Hà Nội xuất hiện bệnh nhân mắc bệnh não mô cầu nguy hiểm

Bệnh não mô câuđặc biệt nguy hiểm vì nó lây truyền qua đường hô hấp giống như bệnh sởi. Căn bệnh lây qua đường hô hấp này có thể khiến người bệnh sốc, tử vong nhanh chóng sau 1-2 ngày nhiễm bệnh.

Trưa nay (12/2), kết quả xét nghiệm mẫu bệnh phẩm đã khẳng định bệnh nhân mắc não mô cầu. Hiện, sau 2 ngày điều trị, bệnh nhân đã qua tình trạng nguy hiểm, các nốt ban trên da cũng lặn dần nhưng người bệnh vẫn phải cách ly tuyệt đối.

Những nốt ban hoại tử ở chân một bệnh nhân bị não mô cầu. Ảnh minh họa

Đây cũng là trường hợp đầu tiên sau 9 tháng không có bệnh nhân nhập viện do não mô cầu tại nước ta và là bệnh nhân đầu tiên bị não mô cầu được phát hiện năm 2014.

Các bác sĩ điều trị cho biết, bệnh nhân này có ăn tiết canh lợn, sau đó bị sốt cao, đau đầu, buồn nôn và xuất hiện ban đỏ trên da giống biểu hiện của bệnh liên cầu lợn.

Theo bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó trưởng khoa Điều trị tích cực Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương, ở người, vi khuẩn não mô cầu cư trú ở vùng hầu họng, khi tiếp xúc thông thường giữa người với người, vi khuẩn lây truyền qua nước bọt, dịch tiết đường hô hấp, ho,hắt hơi. Một ca bệnh có thể được coi là một ổ dịch, các trường hợp tiếp xúc gần với ca bệnh cần được uống kháng sinh dự phòng.

Não mô cầu là một bệnh truyền nhiễm gây dịch, do vi khuẩn Neisseria meningitidis gây ra. Biểu hiện lâm sàng thường gặp là viêm màng não mủ hoặc nhiễm khuẩn huyết, có thể gây sốc dẫn đến tử vong, nếu không được điều trị kịp thời. Nếu ở thể tối cấp, tỷ lệ tử vong do bệnh này có thể lên đến hơn 70%.

Chủ động tiêm phòng vaccin có thể phòng bệnh não mô cầu.

Thông tin từ Cục Y tế dự phòng, tại Việt Nam, giai đoạn từ năm 2001-2011, trung bình ghi nhận 650 trường hợp mắc bệnh viêm màng não do não mô cầu mỗi năm, chủ yếu ở các tỉnh khu vực miền Bắc. Bệnh có xu hướng giảm từ năm 2006 đến nay (năm 2011 ghi nhận 305 trường hợp mắc và 4 trường hợp tử vong). Các ca bệnh xảy ra chủ yếu vào mùa xuân. Bệnh có thể lây từ người sang người qua nước bọt nên có thể gây thành dịch, nhất là trong các nhà trẻ, gia đình, khu phố.

Biểu hiện lâm sàng của bệnh: Sau khi não mô cầu xâm nhiễm vào cơ thể, thời gian ủ bệnh từ 1-10 ngày, thường gặp 5-7 ngày. Bệnh biểu hiện rất đa dạng với nhiều thể bệnh: viêm mũi họng, nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não, tổn thương ở nhiều cơ quan. Thường gặp các thể bệnh như sau:
Thể viêm mũi họng: bệnh nhân sốt 38-39oC, kéo dài 1-7 ngày, đau đầu, rát họng, chảy nước mũi. Khám thấy xung huyết niêm mạc mũi, họng có khi phủ một lớp mủ. Xét nghiệm thấy bạch cầu đa nhân trung tính tăng.
Thể nhiễm khuẩn huyết: bệnh nhân sốt cao đột ngột 40-41oC, sốt liên tục hoặc sốt dao động mạnh kèm theo những cơn rét run; đau đầu, đau mỏi cơ khớp toàn thân. Ban xuất huyết xuất hiện sớm khoảng 5-15 giờ sau khi phát bệnh hoặc muộn hơn sau vài ngày. Các ban xuất huyết thường xuất hiện trước tiên ở chi dưới và các điểm tì đè, gặp trong hầu hết mọi trường hợp. Xuất huyết có thể thay đổi, từ kích thước bằng đầu kim đến mảng xuất huyết lớn, thậm chí từng vùng xuất huyết hoại tử da làm bong da, bì tổ chức dưới sâu. Gan lách to. Huyết áp càng những ngày sau càng giảm rõ, có thể tụt huyết áp nếu bị sốc.
Thể viêm màng não: thường xảy ra sau viêm mũi họng, nhiễm khuẩn huyết hoặc khởi phát đã là triệu chứng của viêm màng não. Bệnh nhân cũng bị sốt đột ngột 39-40oC, mệt mỏi, đau đầu nhiều, nôn vọt. Bệnh nhân nhanh chóng bị lú lẫn, hoảng loạn, co giật và hôn mê. Khám thực thể thấy cứng gáy, cứng cổ điển hình với dấu hiệu Kernig (đau khoeo làm chân co lại khi nâng thẳng 2 chân lên một góc 90oC so với thân) và dấu hiệu Brudzinski (đầu gối co lại khi nâng cổ cao lên khỏi mặt giường).
Trẻ em và người già có thể bị bệnh viêm màng não do não mô cầu nhưng triệu chứng không điển hình, không sốt, không cứng cổ.

Ngọc Nga