Hàng không Nga hồi sinh khi máy bay MS-21 và SJ-100 được sản xuất dưới thương hiệu Yakovlev

Hợp nhất sản xuất máy bay chở khách MS-21 và SJ-100 dưới thương hiệu Yakovlev sẽ mang lại cho ngành hàng không dân dụng Nga sức sống mới, với kỳ vọng đủ sức cạnh tranh với sản phẩm phương Tây.

Hiện tại máy bay chở khách chặng ngắn Sukhoi Superjet 100, sau khi hoàn thành "nội địa hóa" đã được đổi tên thành Sukhoi Superjet New, hay SJ-100, đây là sản phẩm của Công ty Cổ phần Máy bay Dân dụng Sukhoi.

Đáng chú ý là doanh nghiệp nói trên được thành lập vào năm 2000 với mục đích tách bộ phận hàng không dân dụng và quân sự của Cục Thiết kế Sukhoi, hiện là một thành viên của Tập đoàn chế tạo hàng không Sukhoi.

Trong khi đó máy bay chở khách tầm trung MS-21 là sản phẩm của Tập đoàn Khoa học và Sản xuất hàng không Irkut. Sau năm 2014, dự án chế tạo dòng phi cơ này nguy cơ bị đóng cửa do phải chịu các lệnh trừng phạt khắc nghiệt từ phương Tây.

Chiếc MS-21 mang thương hiệu Nga nhưng phần lớn linh kiện lại có nguồn gốc bên ngoài, nó phải đối mặt với việc bị từ chối cung cấp các bộ phận cần thiết. Trước những khó khăn, vào năm 2020, Nga quyết định hợp nhất hai nhà sản xuất thành một đơn vị duy nhất.

Công ty Cổ phần Máy bay Dân dụng Sukhoi không còn tồn tại với tư cách pháp nhân độc lập, doanh nghiệp này được tái tổ chức dưới hình thức sáp nhập với Irkut. Tập đoàn chế tạo Máy bay Thống nhất (UAC) sở hữu 85,12% cổ phần cho biết:

"Những nỗ lực trong tương lai gần sẽ chủ yếu nhằm hoàn thành các cuộc thử nghiệm và triển khai sản xuất hàng loạt MS-21-300, hiện đại hóa SJ-100 và phiên bản thương mại của nó, đồng thời tạo ra một hệ thống tiếp thị và dịch vụ hậu mãi thống nhất".

Cần lưu ý, ngay từ năm 2019, người đứng đầu UAC - ông Yuri Slyusar đã hé lộ rằng tất cả các máy bay chở khách của Nga có thể được đổi tên và sản xuất dưới một thương hiệu duy nhất:

"Việc đổi thương hiệu nhằm xác định thị trường mục tiêu của cơ cấu sẽ tham gia vào việc chế tạo, sản xuất và bán máy bay dân dụng, đồng thời tiếp cận chính xác việc đặt tên cho các sản phẩm của bộ phận này".

"Mô hình mục tiêu là tạo một dòng sản phẩm duy nhất, dưới một tên gọi thống nhất cho tất cả các máy bay. Ít nhất đây là thông lệ được chấp nhận trên thị trường hàng không dân dụng quốc tế".

Trong bối cảnh bị trừng phạt và cô lập về công nghệ, việc sáp nhập bộ phận hàng không dân dụng của Sukhoi và Irkut dường như là một bước đi hoàn toàn hợp lý, sẽ mang lại cho ngành chế tạo máy bay Nga một pháp nhân mạnh mẽ, đủ sức cạnh tranh với phương Tây.

Điều tiếp theo cần lưu ý là thương hiệu của công ty hợp nhất, Tổ hợp Irkut vào mùa hè năm 2023 đã đổi thành Yakovlev để vinh danh người sáng lập nổi tiếng.

Thông cáo báo chí của đơn vị nói rõ như sau:: "Tập đoàn Irkut tuyên bố đổi tên, giới thiệu thương hiệu mới - Yakovlev. Quyết định được đưa ra có tính đến sự phát triển về mặt địa lý và năng lực của công ty trong lĩnh vực hàng không dân dụng những năm gần đây. Mọi thủ tục đổi tên sẽ hoàn tất vào tháng 8 năm nay".

Hiện tại giới truyền thông đã biết tên thương hiệu hàng không nội địa mới của Nga, bởi vậy chúng ta có thể đoán được MS-21 và SJ-100 sẽ được gọi là gì trong thời gian tới.

Chữ MS-21 là viết tắt của “Máy bay chở khách của thế kỷ 21”. Trong giai đoạn phát triển, chiếc phi cơ đầy hứa hẹn này mang tên Yak-242, nhưng cuối cùng tên gọi đã bị loại bỏ.

Nguyên nhân được giải thích là khi hướng đến thị trường quốc tế, Nga muốn một thứ gì đó mới mẻ, không gắn với chiếc Yak-42 ra đời từ thời Liên Xô, nhưng hiện nay Moskva lại muốn dùng tên gọi cũ.

Trong bối cảnh bị trừng phạt kinh tế và đối đầu với toàn bộ tập thể phương Tây, một yêu cầu đã xuất hiện và tên của nhà thiết kế máy bay nổi tiếng Liên Xô Alexander Sergeevich Yakovlev lại được chọn.

Tên gọi Yakovlev sẽ như một thương hiệu đầy sức nặng được cấp cho nhà sản xuất máy bay dân dụng nội địa mới của Nga, logic quy định rằng tên mới của MS-21 phải bắt đầu bằng Yak.

Nhà sản xuất có kế hoạch mở rộng chủng loại máy bay của mình, bao gồm phiên bản MS-21-400 trọng lượng cất cánh 105 tấn sử dụng động cơ PD-14M, cũng như MS-21-500, MS-21- 600 và MS-21-700.

Yakovlev thậm chí còn nhắm đến các phiên bản tầm xa MS-21-300LR và MS-21-400LR thân hẹp với tầm bay thương mại lên tới 12.000 km, tăng dung tích nhiên liệu và động cơ PD-18R.

Ngoài ra rất có thể những từ viết tắt thông dụng vốn được biết tới sẽ bị xóa khỏi tên của chiếc SJ-100 chặng ngắn, và nó cũng sẽ được đổi tên thành Yak.

Tùy thuộc vào cách bố trí nội thất và số lượng ghế, các máy bay chở khách có thể được đặt tên là Yak-75 hay Yak-100, thông báo chính thức sẽ sớm xuất hiện trong thời gian sắp tới.