây đậu bị úng và bị héo. Phun thuốc Dual ngay sau khi tưới nước lần đầu tiên. Phải thường xuyên xới xáo và nhổ cỏ gốc kịp thời. Chú ý phòng trừ các loại sâu bệnh sau: (i) Giai đoạn cây con: Trừ kiến, sùng, rệp, sâu ăn lá, bệnh chết cây con; (ii) Giai đoạn giữa vụ: Nếu xuất hiện bệnh vàng bạc thì phải nhổ cây lẫn kịp thời và phun thuốc nội hấp để trừ rầy rệp truyền bệnh. Chú ý phun thuốc trừ sâu đục thân, đục trái; (iii) Giai đoạn cuối vụ: Có thể phải phun thuốc có gốc đồng để trừ bệnh sương mai và gỉ sắt.

PGS.TS. Mai Quang Vinh