Hàng nghìn trẻ em phải chịu đựng điều kiện khủng khiếp trong các khu vực xung đột

Weam bị thương vào năm 2014. Trong khi lái xe ngang qua nhà, Weam, cha cô và 3 người anh em họ của cô đã bị nhắm mục tiêu bởi một tên lửa không người lái. (Ảnh: UN)

Các mối nguy hiểm được mô tả trong báo cáo bao gồm từ xung đột leo thang, đảo chính quân sự và tranh giành quyền lực, đến các cuộc xung đột kéo dài và mới xảy ra, cũng như vi phạm luật pháp quốc tế. Xung đột xuyên biên giới và bạo lực giữa các địa phương cũng có tác động đến việc bảo vệ trẻ em, đặc biệt là ở các vùng Hồ Chad và Tây Sahel.

Báo cáo nêu rõ gần 24.000 trường hợp vi phạm nghiêm trọng đối với trẻ em đã được xác minh, trung bình khoảng 65 trường hợp vi phạm mỗi ngày. Giết hại và hành hạ trẻ em là những vi phạm nghiêm trọng nhất đã được xác minh, tiếp theo là tuyển mộ và sử dụng trẻ em và từ chối tiếp cận nhân đạo.

Những nơi mà hầu hết trẻ em bị ảnh hưởng bởi các vụ vi phạm nghiêm trọng vào năm 2021 là: Afghanistan, Cộng hòa Dân chủ Congo, Israel và Lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng, Somalia, Syria và Yemen.

Đại diện đặc biệt của Tổng thư ký Liên hợp quốc về trẻ em và xung đột vũ trang Virginia Gamba cho biết: “Những trẻ em sống sót sẽ bị ảnh hưởng suốt đời bởi những vết sẹo sâu về thể chất và tình cảm. Nhưng chúng ta không được để những con số này làm nản lòng nỗ lực của mình. Điều đó sẽ truyền cảm hứng cho chúng ta để tăng cường quyết tâm chấm dứt và ngăn chặn các hành vi vi phạm nghiêm trọng đối với trẻ em”. Theo bà, báo cáo này là một lời kêu gọi hành động nhằm tăng cường nỗ lực để bảo vệ trẻ em tốt hơn trong xung đột vũ trang và đảm bảo chúng có cơ hội thực sự để phục hồi và phát triển. Bà Gamba giải thích rằng trẻ em trai và trẻ em gái thường phải đối mặt với những rủi ro khác nhau, một yếu tố quan trọng cần hiểu khi phát triển các chiến lược phòng ngừa và ứng phó.

Theo Liên hợp quốc, hai hình thức vi phạm đã tăng mạnh vào năm 2021: bắt cóc và bạo lực tình dục, bao gồm cả cưỡng hiếp, đều tăng 20%. Các cuộc tấn công vào trường học và bệnh viện cũng gia tăng, và ngày càng tồi tệ hơn do đại dịch. Hơn 2.800 trẻ em đã bị giam giữ vì có mối liên hệ với các bên tham gia xung đột, điều này khiến các em đặc biệt dễ bị tra tấn, bạo lực tình dục và các hành vi ngược đãi khác.

Ethiopia, Mozambique và Ukraine đã được bổ sung vào báo cáo thường niên của Liên hợp quốc như những tình huống đáng lo ngại, phản ánh tác động mạnh mẽ của các hành động thù địch đối với trẻ em ở những khu vực này.

Ngoài ra, Tổng thư ký Liên hợp quốc đã yêu cầu tăng cường giám sát các vi phạm đối với trẻ em ở khu vực trung tâm Sahel, tương tự như yêu cầu của ông đối với khu vực lưu vực Hồ Chad vào năm 2020.

Tuy nhiên, bên cạnh những vi phạm này, một số lĩnh vực đã đạt được nhiều tiến bộ. Tổng cộng 12.214 trẻ em đã được thả khỏi các lực lượng và nhóm vũ trang ở các nước như: CH Trung Phi, Colombia, CHDC Congo, Myanmar và Syria.

Đại diện đặc biệt của Tổng thư ký Liên hợp quốc về trẻ em và xung đột vũ trang Virginia Gamba nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cung cấp cho trẻ em được giải thoát khỏi các lực lượng vũ trang và các nhóm hỗ trợ thích hợp để các em tái hòa nhập cộng đồng. “Các bên tham gia vào tiến trình hòa bình và các cuộc thảo luận nên xem xét việc lồng ghép các quyền và nhu cầu của trẻ em vào các cuộc đàm phán cũng như vào các thỏa thuận cuối cùng của họ, vì đây vẫn là cách duy nhất để đạt được hòa bình lâu dài” – bà Gamba lưu ý. Theo bà, “khi hòa bình biến mất, trẻ em là những người đầu tiên phải trả giá cho sự mất mát bi thảm này. Điều cần thiết hơn bao giờ hết là hành động để bảo vệ trẻ em của chúng ta và đảm bảo một tương lai an toàn và tốt đẹp hơn cho chúng”.

Trẻ em và xung đột vũ trang năm 2021: Những con số đáng báo động

- Báo cáo nêu rõ tổng thể 23.982 vụ vi phạm nghiêm trọng đã được xác minh đối với trẻ em.

- Đối với 15% các trường hợp vi phạm, không xác định được thủ phạm, điều này khiến cho việc xác định trách nhiệm sau đó trở nên vô cùng khó khăn.

- Ít nhất 5.242 trẻ em gái và 13.663 trẻ em trai là nạn nhân của các vụ vi phạm nghiêm trọng ở 21 quốc gia và một khu vực. Ít nhất 1.600 trẻ em trong số này đã từng là nạn nhân của nhiều vụ vi phạm.

- 8.070 trẻ em đã thiệt mạng hoặc bị thương tật, ngày càng gia tăng bởi vật liệu nổ còn sót lại sau chiến tranh, các thiết bị nổ tự chế và mìn, ảnh hưởng đến khoảng 2.257 trẻ em.

- 6.310 trẻ em tiếp tục bị tuyển mộ và sử dụng trong các cuộc xung đột.

- 3.945 sự cố từ chối tiếp cận nhân đạo đã được xác minh.

- Trong một số bối cảnh, các hạn chế về truy cập và bảo mật đã cản trở nỗ lực xác minh tất cả các vi phạm nghiêm trọng.

Khánh Linh (Theo UN, AFP)