Hải quan Việt Nam khẳng định vai trò chủ động trong kiểm soát khu vực châu Á - Thái Bình Dương

Hải quan Hải Phòng chủ trì khám xét container chứa 7,6 tấn ngà voi và các sản phẩm từ ngà voi châu Phi nhập lậu. Ảnh: Hà Thái.

Vụ việc tăng 111% so với giai đoạn IV

Chiến dịch Con rồng Mê Kông là chương trình hành động chung giữa các cơ quan Hải quan và các cơ quan thực thi pháp luật khác của khu vực châu Á - Thái Bình Dương về chống buôn bán bất hợp pháp ma túy, động vật, thực vật hoang dã và các sản phẩm từ động, thực vật hoang dã thuộc danh mục CITES trên toàn bộ các tuyến do Hải quan Việt Nam, Hải quan Trung Quốc đồng sáng kiến, khởi động từ năm 2018 với sự hỗ trợ kỹ thuật của Cơ quan phòng chống ma túy Liên Hợp quốc (UNODC), Văn phòng liên lạc tình báo khu vực châu Á - Thái Bình Dương (RILO AP). Đến nay, chiến dịch đã hoàn thành triển khai giai đoạn V.

Trong 5 giai đoạn, Hải quan Việt Nam đã tham gia xây dựng và phổ biến 96 cảnh báo và 5 báo cáo tổng kết đánh giá hoạt động triển khai các giai đoạn của chiến dịch cho toàn bộ các thành viên.

Chiến dịch Con rồng Mê Kông V được triển khai từ ngày 15/4/2023 đến ngày 16/11/2023 với sự tham gia của 25 cơ quan hải quan, các cơ quan thực thi pháp luật và tổ chức quốc tế. Tổng số vụ bắt giữ được các nước thành viên báo cáo trong giai đoạn V là 1.715 vụ, tăng 111% so với Chiến dịch giai đoạn IV.

Là một trong những địa bàn “nóng” về tội phạm ma túy, ông Nguyễn Văn Ổn - Phó Cục trưởng

Tiếp tục triển khai giai đoạn 6 của chiến dịch

Trong khuôn khổ Hội nghị tổng kết Chiến dịch Con rồng Mê Kông giai đoạn 5 (diễn ra tại Hà Nội ngày 21-22/11), Hải quan Việt Nam và Hải quan Trung Quốc (hai nước đồng sáng kiến) đề nghị các thành viên tiếp tục triển khai giai đoạn 6 của Chiến dịch.

Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh cho biết, thực hiện Chiến dịch Con rồng Mê Kông giai đoạn 5, đơn vị đã phát hiện, ngăn chặn 18 vụ vi phạm vận chuyển trái phép chất ma túy, trong đó, có hai vụ điển hình. Đó là vụ kiểm tra lô hàng xuất khẩu đi Úc vào tháng 9/2023 theo loại hình phi mậu dịch cá nhân, thu giữ gần 3,2kg heroin cất giấu tinh vi trong 36 cái túi xách các loại. Kế đến là vụ phát hiện và thu giữ gần 4kg heroin giấu trong ruột chiếc máy lọc nước xuất khẩu qua đường hàng không.

Tham gia chiến dịch, Hải quan Lào Cai cũng lập chiến công với 3 vụ ma túy lớn. Trong đó, có một vụ bắt giữ 5 gói thuốc phiện có tổng trọng lượng là 4,292kg; một vụ khác thu được 6.000 viên ma túy tổng hợp.

Tại Hải Phòng, lực lượng hải quan đã bắt giữ 2 vụ vận chuyển trái phép ngà voi và 3 vụ vi phạm về ma túy. Điển hình, ngày 20/3/2023, Hải quan Hải Phòng khám xét 1 container 20 feet chứa hơn 7,6 tấn ngà voi và sản phẩm làm từ ngà voi nhập lậu từ châu Phi. Đây là vụ việc có số lượng ngà voi lớn nhất từ trước đến nay được phát hiện, bắt giữ tại cảng Hải Phòng.

Thể hiện vai trò chủ động của Hải quan Việt Nam

Theo ông Nguyễn Hùng Anh - Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan), sự thành công của chiến dịch Con rồng Mê Kông thể hiện vai trò chủ động của Hải quan Việt Nam trong các vấn đề kiểm soát khu vực và đã được cộng đồng hải quan quốc tế và các tổ chức thực thi pháp luật đánh giá cao về chất lượng hợp tác, thái độ làm việc nghiêm túc, trách nhiệm, góp phần nâng cao hình ảnh của Hải quan Việt Nam trong cộng đồng quốc tế. Đồng thời minh chứng cho nỗ lực của các thành viên, sự phối hợp điều phối tích cực của Nhóm điều phối, sự hỗ trợ hiệu quả của Văn phòng UNODC khu vực và RILO AP.

Kể từ khi ra mắt vào năm 2018, chuỗi Chiến dịch Con rồng Mê Kông đã được triển khai trong nhiều năm liên tiếp và xây dựng được dữ liệu bắt giữ. Đây là nguồn dữ liệu để phân tích các xu hướng buôn bán trái phép ma túy và động thực vật hoang dã rất hữu ích cho cơ quan chống buôn lậu của các nước thành viên.

Qua cơ chế của chiến dịch đã có nhiều thông tin tình báo được cảnh báo, trao đổi giữa các nước để góp phần thực hiện bắt giữ thành công nhiều vụ việc buôn lậu và vận chuyển trái phép lớn.

Để tiếp tục phát huy hiệu quả, Hải quan Việt Nam cùng Hải quan Trung Quốc đã đề xuất triển khai giai đoạn VI của Chiến dịch Con rồng Mê Kông. Đề xuất này khẳng định nỗ lực thực hiện các cam kết của Chính phủ Việt Nam và chủ động hơn nữa trong hợp tác với các cơ quan hải quan thành viên, các tổ chức quốc tế trong đấu tranh với tội phạm buôn bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy và động, thực vật hoang dã cũng như các loại tội phạm xuyên quốc gia khác.

Các giải pháp hợp tác trong giai đoạn tới đã được Hải quan Việt Nam và Trung Quốc đặt ra. Trước mắt là cùng nghiên cứu về những vụ việc đã được phát hiện, bắt giữ, xử lý trong giai đoạn V. Đặc biệt chú ý đến các đặc điểm của hoạt động buôn bán ma túy và động vật hoang dã, chẳng hạn như các kênh, tuyến đường, hàng hóa buôn lậu và các đặc điểm khác được phản ánh trong các vụ việc đó. Qua đó cảnh báo về những thay đổi trong xu hướng, tuyến đường tiềm ẩn, đồng thời đề xuất các biện pháp đối phó và đề xuất hợp tác.

Bên cạnh đó là mở rộng việc sử dụng công nghệ tiên tiến trong hợp tác thực thi nhiệm vụ. Theo đó, nên xem xét đầy đủ tác động của các sản phẩm công nghệ cao mới như AI (trí tuệ nhân tạo), máy in 3D đối với việc thực thi pháp luật, đồng thời sử dụng dữ liệu lớn (Big data), điện toán đám mây để tiến hành phân tích toàn diện và chính xác hơn nhằm nâng cao hiệu quả…

Ngoài ra, đề xuất mở rộng mạng lưới đối tác của Chiến dịch Con rồng Mê Kông thông qua hợp tác với các công ty chuyển phát nhanh, công ty logistic; tăng cường liên lạc và trao đổi với các chuyên gia từ các tổ chức quốc tế và các tổ chức phi chính phủ quốc tế có liên quan và phối hợp trong việc ngăn chặn tội phạm buôn lậu, xây dựng năng lực và các thông báo toàn cầu.

Cuối cùng là lập kế hoạch cho các nhiệm vụ của năm 2024. Trong đó có tính đến nhu cầu thực thi pháp luật ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

BÀ JENNA DAWSON FABER - ĐIỀU PHỐI VIÊN KHU VỰC CỦA UNODC:

Cung cấp nền tảng trao đổi thông tin và thông tin tình báo

Bà Jenna Dawson Faber

UNODC đánh giá rất cao vai trò chủ động, tích cực trong việc đưa ra sáng kiến và hỗ trợ Chiến dịch Con rồng Mê Kông của Hải quan Việt Nam.

Hải quan Việt Nam cho thấy khả năng lãnh đạo, cam kết rất cao đối với Chiến dịch rất quan trọng và dài hơi này. Vai trò của Hải quan Việt Nam trong việc điều phối giữa các quốc gia thành viên cung cấp nền tảng trao đổi thông tin và thông tin tình báo, đi đầu trong việc thực hiện và lên kế hoạch thực thi rất quý báu.

Vai trò lãnh đạo của Hải quan Việt Nam không chỉ tăng tính hiệu quả của Chiến dịch mà còn tạo tiền đề cho hoạt động hợp tác quốc tế chống lại các mạng lưới tội phạm toàn cầu trong tương lai.

ÔNG KIM HYEON SEOK - TRƯỞNG VĂN PHÒN LIÊN LẠC TÌNH BÁO KHU VỰC CHÂU Á - THÁI BÌNH DƯƠNG:

Hợp tác quốc tế về hải quan có ý nghĩa quan trọng

Ông Kim Hyeon Seok

Hợp tác ở cấp độ quốc tế và khu vực giữa các cơ quan hải quan có ý nghĩa quan trọng, không chỉ trong việc tạo thuận lợi cho dòng chảy thương mại mà còn để chống lại các hoạt động bất hợp pháp. Chiến dịch Con rồng Mê Kông có thể thúc đẩy hợp tác quốc tế tốt hơn.

Tại Chiến dịch, Hải quan Việt Nam cũng đã điều phối và thể hiện được vai trò chủ động, đã được cộng đồng hải quan quốc tế, cũng như các tổ chức thực thi pháp luật đánh giá cao về chất lượng, thái độ làm việc hợp tác nghiêm túc, trách nhiệm, góp phần nâng cao hình ảnh của Hải quan Việt Nam trong cộng đồng quốc tế./.

Hồng Vân