Hàng loạt dấu hiệu vi phạm luật tố tụng hình sự trong quá trình điều tra, xét xử sơ thẩm

Một bản án khó hiểu

Liên quan đến vụ án hình sự "cố ý gây thương tích” do bị cáo Nguyễn Văn Xướng và các đồng phạm sử dụng cây phảng bờ cố ý chém vào đầu bị hại Tạ Minh Nhựt đã được TAND huyện Tây Sơn (Bình Định) xét xử sơ thẩm và tuyên án sau 6 lần tạm hoãn.

Theo đó, mức án sơ thẩm đối với bị cáo Nguyễn Văn Xướng là 32 tháng tù giam; bị cáo Nguyễn Anh Tuấn 28 tháng tù treo; bị cáo Nguyễn Anh Thư mức án 24 tháng tù treo.

Phiên tòa phúc thẩm tạm hoãn vì thiếu vắng nhiều thành phần.

Bài liên quan

Luật sư kiến nghị trả hồ sơ điều tra lại "vụ án dượng chém cháu ở Tây Sơn - Bình Định"

Vụ án dượng chém cháu ở Tây Sơn - Bình Định: Tòa tạm hoãn để triệu tập điều tra viên

Bình Định: TAND huyện Tây Sơn hoãn xét xử lần 5 vụ án dượng chém cháu

Vụ dượng chém cháu ở Bình Định: Lần thứ 5 mở phiên xét xử

Vụ dượng chém cháu ở Bình Định: Tòa hoãn lần 4 vì bị cáo... đi viện

Sắp xét xử vụ dượng chém cháu ở Bình Định

Ngày 16/12 vừa qua, Tòa án nhân dân tỉnh Bình Định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm. Tuy nhiên, do phiên toàn vắng nhiều thành phần nên HĐXX phiên tòa phúc thẩm cho tạm hoãn đến ngày 10/01/2022.

Đối với bản án sơ thẩm của TAND huyện Tây Sơn, các luật sư tiếp tục đề nghị HĐXX phúc thẩm trả hồ sơ điều tra lại từ đầu. Theo Luật sư, các cơ quan tiến hành tố tụng của huyện Tây Sơn đã vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng.

"Ngay trong bản án sơ thẩm, HĐXX cũng xét thấy, bị cáo Nguyễn Anh Tuấn và bị cáo Nguyễn Anh Thư không nhận tội, thể hiện bản chất ngoan cố, không thành khẩn khai báo, không ăn năn hối cải, không khắc phục hậu quả, không có tình tiết giảm nhẹ nào... nhưng HĐXX sơ thẩm lại cho hai bị cáo Nguyễn Anh Tuấn và bị cáo Nguyễn Anh Thư được hưởng án treo là có dấu hiệu bất thường, không phù hợp với quy định của pháp luật", Luật sư Trần Ngọc Hòa (Thành viên Đoàn Luật sư TP.HCM) nhận xét.

“Bản án tuyên đối với 2 bị cáo này là không có cơ sở, không phù hợp với tính chất, mức độ, hành vi phạm tội của hai bị cáo nên không bảo đảm tính răn đe và phòng ngừa tội phạm chung”, Luật sư Hòa khẳng định thêm.

Điều tra viên không làm việc trực tiếp với các bị cáo, bị hại, người làm chứng

Tại phiên tòa sơ thẩm, tất cả các bị cáo, bị hại, người làm chứng đều cam kết với HĐXX sơ thẩm là họ không làm việc trực tiếp với Điều tra viên Lương Trường Sơn mà chỉ làm việc với Cán bộ điều tra Lê Công Chiến. Điều này, cả luật sư bào chữa cho bị cáo lẫn bị hại đều cho rằng, đây là dấu hiệu vi phạm đặc biệt nghiêm trọng về tố tụng hình sự và chính vì Điều tra viên được phân công không trực tiếp hỏi cung, lấy lời khai của các bị cáo, bị hại, người làm chứng mà để cho cán bộ điều tra tự thực hiện là trái pháp luật, có nghĩa là hồ sơ vụ án không có giá trị pháp lý và không được dùng để xét xử vụ án này.

Các bị cáo, bị hại và nhân chứng khẳng định không làm việc với Điều tra viên.

Luật sư Võ Hồng Nam người bào chữa cho các bị cáo Nguyễn Văn Xướng, Nguyễn Anh Tuấn, Nguyễn Anh Thư cho rằng: Theo Quyết định số 50 ngày 06/8/2019 phân công điều tra viên và cán bộ điều tra không có tên ông Phan Minh Vương, ông Trần Bảo Hưng nhưng tại biên bản lấy lời khai Nguyễn Anh Tuấn ngày 22/8/2019 thì người ghi lời khai lại là ông Phan Minh Vương, người ghi lời khai bị cáo Nguyễn Văn Xướng lại là ông Trần Bảo Hưng.

“Tại phiên tòa các ngày 25, 28/5/2021, Điều tra viên khai là không biết chị Nguyễn Thị Hồng Vân trong khi chị Vân có tham gia đọc lại lời khai cho bị cáo Xướng trong lần lấy lời khai. Do đó, cơ quan điều tra đã vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, các lời khai trong hồ sơ vụ án không phải là chứng cứ chứng minh; đề nghị HĐXX căn cứ điểm b khoản 1 Điều 4, Điều 280 Bộ luật tố tụng hình sự để trả hồ sơ cho Viện kiểm sát nhân dân huyện Tây Sơn điều tra làm rõ", Luật sư Võ Hồng Nam nêu ý kiến.

Bị cáo đầu vụ luôn tìm cách trốn tránh không tham gia phiên tòa

Đặc biệt, trong quá trình xét xử sơ thẩm, bị cáo Nguyễn Văn Xướng liên tục trốn tránh việc tham gia phiên tòa, nhiều lần gây khó khăn cho việc xét xử vụ án. Tuy nhiên, HĐXX cấp sơ thẩm không thay đổi biện pháp ngăn chặn, không áp giải bị cáo đến tham dự phiên tòa, theo Luật sư là chưa thực hiện đúng quy định của pháp luật.

Mỗi lần tòa mở phiên xét xử thì bị cáo Xướng liền đi viện.

Vấn đề này, Luật sư Nguyễn Sa Linh – Trưởng Văn phòng Luật sư Gia Linh đưa ra dẫn chứng, vừa qua có nhiều bị cáo trốn tránh ra tòa bằng nhiều lý do khác nhau. Vì vậy, HĐXX đã phải thay đổi biện pháp ngăn chặn, như trước khi mở phiên tòa xét xử thì bắt tạm giam nhằm chuẩn bị cho việc xét được bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật. "Đã có trường hợp cố tình trốn tránh, HĐXX đã yêu cầu đưa bị cáo từ bệnh viện đến tòa bằng cáng", Luật sư Linh nói.

Chính vì vậy, nên TAND huyện Tây Sơn phải mở tới 6 lần mới xét xử để tuyên án do một số bị cáo không hợp tác, trốn tránh. Trong đó có, bà Huỳnh Thị Anh, người làm chứng quan trọng nhất của vụ án lại vắng mặt cả 6 lần không có bất cứ lý do chính đáng nào và HĐXX cũng không có biện pháp dẫn giải, xác minh là không bảo đảm tính khách quan trong quá trình xét xử, giải quyết vụ án.

Mặt khác, Luật sư bảo vệ bị hại cho rằng, hồ sơ vụ án thể hiện bà Huỳnh Thị Anh là người đã hô hào, liên tục cổ vũ, xúi dục cho bị cáo Nguyễn Văn Xướng thực hiện hành vi phạm tội đối với Tạ Minh Nhựt nên việc cơ quan tiến hành tố tụng huyện Tây Sơn chưa khởi tố bà Anh với vai trò đồng phạm giúp sức tích cực về tinh thần là có dấu hiệu bỏ lọt hành vi phạm tội.

Luật sư Thái Văn Chung, Giám đốc Hãng luật Nguyên Giáp khẳng định, "trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử vụ án này ở cấp sơ thẩm xảy ra nhiều vi phạm đặt biệt nghiêm trọng theo quy định tại Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 đồng thời nội dung bản án sơ thẩm tuyên án đối với các bị cáo chưa phù hợp với tính chất, mức độ, hành vi khách quan, ý thức chủ quan của từng bị cáo" nên mức án tuyên không bảo đảm tính nghiêm minh, tính răn đe đối với các bị cáo, nhất là đối với hai bị cáo Nguyễn Anh Tuấn, bị cáo Nguyễn Anh Thư ngay cả khi hai bị cáo này vẫn thể hiện “sự ngoan cố, ngang tàng” trong phiên tòa xét xử sơ thẩm.

"Vì vậy, để khách quan, HĐXX cấp phúc thẩm TAND tỉnh Bình Định cần xem xét, đánh giá chứng cứ toàn diện, tuyên hủy bản án sơ thẩm của Tòa án nhân dân huyện Tây Sơn trả hồ sơ để điều tra, truy tố, xét xử lại theo quy định của pháp luật, bảo đảm đúng người, đúng tội theo đúng tinh thần cải cách tư pháp”, Luật sư Chung nói.

Hoàng Tuấn