'Hai lần vượt Trường Sơn' của nhà báo - chiến sĩ Kim Toàn

Nhà báo Kim Toàn giới thiệu cuốn sách “Hai lần vượt Trường Sơn”

Mùa Xuân năm 1966, có một đoàn cán bộ báo chí học lớp đặc biệt của Trường Tuyên huấn Trung ương (dành cho các nhà báo chiến trường) mang mật danh K94 rời Hà Nội, bí mật lên đường vào công tác tại miền Nam. Nhà báo Kim Toàn là một trong 23 thành viên của K94 đã vượt Trường Sơn hơn 4 tháng liền bằng đường bộ từ Bắc vào Nam và trở thành phóng viên Báo Giải phóng - cơ quan của Trung ương Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam từ ngày ấy.

Suốt gần 10 năm, ông có mặt tại nhiều địa bàn và mặt trận ác liệt nhất của miền Nam, vừa trực tiếp cầm súng chiến đấu, vừa tác nghiệp, ghi lại những khoảnh khắc quan trọng, kịp thời gửi về Báo Giải phóng và các báo cách mạng xuất bản tại trận những bài viết nóng bỏng khí thế chiến đấu và chiến thắng của quân và dân ta nơi tiền tuyến. Và đến năm 1974 ông lại có dịp hành quân vượt Trường Sơn lần thứ hai từ Nam ra Bắc...

Bom đạn chiến tranh đã lấy đi sinh mạng nhiều đồng đội và một phần máu thịt của nhà báo - chiến sĩ Kim Toàn, nhưng không thể khuất phục được ý chí kiên cường của người làm báo cách mạng mà còn được ông mô tả chân thực nhưng bi tráng, bình dị, nhân văn song cũng rất lãng mạn qua các dòng ghi vội trên đường hành quân.

“Hai lần vượt Trường Sơn” dày 448 trang được bố cục 3 phần. Phần 1 “Thăm thẳm Trường Sơn” tái hiện cuộc hành quân vượt Trường Sơn lần thứ nhất vào mùa Xuân năm 1965, trong tâm thế của một thế hệ anh hùng, sẵn sàng hy sinh vì quê hương, đất nước. Phần 2 “Thênh thang Trường Sơn” ghi lại ký ức về cuộc hành quân vượt Trường Sơn lần thứ hai vào mùa Xuân năm 1974, giữa lúc cách mạng miền Nam lớn mạnh, quân và dân ta liên tục thắng to, giặc Mỹ buộc phải rút dần về nước. Phần 3 “Những tình cảm chân thành dành cho nhà báo Kim Toàn và các đồng nghiệp tại chiến trường” gồm những bài viết của đồng đội, đồng nghiệp gắn bó với nhà báo Kim Toàn suốt thời gian trong chiến trường cũng như sau này.

Đọc cuốn sách từ khi còn là bản thảo và nhiều lần trao đổi với tác giả, TS. Phạm Thị Trâm, nguyên Giám đốc - Tổng Biên tập Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội nhận xét: Không chỉ đơn thuần là việc xâu chuỗi các sự kiện trong hành trình của một cá nhân mà nó là sự hiện hữu của một chặng đường, những đau thương, gian khổ của cả dân tộc ta, của biết bao số phận con người và bao thế hệ. Những giá trị về lòng yêu nước, về tình cảm quân - dân, tình cảm đồng chí, đồng đội keo sơn, tình cảm hậu phương - tiền tuyến hiện lên chân thật hơn bao giờ hết. “Vì vậy nó có sức lan tỏa trong tôi và chắc với những người khi đọc đến nó”.

Cảm nhận về cuốn sách “Hai lần vượt Trường Sơn”, nhà báo Hà Minh Huệ, nguyên Phó Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam xúc động nói: “Quả thật, đọc hết từng trang, từng dòng ghi chép của ông rất chi tiết, cụ thể và sống động, tôi thấy ông đã “hòa” vào một tập thể gan dạ, dũng cảm, “hòa” vào cuộc chiến đấu của cả dân tộc để đi tới đích giải phóng miền Nam như tên của tờ báo mà ông phục vụ: Báo Giải Phóng... Những ghi chép của ông là một mảnh ghép không thể thiếu trong bức tranh tổng thể về chiến công hiển hách của dân tộc ta trong thế kỷ XX mà cho đến nay những người làm nghệ thuật vẫn khắc khoải mong chờ một tác phẩm văn học nghệ thuật xứng tầm, dù là một bộ phim hay một tác phẩm văn học”.

Hà Linh Ngọc