Hiện tượng tẩy trắng san hô toàn cầu lan rộng sang các quốc gia mới

Tình trạng san hô bị tẩy trắng quanh đảo Lizard trên rạn san hô Great Barrier của Australia. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN

Cơ quan Khí quyển và Đại dương quốc gia Mỹ (NOAA) cho biết, trong bối cảnh nhiệt độ đại dương ở mức kỷ lục, tình trạng tẩy trắng san hô đã được ghi nhận ở 62 quốc gia và vùng lãnh thổ kể từ tháng 2/2023, đánh dấu mức tăng 9 quốc gia và vùng lãnh thổ so với cảnh báo trước đó hồi tháng 4.

Phát biểu trong một cuộc họp báo, ông Derek Manzello, điều phối viên chương trình Theo dõi Rạn san hô của NOAA cho hay: “Tình trạng này vẫn đang gia tăng về quy mô và tác động”; đồng thời nhận định, điều này có thể sẽ không xảy ra nếu không có biến đổi khí hậu.

Cũng theo điều phối viên này, những thiệt hại mới về san hô kể từ cảnh báo được đưa ra vào ngày 15/4 của NOAA đã được ghi nhận ở Ấn Độ, Sri Lanka và quần đảo Chagos ở Ấn Độ Dương.

Căng thẳng nhiệt độ nghiêm trọng hoặc kéo dài dẫn đến san hô chết dần, mặc dù vẫn có khả năng phục hồi nếu nhiệt độ giảm và các yếu tố gây căng thẳng khác như đánh bắt quá mức và ô nhiễm giảm đi.

Hậu quả của tình trạng tẩy trắng san hô là rất sâu rộng, không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của đại dương, mà còn ảnh hưởng đến sinh kế của người dân, an ninh lương thực và các nền kinh tế địa phương.

Hiện tượng tẩy trắng san hô hàng loạt đang diễn ra là đợt thứ 4 được ghi nhận trên thế giới, cùng với 3 đợt tẩy trắng san hô khác xảy ra trong giai đoạn 1998 - 2017.

Theo NOAA, khoảng 60,5% các rạn san hô trên thế giới đã phải hứng chịu nắng nóng ở mức độ tẩy trắng trong 12 tháng qua, đây là một kỷ lục.

Đợt tẩy trắng san hô toàn cầu trên diện rộng trước đây xảy ra từ năm 2014 - 2017, vẫn giữ kỷ lục về tác động lớn nhất cho đến nay.

Ông Derek Manzello cho biết, hiện tượng tẩy trắng có thể tiếp tục xảy ra tại các rạn san hô trên khắp châu Á và ngoài khơi Mexico, Belize, Caribe và Florida, trong bối cảnh các đại dương tiếp tục nóng lên trong mùa hè.

Cho đến nay, rạn san hô Great Barrier ngoài khơi Australia đã bị tác động bởi tình trạng tẩy trắng, điều này cũng ảnh hưởng đến san hô ở Thái Lan.

Nhiệt độ kỷ lục

Bà Karin Gleason, người đứng đầu bộ phận giám sát tại Trung tâm Thông tin môi trường quốc gia của NOAA cho biết, có 61% khả năng năm 2024 sẽ là năm nóng nhất từng được ghi nhận của Trái đất, và 100% khả năng đây sẽ là 1 trong 5 năm ấm nhất.

Trong khi đó, vào tháng 4 năm nay, các đại dương trên thế giới đã chứng kiến nhiệt độ tháng 4 nóng nhất từ trước đến nay, một kỷ lục bị phá vỡ mỗi tháng trong 13 tháng qua.

“Sự tích tụ căng thẳng nhiệt là chưa từng có và cực đoan nhất ở Đại Tây Dương”, ông Derek Manzello lưu ý thêm.

Năm 2023 là năm nóng nhất được ghi nhận, do sự kết hợp gay gắt giữa biến đổi khí hậu và hình thái thời tiết cực đoan El Nino. Trong năm 2024, khi hình thái thời tiết La Nina làm mát hoạt động từ nay đến mùa thu, “tôi hy vọng... chúng ta sẽ bắt đầu thấy tỷ lệ khu vực rạn san hô bị ảnh hưởng sẽ bắt đầu giảm xuống”, điều phối viên này nhận định.

LÊ THẢO (Lược dịch từ The Straits Times & AFP)